Sau khi Bộ TN-MT có thông báo chính thức về một số điểm có nguy cơ nhiễm độc thủy ngân, ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, chiều 5/9, UBND TP.Hà Nội có cuộc họp để xử lý hậu quả vụ cháy tại Công ty CP bóng đèn phích nước Rạng Đông (Công ty Rạng Đông).
Cuộc họp diễn ra khi vụ cháy đã qua 8 ngày, và hạn chế báo chí. Tham dự cuộc họp còn có đại diện người dân, chính quyền địa phương, Bộ TN-MT, doanh nghiệp. Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã chủ trì cuộc họp.
Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung. Ảnh: PLO
Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã tóm lại những diễn biến xử lý đám cháy, giải quyết hậu quả sau vụ cháy của thành phố cũng như sự phối hợp của Hà Nội với các bộ, ngành để xác định nguyên nhân vụ cháy và làm rõ hóa chất độc hại phục vụ quá trình sản xuất của Công ty Rạng Đông, từ đó có biện pháp khắc phục hậu quả. Đồng thời, ông Nguyễn Đức Chung cũng cho biết Viện trưởng Viện Hàn lâm khoa học VN thông tin đã nhận được rất nhiều đơn thư kiến nghị của người dân về việc giải quyết hậu quả vụ cháy.
Báo cáo tại cuộc họp, Thượng tá Nguyễn Xuân Trường, Phó Trưởng phòng PC02 (Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hà Nội), cho biết bước đầu cơ quan điều tra đã xác định đám cháy xuất phát từ tầng ba của kho chứa hàng của Công ty Rạng Đông. Sau đó đám cháy lan sang các nhà xưởng khác của Công ty Rạng Đông và tạt sang nhà dân.
Theo ông Trường, nguyên nhân đám cháy có thể bắt nguồn từ việc chập cháy bóng đèn trên tầng ba kho hàng, rơi xuống thùng carton đựng hàng gây ra hỏa hoạn. “Qua khám nghiệm hiện trường, chúng tôi xác định các tủ bảo quản hóa chất ở tầng một kho chứa hàng vẫn còn nguyên vẹn” - ông Trường thông tin.
Ông Trần Thế Loãn, nguyên Phó cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Tổng cục Môi trường (Bộ TN-MT), cho rằng qua kết quả các mẫu phân tích do Bộ TN-MT thông báo, tồn dư thủy ngân trong không khí chắc chắn phát sinh từ vụ cháy.
Còn ông Trần Trung Tưởng, Phó Tổng giám đốc Công ty Rạng Đông, cho biết theo sổ sách các sản phẩm trong kho hàng của công ty này gồm 2 triệu đèn sợi đốt tròn, 1,6 triệu đèn compac (chứa amagal). Ngoài ra kho chứa hàng còn có 4,5 triệu viên amagal và 34,3 kg thủy ngân (số hóa thủy ngân và amagal này vẫn còn nguyên vẹn, không bị cháy).
Công nhân hạn chế hậu quả vụ cháy bằng cách phủ bạt để tránh thủy ngân phát tán khi nắng lên. Ảnh: TNO
PGS Vũ Đức Lợi, Phó viện trưởng Viện Hóa học (Viện Hàn lâm) lưu ý việc cảnh báo thủy ngân vượt chuẩn 20 - 30 lần là thông tin “rất kinh khủng”. “Hôm nay tôi rất muốn nghe lại chúng ta lấy ngưỡng (an toàn thủy ngân) ở đâu? Nếu lấy ngưỡng của WHO 1 microgam/m3, thì quy chuẩn của VN cao hơn của WHO, vì chúng ta là 0,3 microgram/m3. Hôm qua Bộ TN-MT cảnh báo có chỗ vượt 20 - 30 lần so với tiêu chuẩn của WHO, đó là thông tin rất kinh khủng.
Sau ý kiến này, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung đề nghị CQĐT trưng cầu kết quả độc lập từ Viện Hàn lâm; vừa là kết quả đối chứng, vừa nhằm thống nhất khuyến cáo theo tiêu chuẩn VN hay của WHO.
Cũng theo ông Chung, do “còn tranh cãi khác nhau liên quan sự ảnh hưởng của thủy ngân lỏng và chất amalgam”, nên đề nghị CQĐT ra quyết định trưng cầu các cơ quan chuyên môn “có trang thiết bị tốt nhất, hiện đại nhất để đưa ra thông số chính xác nhất”, coi đấy là kết quả quan trắc chính xác nhất về vụ việc. Trên cơ sở kết quả điều tra, khẩn trương làm rõ nguyên nhân để Công ty Rạng Đông phải thu gom, xử lý ngay tất cả tro tàn, hậu quả của vụ cháy còn lại để tiêu hủy, sau đó thực hiện các biện pháp tiêu độc.
Về giải pháp khắc phục hậu quả, đại diện Công ty Rạng Đông đã thực hiện đồng bộ năm giải pháp theo yêu cầu của Sở TN&MT TP Hà Nội, trong đó có việc lắp đặt che chắn hiện trường vụ cháy để hóa chất không phát tán ra môi trường.
Cũng tại cuộc họp, ông Hoàng Văn Thức, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ TN&MT), cho biết qua số liệu quan trắc từ cơ quan chuyên môn của Tổng cục Môi trường thì đa số các chỉ số môi trường so với quy chuẩn của Việt Nam đều trong ngưỡng an toàn, không ảnh hưởng đến sức khỏe.
Lãnh đạo Tổng cục Môi trường cũng khẳng định mức độ ô nhiễm môi trường sau đám cháy là có thể kiểm soát được và “không phải di dân” ra khỏi khu vực ảnh hưởng của vụ cháy. Tuy vậy, ông Thức cũng cho biết kết quả quan trắc tại nhà xưởng Công ty Rạng Đông cho thấy thủy ngân cũng đã phát tán ra môi trường, các chỉ số này so với tiêu chuẩn của Việt Nam thì nằm trong ngưỡng an toàn nhưng so với tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), châu Âu, Mỹ và Canada… (có tiêu chuẩn cao hơn Việt Nam) thì nằm trong ngưỡng “cảnh báo có khả năng ảnh hưởng đến sức khỏe người dân”.
Sau khi nghe các ý kiến, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung nhấn mạnh lo ngại lớn nhất hiện nay là hóa chất và kim loại ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe người dân. Theo đó, ông đề nghị Công an TP Hà Nội chỉ đạo cơ quan CSĐT khẩn trương trưng cầu các cơ quan chuyên môn giám định sớm kết luận nguyên nhân xảy ra vụ cháy.
Ông Chung cũng đề nghị ngành y tế phối hợp cùng cơ quan chuyên môn tổ chức khám sức khỏe miễn phí cho người dân trong khu vực bán kính cách đám cháy 500 m. Đồng thời, ông Chung đề nghị Công ty Rạng Đông sớm nghiên cứu thực hiện phương án di dời nhà máy ra khỏi nội thành theo nguyện vọng của người dân quận Thanh Xuân.
