Cúng Rằm tháng Chạp – Một trong 3 lễ cúng quan trọng dịp cuối năm

(VOH) - Theo quan niệm truyền thống, trong tháng Chạp (tức tháng 12 Âm lịch) có 3 lễ cúng quan trọng không thể bỏ qua là Cúng rằm tháng Chạp, cúng ông Công ông Táo và cúng Tất niên.

Theo quan niệm của người Việt, trong năm có 3 ngày Rằm lớn, rất quan trọng là Rằm tháng Giêng, Rằm tháng Bảy và Rằm tháng Chạp. Bởi thế, vào ngày này, người ta thường chuẩn bị mâm lễ với tấm lòng thành kính để dâng lên Thần Phật, tổ tiên, mong cầu cho các thành viên trong gia đình bình an, hạnh phúc.

Năm nay, rằm tháng Chạp rơi vào ngày thứ Tư (27/1/2021). Không có quy định cụ thể nào về ngày giờ, lễ cúng rằm tháng Chạp nhưng nếu có thể, nên cúng vào đúng ngày. Tuy nhiên, nếu công việc bận rộn, gia đình có thể tiến hành làm lễ cúng rằm tháng Chạp trước vào tối ngày 14 âm lịch. Đặc biệt, người dân nên cúng rằm tháng Chạp vào ban ngày hoặc tầm chiều tối, không nên cúng rằm quá muộn.

Cúng Rằm tháng Chạp – Một trong 3 lễ cúng quan trọng dịp cuối năm 1
Một mâm cỗ cúng ngày Rằm tháng Chạp

Cúng rằm tháng Chạp còn được coi là lễ cúng tổng kết cho 1 năm. Vì thế, lễ cúng Rằm tháng Chạp thường được chuẩn bị chỉn chu, tươm tất và nhiều nghi lễ, thủ tục hơn các lễ cúng rằm khác trong năm.

Lễ cúng Rằm tháng Chạp đủ nhất phải có các lễ vật sau: Hương, hoa tươi, hoa quả tươi, trầu cau, nước sạch, nến. và lễ mặn như xôi (hoặc bánh chưng), thịt gà luộc, khoanh giò/chả, các món mặn khác như canh, đồ xào… hay các món ăn truyền thống của ngày Tết.

Lễ cúng Rằm tháng Chạp là nghi lễ tâm linh tưởng nhớ, thức tỉnh và gửi gắm nhiều hi vọng, do đó, trong lễ cúng này, các gia chủ chủ yếu cầu khấn về sức khỏe, may mắn, bình an cho cả gia đình.  

Có một điều cần chú ý trong ngày cúng Rằm tháng Chạp là không nên vay mượn người khác. Việc vay tiền vào ngày này có thể trở thành một khoản nợ lớn, ảnh hưởng đến tài lộc trong năm.

Ý nghĩa của việc cúng Rằm

Người Việt coi mùng 1 (Âm lịch) là ngày Sóc, còn ngày rằm (ngày 15 âm lịch hàng tháng) là ngày Vọng để tưởng nhớ đến tổ tiên. Theo phong tục truyền thống thì trong những ngày này, người ta cúng với ý nghĩa:

• Ngày mùng Một (ngày Sóc) là ngày khởi đầu của một tháng mới cầu điều may mắn và thành công.

• Ngày rằm (ngày Vọng) có sự thông suốt của mặt trăng và mặt trời tức là trong ngày này thần thánh, tổ tiên thông thương với con người thì con người chỉ cần thật tâm cầu nguyện sẽ dễ dàng gửi được những nguyện cầu hơn. Hơn nữa, lễ cúng trong ngày này còn thể hiện mong muốn con người sáng suốt trong sạch, đẩy lùi những thứ xấu xa trong lòng.

Chính vì thế đây là những thời điểm thuận lợi để khấn gia tiên giúp thần thức của người đã khuất thoát khỏi những phiền não và có thể tự do tới với cảnh giới an lạc và dễ dàng đón nhận những tình cảm, lời cầu nguyện và ước mong của con cháu.