Năm 2018 : Giải cứu hàng trăm động vật hoang dã qua đường dây nóng 1800-1522

(VOH) - Trong năm 2018, hơn 500 cá thể động vật hoang dã (ĐVHD) được giải cứu, nhiều đối tượng buôn bán trái phép ĐVHD bị xử lý hình sự.

Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) đã ghi nhận 1,666 trường hợp vi phạm liên quan đến động vật hoang dã. Theo đó, 521 cá thể ĐVHD đã được giải cứu ra khỏi các trại nuôi nhốt, nhà dân, các quán ăn nhà hàng bán các loại động vật hoang dã này.

Người dân đã thông báo đến cơ quan chức năng qua các số đường dây nóng qua đó đã phát hiện nhiều trường hợp vi phạm liên quan đến hành vi quảng cáo, buôn bán trái phép ĐVHD. Cũng qua nguồn tin từ người dân mà các cơ quan chức năng hành động nhanh chóng, quyết liệt để triệt phá các vụ buôn bán tàng trữ các loại ĐVHD trái pháp luật qua đó tịch thu tang vật, giải cứu nhiều ĐVHD.

Theo ghi nhận của ENV, việc quảng cáo, buôn bán trái phép các loài ĐVHD và các sản phẩm, bộ phận cơ thể ĐVHA là hành vi vi phạm phổ biến, chiếm 64% tổng số trường hợp vi phạm. Khi bị phát hiện, nhiều trường hợp người dân tự nguuyện giao nộp các ĐVHD đang nuôi nhốt cho cơ quan chức năng để thả về tự nhiên.

Không chỉ bày bán và quảng cáo ngay tại cửa hàng, quán ăn, trang trại nuôi nhốt, các đối đối tượng này còn dùng mạng Internet để thực hiện hành vi buôn bán ĐVHD nhằm tránh khỏi sự kiểm soát của các cơ quan chức năng.

meo-rung

Mèo rừng bị nhốt trong một nhà hàng ở TPHCM.

Tính riêng trong năm 2018, ENV đã ghi nhận gần 800 vụ vi phạm pháp luật về ĐVHD trên mạng Internet với khoảng hơn 1,200 đường dẫn đến các địa chỉ có dấu hiệu vi phạm trong mua bán ĐVHD.

Đầu tháng 9/2018, Công an huyện Bá Thước, Thanh Hóa đã tiến hành tịch thu một bình rượu 12 lít ngâm 2 chân gấu được quảng cáo trên Facebook. Ngay sau đó một tuần, hai đối tượng ở Phú Thọ cũng đã bị bắt giữ vì hành vi quảng cáo, buôn bán một bình rượu ngâm 2 chân tay gấu.

Việc nuôi nhốt, tàng trữ trái phép các loài ĐVHD và các sản phẩm, bộ phận của chúng hiện vẫn rất phổ biến như 2 trường hợp nêu trên. Đặc biệt đối với các loài có thể ngâm rượu hay làm các tiêu bản gấu, hổ, rùa biển.

Người dân giải cứu ĐVHD qua đường dây nóng 1800-1522

Với số điện thoại nóng được cung cấp đã tạo điều kiện cho người dân báo cơ quan chức năng và phát hiện nhiều vụ việc nuôi nhốt trái phép ĐVHD được xử lý. Có vụ việc được đưa ra truy tố trước pháp luật, gây được hiệu ứng  mạnh mẽ trong xã hội. Từ đó, qua công tác truyền thông cộng đồng đang có sự thay đổi dần trong nhận thức về công tác bảo vệ ĐVHD ở Việt Nam.

ruou-te-te

Một bình rượu ngâm tê tê  bị tịch thu  ở Hải Phòng.

Nhiều chương trình truyền thông kêu gọi cộng đồng chung tay bảo vệ ĐVHD như phát động cuộc thi viết thư cho chủ gấu với tên gọi: “Hãy cho gấu cuộc sống tốt đẹp hơn”, Giải chạy bán Marathon  “Chạy vì hổ - Hổ thuộc về tự nhiên” tại Hà Nội... được tổ chức nhằm tăng cường giáo dục ý thức bảo vệ ĐVHD cho người dân. 

Qua tuyên truyền từ cơ quan truyền thông, tác động từ các cơ quan bảo vệ ĐVHD, nhiều chủ nhà hàng, quán ăn, trang trại nuôi nhốt ĐVHD đã chủ động tìm hiểu thông tin về thực trạng các loài ĐVHD. Từ đó,các quán ăn nhà hàng,trang trại cam kết không sử dụng ĐVHD và các sản phẩm từ chúng.

Trong năm 2018, đường dây nóng 1800-1522 của ENV đã ghi nhận 819 trường hợp vi phạm liên quan đến ĐVHD được người dân thông báo. 65.5% trong số này đã được xử lý thành công, cao hơn nhiều so với mức 48% trong năm 2017. Trung bình mỗi ngày, Phòng Bảo vệ Động vật hoang dã của ENV tiếp nhận 3,3 trường hợp vi phạm mới thông qua đường dây nóng 1800-1522.

Tuy nhiên, cũng còn những trường hợp đối phó với cơ quan chức năng như từ tin báo của dân khi phát hiện có nuôi nhốt gấu, động vật hoang dã trong danh mục cấm nuôi nhốt tại hộ gia đình nhưng khi cơ quan chức năng đến kiểm tra thì chuồng gấu đã bị hoán đổi thành chuồng …nuôi  gà

tieu-ban-rua-bien

21 tiêu bản rùa biển bị tịch thu tại một cửa hàng ở Kiên Giang.

Trong năm qua cũng đã có những đối tượng như: đối tượng Bùi Văn Miên (Hòa Bình) vận chuyển 3 con beo lửa, Hoàng Tuấn Hải (Nha Trang) buôn bán trái phép 10 tấn rùa biển, Nguyễn Mậu Chiến (Hà Nội) nhập lậu ngà voi, sừng tê… đã bị  toà án các cấp xét xử với những mức án tù giam tương xứng với hành vi vi phạm pháp luật của mình.

Bà Nguyễn Thị Phương Dung, Phó Giám đốc ENV vui mừng trước sự tham gia ngày càng tích cực của cộng đồng người dân trong việc bảo vệ ĐVHD, góp phần không nhỏ trong công tác đấu tranh, phòng ngừa tội phạm về ĐVHD tại Việt Nam.

“Thông qua đường dây nóng 1800-1522, ENV hi vọng sẽ tiếp tục trở thành cầu nối giữa người dân và cơ quan chức năng để tiếp nhận thông tin về các vụ vi phạm cũng như các cá thể ĐVHD được tự nguyện chuyển giao.”, bà Dung nói.

tieu-ban-ho

Tiêu bản Hổ ở một ngôi chùa ở Hà Nội.

Tháng 6/ 2018, Tòa án nhân dân thành phố Nha Trang đã tuyên phạt Hoàng Tuấn Hải 4,5 năm tù về tội buôn bán trái phép hơn 10 tấn rùa biển là động vật hoang dã thuộc loại đặc biệt nguy cấp cần bảo vệ, theo quy định tại Khoản 2 Điều 190 Bộ luật hình sự 1999 (Sửa đổi, bổ sung 2009).

Phiên tòa là kết quả sau gần bốn năm với rất nhiều nỗ lực của ENV để buộc đối tượng phạm tội phải lãnh án tù cho hành vi hủy hoại đa dạng sinh học của đất nước.