Từ mùa xuân, chúng ta nghĩ đến tết trồng cây, và từ mùa xuân xã hội cũng quan tâm đầu tư tạo môi trường tốt nhất cho việc trồng người. Những mô hình trường học tiên tiến, hướng đến các tiêu chuẩn quốc tế hội nhập đang được xem là hướng đi cần thiết để tạo cơ chế cho ngành giáo dục thành phố phát triển.
Giờ học thể dục của học sinh trường THCS Lý Thánh Tông, quận 8.
Không chen lấn, va chạm, cũng không phải bó gối ngồi trên lớp, giờ chơi của các học sinh trường THCS Lý Thánh Tông, quận 8 là những khoảng không gian rộng lớn thoáng đãng. Một số em chơi cờ vua trên những chiếc bàn được kê sẵn bên một góc sân, một số khác đang trải nghiệm những câu chuyện thú vị trong không gian thoáng đãng, tiện lợi của một thư viện với hàng ngàn đầu sách. Từng góc không gian được sắp xếp một cách hợp lý trong ngôi trường khang trang tươm tất, vừa triển khai mô hình trường tiên tiến, hiện đại và hội nhập trong năm học này. Khi những yêu cầu bài học trở nên nhẹ nhàng hơn, các không gian này lại càng phát huy hiệu quả công năng, tạo thêm nhiều niềm vui, sự hứng khởi khi đến lớp.
Em Nguyễn Thị Bình Minh, học sinh lớp 6A3, trường THCS Lý Thành Tông chia sẻ cảm nghĩ của mình về trường: "Học những mô hình mới con không thấy áp lực một chút nào. Thầy cô dạy một tiết rất là vui, tụi con hứng thú học bài hơn. Ví dụ, môn STEM, con có thể sáng tạo một con robot riêng cho mình. Còn môn Vật Lý giúp con hiểu được vì sao con chim có thể đậu trên dây điện mà không bị điện giật".
Trường THCS Lý Thánh Tông là một trong 34 trường phổ thông đang áp dụng mô hình trường học tiên tiến, hiện đại và hội nhập trên địa bàn thành phố. Các trường được chọn thực hiện mô hình phải đáp ứng những yêu cầu về cơ sở vật chất như: có nhà thi đấu đa năng, phòng thực hành nghiên cứu khoa học kỹ thuật, khu vực cho các hoạt động giáo dục thẩm mỹ và đặc biệt phải đảm bảo sỉ số lớp không quá 30 học sinh. Tuy nhiên, yếu tố then chốt của mô hình trường học vẫn là chất lượng giáo dục. Các em được tạo những điều kiện tốt nhất để phát huy tối đa những tố chất, năng khiếu của mình thông qua các hoạt động thể dục tự chọn, sáng tạo robot, rèn luyện kỹ năng mềm, học Tiếng Anh với giáo viên bản ngữ, học Toán, Khoa học theo chương trình quốc tế.
Các giờ học, tiết học được tổ chức một cách khoa học, giữa việc học văn hoá và vận động thể lực, nâng tầm tri thức gắn với phát huy năng khiếu. Để làm được điều này, bên cạnh đội ngũ 100% giáo viên đạt chuẩn dạy giỏi cấp cơ sở trở lên, các trường vẫn cần nguồn kinh phí nhất định để vận hành theo các tiêu chuẩn tiên tiến. Vì vậy, mức học phí thoả thuận nhưng không quá 1.500.000 đồng/tháng được ngành giáo dục thành phố thống nhất chung cho các trường.
Ông Nguyễn Long Giao, Hiệu trưởng trường THCS Lý Thánh Tông cho rằng sự chênh lệch này đáp ứng được khả năng. Vì khi được tuyển sinh vào trường, phụ huynh đã nắm rõ thông tin về học phí mới đăng ký vào. Có nghĩa là mức học phí này là phù hợp với học sinh nhưng cũng phải theo khung quy định của UBND TP.
Góc chơi cờ vua của các em
Ngoài ra, để tạo được sự thuận lợi cho người dân, các quận huyện luôn thiết lập song song hướng tuyển sinh cùng cấp để phụ huynh học sinh trên cùng địa bàn có những lựa chọn trường học thay thế. Qua đó, đảm bảo đáp ứng đầy đủ nhu cầu học tập của các em. Đồng thời, những tiêu chuẩn xét tuyển đầu vào, đầu ra của học sinh tham gia mô hình trường tiên tiến cũng được quy định cụ thể.
"Khi thực hiện mô hình trường tiên tiến, hiện đại, hội nhập, phải cam kết chất lượng đầu ra. Cụ thể, đầu ra phải đạt chuẩn A2, các em thành thạo 4 kỹ năng nghe -nói -đọc -viết. Tin học phải theo chuẩn quốc tế. Cho nên việc xét tuyển trường có chọn lựa để đảm bảo cam kết với phụ huynh thế nào thì đầu ra phải đạt như vậy. Cho nên có những học sinh, sức học không tới, mặc dù phụ huynh muốn nhưng cũng không đủ điều kiện để nộp hồ sơ vào", bà Nguyễn Xuân Mai, Phó trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo, quận 8 giải thích.
Thực tế từ mô hình triển khai đầu tiên của trường trung học phổ thông Lê Quý Đôn, quận 3, cho thấy phụ huynh học sinh có dự định du học tham gia học tập khá nhiều. Trung bình, mỗi năm trường tuyển mới khoảng 400 học sinh, nhưng cũng mỗi năm trường phải tiễn khoảng 80 em đi du học. Tuy nhiên, phần lớn các em sang nước ngoài phải học lại chương trình phổ thông quốc tế trước khi vào học đại học. Vì vậy, trong buổi gặp mặt giữa lãnh đạo thành phố với nhà giáo tiêu biểu, ông Hà Hữu Thạch, Hiệu trưởng trường trung học phổ thông Lê Quý Đôn đã bày tỏ mong muốn hướng tới đáp ứng yêu cầu hội nhập.
"Chúng tôi kiến nghị được 'nhập khẩu' chương trình tiên tiến dạy song song với chương trình của Bộ GD&ĐT vì trường được giao nhiệm vụ giáo dục hội nhập, như vậy, có thể thực hiện 2 nhiệm vụ, để học sinh có thể vừa lấy bằng tú tài của Việt Nam, đồng thời có chuẩn của quốc tế. Học xong chương trình phổ thông, các em có thể ra nước ngoài để học nâng cao", ông Thạch cho biết.
TPHCM luôn là đơn vị tiên phong đi đầu trong đổi mới giáo dục. Không riêng mô hình trường tiên tiến, hiện đại, hội nhập, nhiều mô hình mới tương ứng với các cấp học, lớp học được triển khai thực hiện và thu được những tín hiệu khả quan. Uy tín, khả năng giáo dục toàn diện của các trường học trên địa bàn thành phố được đánh giá cao, và trở thành nơi gửi gắm con em của nhiều phụ huynh học sinh trên cả nước. Tuy nhiên, sắp tới để thực hiện tốt công tác nâng cao chất lượng giáo dục hướng tới hội nhập, việc tăng mức tự chủ của các trường có điều kiện, dành phần ngân sách cho những trường khó khăn hơn được xem là một định hướng.
Về vấn đề này, Phó chủ tịch UBND TP Trần Vĩnh Tuyến, đã khẳng định trong hội nghị triển khai nhiệm vụ năm học 2017-2018: "Chủ trương của UBND TP là đẩy mạnh tự chủ về tài chính. Một phần, hoặc toàn phần trong các hoạt động của các trường. Thành phố có điều kiện, cơ hội rất lớn. Tự chủ giúp cho thầy cô đặc biệt là những người quản lý giáo dục có sự quyết đoán để đẩy mạnh thương hiệu của trường mình".
Mùa xuân của đời người bắt đầu từ tuổi trẻ. Tạo điều kiện cho thế trẻ phát triển tốt nhất với những cơ chế phù hợp được xem là yêu cầu cấp thiết của thời đại. Phát huy lợi thế của một trung tâm khoa học giáo dục lớn của cả nước, mô hình trường học tiên tiến - hiện đại - hội nhập với những bước đi thận trọng nhưng vững chắc của mình đang được kỳ vọng sẽ là tạo ra môi trường giáo dục tốt cho thế hệ trẻ. Đặc biệt, không chỉ cho các trường tham gia mô hình mà cả những trường có điều kiện khó khăn hơn.
