Hàng năm luôn có một tỷ lệ nhất định thí sinh không vào được lớp 10 công lập. Vì vậy, việc cân nhắc xác định các nguyện vọng một cách hợp lý để có một suất học tại các trường trung học phổ thông công lập luôn là vấn đề được nhiều gia đình quan tâm.
Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM vừa công bố thống kê ban đầu về việc đăng ký nguyện vọng 1 vào 107 trường trung học phổ thông trên địa bàn thành phố. Đồng thời, phòng giáo dục đào tạo các quận huyện đang mở cổng thông tin để phụ huynh học sinh có thể điều chỉnh, thay đổi nguyện vọng nếu có nhu cầu đến 16 giờ ngày 8/5/2019. Tuy nhiên, nên chăng điều chỉnh nguyện vọng trong thời điểm này? căn cứ vào những tiêu chí nào để học sinh quyết định điều chỉnh, thay đổi nguyện vọng... là những câu hỏi nhiều phụ huynh và học sinh quan tâm.
Thí sinh tham dự kỳ thi tuyển sinh lớp 10 năm 2018
Theo nhiều giáo viên có kinh nghiệm tại các trường trung học cơ sở, để xác định 3 nguyện vọng lớp 10 một cách hợp lý, việc đầu tiên học sinh phải chọn các trường gần nhà thuận tiện cho việc đi học trong suốt 3 năm. Ngoài ra, 3 yếu tố quan trọng để xác định các nguyện vọng là năng lực học tập, tỷ lệ chọi và điểm chuẩn vào trường các năm học trước. Trong đó, năng lực học tập của học sinh có thể nhận biết được thông qua quá trình học tập trong cả năm học cũng như kết quả bài kiểm tra cuối học kỳ vừa qua. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Xuân Đắc, Hiệu trưởng Trường trung học cơ sở Nguyễn Gia Thiều, Quận Tân Bình, căn cứ điểm thi học kỳ 2 lớp 9 cũng không phản ánh được đầy đủ khả năng của học sinh do kiến thức của bài kiểm tra chỉ tập trung vào nội dung học kỳ 2. Ngoài ra do chỉ dừng ở mục tiêu xét công nhận tốt nghiệp nên mức độ phân hoá của bài kiểm tra học kỳ 2 lớp 9 sẽ không sâu sắc như bài thi tuyển sinh lớp 10. Đến thời điểm này trường Trung học cơ sở Nguyễn Gia Thiều chỉ nhận được 5 hồ sơ điều chỉnh nguyện vọng lớp 10 thường và 15 hồ sơ thay đổi nguyện vọng vào lớp 10 chuyên do xếp loại tốt nghiệp không đáp ứng được yêu cầu thi chuyên. Ông khuyến cáo, học sinh chỉ nên điều chỉnh nguyện vọng khi thật cần thiết.
Cùng ý kiến hạn chế điều chỉnh nguyện vọng, cô Phạm Thanh Xuân, giáo viên chủ nhiệm lớp 9/12 trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn, Quận 3, cho rằng các thông số mà Sở Giáo dục và Đào tạo công bố chỉ là con số tham khảo. Thí sinh không nên căn cứ vào đó mà mất bình tĩnh, thay đổi nguyện vọng một cách mất phương hướng. Việc xác định nguyện vọng đã được nhà trường gia đình và bản thân học sinh cân nhắc lựa chọn trên cơ sở ngôi trường yêu thích và khả năng của bản thân, nên các em cần tự tin. Nếu ai cũng căn cứ vào bảng thống kê nguyện vọng ban đầu này và thay đổi thì sẽ tiếp tục tạo nên một thông số ảo. Thực tế, năm học trước có trường hợp một trường trung học phổ thông quận 4 công bố có tỉ lệ chọi thấp hơn 1, khá nhiều học sinh đã thay đổi nguyện vọng đăng ký vào dẫn đến điểm chuẩn trường này tăng trên 7 điểm.
Ngoài ra, ông Cao Đức Khoa, Hiệu trưởng Trường trung học cơ sở Huỳnh Khương Ninh, Quận 1, lưu ý, vài năm trở lại đây, điểm chuẩn nhiều trường không ổn định, nhiều biến động. Vì vậy, xem xét điểm chuẩn chỉ nên là một tiêu chí tham khảo.
Thực tế, những năm qua việc tăng dân số cơ học theo các công trình chung cư cao ốc, những khu vực vùng ven, cùng với đó là quá trình xây mới các công trình trường học để đáp ứng chổ học cho người dân, đã ít nhiều ảnh hưởng đến tỷ lệ chọi, điểm chuẩn của kỳ thi lớp 10. Nếu các khu vực vùng ven đông dân cư, xuất hiện nhiều cao ốc làm tăng áp lực, tỷ lệ chọi cho các trường trên địa bàn, thì ở những khu vực có trường học mới được đưa vào sử dụng, tình hình sẽ trở nên "dễ chịu" nhờ sự san sẻ số lượng nguyện vọng. Trong năm học mới này, sẽ có 5 trường trung học phổ thông mới tham gia tuyển sinh lớp 10, khả năng điểm chuẩn, áp lực tuyển sinh cũng sẽ thay đổi ít nhiều.
Ông Trần Mậu Minh, nguyên Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Trần Văn Ơn, Quận 1, nhà giáo luôn có những thống kê kịp thời để giúp học sinh có thêm kênh thông tin trong việc lựa chọn điều chỉnh nguyện vọng, cho rằng các trường tốp trên như Trung học phổ thông Nguyễn Thượng Hiền, Trung học phổ thông Gia Định, Trung học Thực hành Sư Phạm, Nguyễn Thị Minh Khai... vẫn là những trường có tỷ lệ chọi cao. Tuy nhiên, năm nay tỷ lệ chọi vào các trường có một số biến động khi những trường tốp trên, trường nội thành tỉ lệ chọi không tăng nhiều. Trong khi đó, một số trường dù không thuộc tốp trên nhưng vẫn có tỷ lệ chọi cao do nằm ở địa bàn có áp lực dân số như Nam Sài Gòn - Quận 7, Bà Điểm, Nguyễn Hữu Tiến, Phạm Văn Sáng ở huyện Hóc Môn... Vì vậy, nhà giáo Trần Mậu Minh lưu ý: Học sinh nên so sánh được tỉ lệ chọi của trường mình đăng ký tăng hay giảm để dự đoán điểm chuẩn thay đổi thế nào để quyết định điều chỉnh nguyện vọng. Trường hợp tỉ lệ "chọi" trường đó không thay đổi nhiều thì không cần phải điều chỉnh nguyện vọng.
Chỉ còn khoảng 3 tuần là thí sinh đã bước vào kỳ thi tuyển sinh lớp 10 quan trọng. Thời điểm này việc ổn định tâm lý để ôn tập tốt cần được ưu tiên tập trung. Việc xác định cân nhắc điều chỉnh nguyện vọng chỉ nên thực hiện khi thực sự cần thiết. Các em đã có khoảng thời gian gần cả năm học để cân nhắc xác định các nguyện vọng. Vì vậy, không lý do gì để lo lắng, mất phương hướng khi ngày thi đang gần kề.
