Khi giáo dục nghề nghiệp "về một mối"

(VOH) - Đây là lần đầu tiên hệ thống giáo dục nghề nghiệp thu về một mối, thống nhất và thực hiện chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp.

Hình minh hoạ. Nguồn: internet

Đọc giả có thể nghe cuộc phỏng vấn hoặc đọc chi tiết

Từ ngày 1/1/2017, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội thực hiện quản lý nhà nước toàn bộ lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp (trừ các trường sư phạm, các ngành đào tạo giáo viên). Cũng từ năm 2017, hơn 500 trường cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp cũng sẽ tuyển sinh theo quy chế do Bộ LĐ-TB-XH ban hành. 

VOH phỏng vấn PGS.TS Cao Văn Sâm – Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục dạy nghề, Bộ LĐ-TB-XH

VOH: Thưa ông, việc Bộ GD-ĐT bàn giao chức năng quản lý Nhà nước về giáo dục nghề nghiệp cho Bộ LĐ-TB-XH có ý nghĩa như thế nào đối với sự phát triển hệ thống giáo dục nghề trên cả nước nói chung?

PGS.TS Cao Văn Sâm: Đây là lần đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc dân của VN có một cơ quan thống nhất về quản lý giáo dục nghề nghiệp. Vì thế, nó tạo nhiều cơ hội để chỉ đạo một cách nhất quán nhằm phát triển giáo dục nghề nghiệp.

Đây cũng là cơ hội để chúng ta thực hiện chiến lược phát triển nhân lực của Đảng và Nhà nước thông qua phát triển giáo dục nghề nghiệp, kể cả xây dựng cơ sở pháp lý, triển khai thực hiện Luật giáo dục nghề nghiệp đến việc tạo động lực cho người học, nâng cao năng lực của các cơ sở đào tạo trong hệ thống.

Thứ ba, nó tạo điều kiện cho các Bộ ngành địa phương trong toàn quốc cũng như các cơ sở dạy nghề, thống nhất trong chỉ đạo điều hành và triển khai thực hiện theo quy định của Luật giáo dục nghề nghiệp đã được Quốc Hội thông qua.

VOH: Thưa ông, từ trước đến nay, mục tiêu chương trình đào tạo cũng như yêu cầu đầu ra của các trường Cao đẳng, Trung cấp chuyên nghiệp rất khác biệt so với các trường Trung cấp - Cao đẳng nghề. Như vậy, về phía người dạy, người học sẽ gặp khó khăn trong việc tiếp cận kiến thức cũng như nội dung giảng dạy mới ra sao? Bộ LĐ-TB-XH có giải pháp gì cho giai đoạn chuyển tiếp này?

PGS.TS Cao Văn Sâm: Có thể nói, thời gian qua, dù là trường Trung cấp nghề, Cao đẳng nghề hay trường Trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng đều hướng tới mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng với nhu cầu doanh nghiệp và thị trường lao động và đặc biệt là tôn vinh đào tạo kỹ năng cho người học thông qua đào tạo toàn diện về kiến thức, kỹ năng, thái độ nghề nghiệp.

Trong thời gian tới, các trường nếu còn thiên về học hàn lâm, lý thuyết thì chúng ta phải điều chỉnh dần từng bước để đáp ứng với mục tiêu đề ra, cũng như đầu ra theo Khung trình độ quốc gia Chính phủ vừa mới ban hành.

VOH: Như vậy, từ năm 2017, toàn bộ trường Trung cấp – Cao đẳng (trừ khối sư phạm) sẽ tuyển sinh theo quy chế của Bộ LĐ-TB-XH. Việc tuyển sinh này có gì khác so với quy chế của Bộ GD-ĐT?

PGS.TS Cao Văn Sâm: Có hai hướng tuyển sinh cơ bản, chúng ta phải thực hiện giáo dục nghề nghiệp, tuyển sinh thường xuyên do năng lực và nhu cầu người học và quy định bởi nhu cầu của thị trường, nhu cầu của doanh nghiệp trong quá trình học gắn với giải quyết việc làm.

Đối với các trung tâm dạy nghề, giáo dục nghề nghiệp sơ cấp sẽ áp dụng hình thức là tuyển sinh qua xét tuyển. Đối với trung cấp và Cao đẳng hoặc tuyển sinh theo xét tuyển hoặc tuyển sinh theo thi cử hoặc kết hợp cả hai. Nhưng, quan trọng nhất là để tạo chủ động cho cơ sở giáo dục trong tuyển sinh gắn với năng lực đào đạo, đó là giao chủ quyền cho các cơ sở tự tuyển sinh.

VOH: Vấn đề mà phụ huynh, người học quan tâm, chính là chất lượng đào tạo ra sao, người học có được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết đáp ứng thị trường lao động hội nhập. Bộ LĐ-TB-XH có chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp như thế nào trong thời gian tới?

PGS.TS Cao Văn Sâm: Chúng ta đang thực hiện các giải pháp đồng bộ để thực hiện chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp từ nay đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. Trong toàn bộ chiến lược đó mục tiêu cơ bản là đào tạo nguồn nhân lực có quy mô, cơ cấu ngành nghề phù hợp và bảo đảm chất lượng khi người học ra thị trường lao động.

Để thực hiện mục tiêu ấy, chúng ta một mặt triển khai đồng bộ quy định đổi mới trong luật giáo dục nghề nghiệp, mà đặc biệt có 12 điểm đổi mới cốt lõi trong tổng số 30 đổi mới theo hướng tạo điều kiện cho người học thuận lợi nhất như quy định phương thức đào tạo linh hoạt.

Hai là, chúng ta tăng quyền tự chủ cho cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong tự chủ về công tác tuyển sinh, về triển khai quá trình đào tạo, về việc xây dựng đầu ra, phối hợp với doanh nghiệp trong đào tạo và đánh giá để đào tạo gắn với nhu cầu doanh nghiệp và thị trường lao động.

Hiện Bộ LĐ-TB-XH đã đề xuất với Chính phủ xây dựng Đề án đổi mới về phát triển giáo dục nghề nghiệp từ nay đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, để toàn ngành triển khai và thực hiện đồng bộ những định hướng, giải pháp và chủ động trong việc đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng giữa cung trong đào tạo và cầu trong sử dụng.

VOH: Cảm ơn ông !