Theo như nhóm các nhà khoa học quốc tế bao gồm các nhà nghiên cứu của trường Đại học Khoa học địa chất thuộc Đại học Texas A&M thì phát hiện ra sao Hỏa cũng từng có hồ muối tương tự như ở Trái Đất và cũng từng trải qua thời kỳ ẩm ướt và khô hạn ở trong miệng núi lửa Gale.
Trong thời kỳ khô hạn này, các hồ nước trong miệng núi lửa đã dần dần khô cạn rồi tạo ra những hồ nhỏ riêng biệt rồi bốc hơi. Chúng dần dần biến thành những hồ muối tồn tại trên sao Hỏa một thời gian dài từ hàng triệu năm trước. Có lẽ vì sự khô cạn của những hồ nước này nên cũng đã làm cho sao Hỏa trở nên khô hạn như vậy.
Phát hiện những hồ muối trong miệng núi lửa Gale.
Cô Marion Nachon, một nghiên cứu viên tại Khoa Địa chất và Địa vật lý tại Texas A & M, và các đồng nghiệp của cô đã phát hiện ra một công trình vừa mới được công bố trên tạp chí Nature Geoscience.
Nhóm nghiên cứu đã kiểm tra địa hình địa chất của Sao Hỏa từ miệng núi lửa Gale, một lưu vực đá rộng 95 dặm đang được khám phá bởi tàu thám hiểm của NASA từ năm 2012 như một phần của nhiệm vụ MSL (Phòng thí nghiệm khoa học sao Hỏa).
Qua kết quả cho thấy các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra có một hồ nước xuất hiện trong miệng núi lửa Gale từ 3 triệu năm trước và nó đang trong tình trạng khô cạn, và có thể đây chính là nguyên nhân khiến cho sao Hỏa trở nên khô hạn.
Vào khoảng 3,6 tỷ năm trước khi có một thiên thạch va chạm với sao Hỏa đã tạo ra miệng núi lửa Gale.
Miệng núi lửa Gale - nơi tìm thấy những hồ muối
“Và từ đó, địa hình địa chất của nó đã tạo nên dấu ấn mới cho lịch sử của sao Hỏa và các nghiên cứu đã cho thấy rằng có một dạng chất lỏng đã tồn tại từ rất lâu trong miệng núi lửa Gale và nó cũng là một thành phần quan trọng của một loài sinh vật sống”, cô Nachon nói. “Trong suốt thời kỳ khô cạn này diễn ra, các ao muối đã được hình thành. Thật khó để nói chính xác những ao muối này rộng bao nhiêu, nhưng nó đã tồn tại trong miệng núi lửa một thời gian rất lâu, từ ít nhất hàng trăm năm đến hàng chục ngàn năm”, cô Nachon phát biểu thêm.
Vậy chuyện gì đã xảy ra với những hồ muối này?
Cô Nachon nói rằng khi mà sao Hỏa trải qua khoảng thời kỳ khô hạn này dường như nó đã mất đi bản chất của nó, và do vậy không khí ở đây đã bị tách ra bởi gió và tia phóng xạ trong hàng triệu năm.
“Khi mà khí quyển trở nên loãng hơn, áp suất trên bề mặt thì dần dần ít đi, và chất lỏng trên bề mặt không còn đủ để đáp ứng nữa, khi mà chúng không còn duy trì được nữa, chúng sẽ dần dần bốc hơi”, cô Nachon nói.
Các ao muối được tìm thấy trên sao Hỏa được cho là tương tự như một số hồ muối được tìm thấy ở Trái đất, đặc biệt là trong lưu vực Altiplano ở gần biên giới Bolivia và Peru.
Cô Nachon cho biết Altiplano là một cao nguyên khô cằn, cao độ, là nơi mà các con sông và suối từ dãy núi không chảy ra biển mà chảy ra các lưu vực kín, tương tự như những gì đã xảy ra tại miệng núi lửa Gale trên sao Hỏa, cô nói. “Thủy văn này tạo ra các hồ có sức chịu đựng được sự ảnh hưởng nặng nề của khí hậu. Trong thời kỳ khô cằn, hồ Altiplano trở nên khô cạn do bốc hơi, và một số thậm chí đã cạn kiệt hoàn toàn. Thực tế cho thấy là Altiplano không có thảm thực vật khiến cho khu vực này trông giống như trên sao Hỏa vậy”, cô nói.
Các hồ muối được hình thành ở sao Hỏa
Cô Nachon còn nói thêm rằng nghiên cứu cho thấy hồ nước trong miệng núi lửa Gale đã trải qua ít nhất một khoảng thời gian khô cạn hết nước trước khi mà nó được khôi phục. Và cũng có thể là hồ này được chia ra thành các ao nhỏ riêng biệt rồi bốc hơi.
Bởi vì cho đến nay chỉ có duy nhất một con đường mòn dẫn đến nơi khô cạn này, Nachon cho biết họ sẽ tìm ra những manh mối để làm rõ việc những hồ muối này đã phải trải qua bao nhiêu thời kỳ khô hạn trước khi mà khí hậu ở sao Hỏa trở nên khô hạn đến như vậy.
“Nó cũng có thể cho chúng ta thấy rằng khí hậu ở sao Hỏa đã khô cạn trong một thời gian dài, có thể sẽ trở nên khô hơn do sự tồn tại có tính luân hoàn của hồ nước,” Nachon nói, “Kết quả nghiên cứu này cho thấy trong quá khứ khí hậu ở sao Hỏa đã có sự thay đổi trong một khoảng thời gian là vì nơi này có khí hậu ấm hơn và thời kỳ khô hạn bắt đầu. Họ cũng cho chúng tôi biết rằng có sự xuất hiện của một nguyên tố hóa học là lưu huỳnh, đó một thành phần quan trọng cho sự sống đã có sẵn trong chất lỏng và đã hiện diện trên mặt đất vào thời điểm đó, và nếu như nó còn tồn tại thì có thể sẽ ảnh hưởng tới môi trường sống trên sao Hỏa.”
