Tại sao caffeine giúp chúng ta tỉnh táo?

Caffeine là một chất kích thích phổ biến có trong nhiều loại đồ ăn thức uống, và nếu sử dụng đều độ thì caffeine sẽ là một nhân tố mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe và công việc.

Caffeine, adenosine là gì?

Caffeine là một chất kích thích có trong cây trà, cà phê hoặc ca cao. Chất này hoạt động bằng cách kích thích não và hệ thần kinh trung ương, ngăn chặn chất hóa học có trong não gây buồn ngủ, giúp chúng ta tỉnh táo và ngăn ngừa mệt mỏi.

voh.com.vn-tac-dung-cua-caffeine-anh-1

Adenosine là hoạt chất có tác dụng tuyệt vời đối với hệ tim mạch. Nó tham gia vào quá trình dẫn truyền thần kinh, quá trình trao đổi chất và hoạt động năng lượng hàng ngày. Adenosine hóa học liên kết với các thụ thể adenosine trong não, sự gắn kết của chúng sẽ tạo cảm giác buồn ngủ bằng cách làm chậm hoạt động của tế bào thần kinh. Trong não, liên kết adenosine cũng làm cho các mạch máu giãn ra (để bơm nhiều oxy hơn trong khi ngủ).

Adenosine được sản xuất trong quá trình hoạt động hàng ngày của bạn, và cơ bắp sản xuất ra adenosine như một trong những thành quả bên cạnh các lợi ích sức khỏe khác mà tập thể dục mang lại.

Caffeine có giống adenosine?

Đối với một tế bào thần kinh, caffeine trông giống như adenosine và chúng có thể thay thế và gắn kết với các thụ thể của adenosine. Tuy nhiên quá trình này không làm chậm hoạt động của tế bào, bởi vì chỉ adenosine mới có khả năng này. Các tế bào sẽ không thể nhận biết adenosine nữa vì caffeine đang chiếm lấy các thụ thể liên kết của adenosine. Các tế bào sẽ hoạt động nhanh hơn bởi chúng không bị làm chậm bởi mức adenosine có trong cơ thể, vì vậy bạn sẽ không cảm thấy buồn ngủ và tỉnh táo hơn. Caffeine cũng làm cho các mạch máu của não bị co lại vì nó ngăn chặn khả năng mở mạch lưu thông máu của adenosine. Đây là lý do tại sao một số loại thuốc đau đầu, ví dụ như Anacin có chứa caffeine, vì chúng sẽ giúp đóng các mạch máu và làm giảm cơn đau nửa đầu ( đau đầu vận mạch).

Caffeine giúp sản sinh adrenaline

Việc caffeine ngăn chặn adenosine sẽ khiến các nơ-ron gia tăng và tác động đáng kể đến não bộ. Tuyến yên sẽ xem các hoạt động này như là một  trường hợp khẩn cấp xảy ra trong não, do đó nó sẽ giải phóng các hormon báo hiệu cho tuyến thượng thận sản xuất adrenaline (epinephrine). Adrenaline là hormon của phản ứng “chiến đấu hay bỏ chạy” và có rất nhiều tác dụng đối với con người như sau:

  • Đồng tử mắt giãn ra
  • Đường hô hấp được lưu thông (đây là lý do tại sao những người bị lên cơn hen nặng thường được tiêm epinephrine)
  • Nhịp tim tăng lên
  • Các mạch máu trên bề mặt bị teo lại nhằm làm chậm lưu lượng máu từ vết thương và giúp tăng lưu lượng máu đến cơ bắp; tăng huyết áp.
  • Lưu lượng máu đến dạ dày bị chậm lại
  • Gan giải phóng đường vào máu để cung cấp thêm năng lượng
  • Cơ bắp căng lên, sẵn sàng cho hoạt động

Những tác dụng trên của adrenaline giải thích tại sao sau khi nạp một ly cà phê vào cơ thể, đầu bạn sẽ có cảm thấy lạnh, cơ bắp căng lên. Đồng thời sự phấn khích và nhịp tim cũng tăng nhanh theo.

voh.com.vn-tac-dung-cua-caffeine-anh-2

Cà phê là thức uống không thể thiếu dành cho những người cần sự tỉnh táo và tập trung cao độ. 

Nếu sử dụng đồ ăn, thức uống có chứa caffeine một cách khoa học thì những lợi ích mà chúng mang đến cho cơ thể là rất đáng kể. Chỉ với một ly cà phê mỗi ngày sẽ giúp tinh thần tỉnh táo, tăng năng suất làm việc, tăng cường hoạt động thể chất của cơ thể và nhiều tác dụng khác.