Tự chủ đại học là bỏ cơ chế cơ quan/bộ chủ quản

(VOH) - Ngày 11/11, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam dự lễ kỷ niệm 60 năm thành lập và khai giảng năm học 2016-2017 của Đại học Công nghiệp TPHCM - một trong những trường đại học (ĐH) đầu tiên tự nguyện thực hiện cơ chế tự chủ.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại buổi lễ. Ảnh: VGP/Đình Nam

Phát biểu tại buổi lễ, Phó Thủ tướng đánh giá qua hơn một năm thực hiện cơ chế tự chủ, ĐH Công nghiệp TPHCM đã đạt được kết quả tích cực và khá rõ ràng. Tuy nhiên, đây mới chỉ là những bước đi ban đầu của tự chủ.

Đề cập đến cách hiểu tự chủ ĐH lệch về tự chủ tài chính, nghĩa là Nhà nước không cấp tiền cho trường ĐH nữa, Phó Thủ tướng nêu rõ: Bản chất thực sự của tự chủ ĐH là tự quản trong ĐH, bỏ cơ chế cơ quan/bộ chủ quản. Ngân sách Nhà nước vẫn tiếp tục đầu tư cho giáo dục, trong đó có giáo dục ĐH.

Thực tế ở nhiều nước trên thế giới, các trường ĐH thực hiện tự quản, tự chủ nhưng ngân sách Nhà nước vẫn bảo đảm một phần lớn kinh phí hoạt động, điển hình là các nước châu Âu. Trao quyền tự chủ cho ĐH phải gắn liền với trách nhiệm giải trình của nhà trường và các chính sách cần thiết để bảo đảm cơ hội tiếp cận giáo dục ĐH chất lượng cao cho mọi người, đặc biệt cho gia đình chính sách, người nghèo.

Phó Thủ tướng đề nghị ĐH Công nghiệp TPHCM cần tiếp tục đẩy mạnh thực hiện tự chủ thực chất, không nửa vời, tự tin, đoàn kết và thật sáng tạo, thực hiện đúng tinh thần tự chủ với mục tiêu hướng tới là một trường ĐH có uy tín trong nước và khu vực. Mức độ tự chủ không chỉ ở cấp trường mà đẩy mạnh tới từng khoa, từng bộ môn, từng giảng viên.

Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Công Thương giảm mạnh các can thiệp hành chính vào công việc của Nhà trường trong đầu tư, tổ chức cán bộ, định hướng đào tạo… tiến tới xóa bỏ cơ chế chủ quản.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cần bổ sung, điều chỉnh các quy định mà nhiều trường ĐH coi là cứng nhắc như quy mô đào tạo, chỉ tiêu đầu vào, tỉ lệ giảng viên ngoài cơ hữu… để bảo đảm phát huy đầy đủ và thực chất quyền tự chủ của các trường.

Phó Thủ tướng mong muốn các trường ĐH phấn đấu xây dựng môi trường học tập và nghiên cứu khoa học thực sự dân chủ, cởi mở - nơi trí thức và những cống hiến khoa học được trân trọng và tôn vinh; những tài năng được tạo điều kiện thuận lợi nhất để bừng nở; những giá trị nhân văn được tỏa sáng.

“Đổi mới luôn là quá trình cọ xát giữa cái mới, cái cũ và luôn có một bộ phận bị ảnh hưởng, nhiều khi khó phân định tách bạch và một phần ở ngay trong chính mỗi người. Điều quan trọng chúng ta phải dũng cảm vượt lên những trở lực do thói quen, do lợi ích. Tất cả vì lợi ích chung”, Phó Thủ tướng trao đổi.

Đối với các sinh viên, Phó Thủ tướng mong rằng mỗi người thực sự ý thức được trách nhiệm của mình với xã hội, với tương lai và trước hết ngay với những người thân nhất. Từ đó, cố gắng học tập, tự học để khi ra trường là cử nhân, kỹ sư, kỹ thuật viên sẽ không “thua chị, kém em” ở trong nước cũng như thế giới.

Trong dịp này, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã trao Huân chương Độc lập hạng Ba cho ĐH Công nghiệp TPHCM.