Quy đinh xử phạt trong lĩnh vực hôn nhân - gia đình được Bộ Công an vừa công bố trên cổng thông tin điện tử của ngành vào đầu tháng 7 vừa qua là không thiết thực và thiếu khả thi (ảnh: TT) |
Tranh cãi là bởi xu hướng đồng tình cho rằng có định ra mức
hình phạt cụ thể thì mới ngăn chặn được tệ nạn bạo lực gia đình, mới bảo vệ được
phụ nữ và nhất là tạo ra một nếp nhà mà các thành viên trong gia đình biết
thương yêu và tôn trong lẫn nhau. Tuy nhiên, số đông thì nghi ngờ tính khả thi,
nếu không muốn nói là viển vông phi thực tế.
Lập luận của xu hướng thứ hai như sau: Kiểm soát chặt chẽ nguồn tài chính của
thành viên gia đình hoặc nguồn tài chính chung của gia đình nhằm tạo cho thành
viên gia đình sự phụ thuộc về tài chính bị coi là hành vi bạo lực về kinh
tế với mức phạt từ 500.000 tới 1 triệu đồng. Đối với người đuổi vợ ra
khỏi nhà vào ban đêm hay lúc trời mưa gió sẽ bị phạt từ 500.000 đến một triệu
đồng; cha mẹ cấm con cái ra khỏi nhà sẽ bị phạt 300.000 đồng. Nếu thường xuyên
lăng mạ, chì chiết mức phạt tăng thêm 500.000 đồng. Khung phạt liên quan tới bạo
lực gia đình trên đây có ý nghĩa về mặt quan điểm chống bạo hành gia đình nhưng
khi đi vào thực tế đời sống xã hội thì thử hỏi có người vợ nào muốn tố cáo chồng bạo
lực, để rồi phải tự móc tiền trong nhà ra đóng phạt? Mặt khác, việc bạo hành
thường xảy ra ở các gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, đa phần ở vùng nông
thôn nghèo. Đã nhà nghèo thì mấy ai muốn làm lớn chuyện để rồi phải nộp phạt
khoản tiền có giá trị tương đối lớn đối với cả gia đình họ. Phân tích như thế để
thấy rằng trừ phi "tức nước vỡ bờ", còn bình thường hiếm có phụ nữ nào lại đem
chuyện mình bị chì chiết ra tố cáo với chính quyền để chồng bị phạt, dẫn tới hậu
quả là cả nhà sẽ phải bớt ăn bớt tiêu trong cả tháng. Đó là chưa nói tới trường
hợp gia đình đóng cửa "dạy nhau" thì ai sẽ đứng ra làm chứng để cơ quan chức
năng căn cứ vào đó mà xử phạt?
Người dân vẫn chưa quên trước đây từng có một số qui định xử phạt vi phạm hành
chính chỉ nặng về lý thuyết mà thiếu cơ sở thực tế như Nghị định 73 “Quy định xử
phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh và trật tự, an toàn xã hội, hiệu
lực từ năm 2010. Nghị định này có đưa ra mức xử phạt từ 100.000 đến 200.000
đồng cho các hành vi “không mặc quần áo hoặc mặc quần áo lót ở nơi hội họp đông
người”, “có lời nói hoặc cử chỉ thô thiển, tục tĩu, thiếu văn hóa ở nơi công
cộng”. Do thiếu thực tế và chẳng phạt được mấy ai nên đến nay các hành vi phải
chịu phạt nói trên đã không được nhắc lại và mặc nhiên bãi bỏ.
Việc phạt tiền đối với người chồng có hành vi ngược đãi vợ con, cha mẹ xem ra
cũng sẽ rất khó phát huy tác dụng. Ai cũng biết: phạt tiền chồng thực ra là tiền
của hai vợ chồng và làm như vậy không có tính răn đe. Quan niệm “nói ra xấu
thiếp hổ chàng”, “vạch áo cho người xem lưng” vốn dĩ đã tồn tại từ lâu trong suy
nghĩ gia đình Việt, do vậy những quy đinh xử phạt vừa nêu là không thiết thực và
thiếu khả thi ./.