Tổng hợp tình hình thế giới đáng chú ý trong tuần

(VOH) - Tuần này, cuộc bầu cử vòng hai cho chức vụ tổng thống Ukraina sẽ diễn ra giữa hai ứng cử viên Yanukovitch và Timoshenko. Đây là sự kiện thu hút sự chú ý không những của người dân Ukraina mà còn là sự quan tâm của cả thế giới.
Ông Yanukovych và bà Tymoshenko Ảnh: BBC

Sau 5 năm cầm quyền, cuộc cách mạng cam đã phá sản, người lãnh đạo cuộc cách mạng cam, đương kim tổng thống Yushenco đã bị lọai khỏi vòng chiến chỉ với 5% phiếu bầu. Trong thời gian đó, cái gọi là cuộc “cách mạng dân chủ màu da cam” ở Ukraina đã để lại một di sản nặng nề cho người dân Ukraina, những chiêu bài dân chủ phương Tây thực ra chỉ là chiếc bánh vẽ. Lạm phát và thất nghiệp tăng một cách phi mã, kinh tế đình trệ, khí đốt bị cắt trong mùa đông lạnh giá cộng với tình hình chính trị bất ổn với những mâu thuẫn sâu sắc và bôi xấu nhau trong nội bộ những người chủ xướng cuộc cách mạng cam. Bà Timoshenko đã có lúc bị cách chức vì bị tổng thống cho là tham nhũng, nhưng sau đó, vì sự tồn tại của chính mình, ông Yushenko lại tái bổ nhiệm bà vào chức vụ thủ tướng để mong lọai đối thủ Yanukovich. Nhưng người dân Ukraina đã tỉnh ngộ, họ không còn chói mắt trước hào quang mà các nhà dân chủ của cuộc cách mạng cam vay mượn từ phương Tây.

 

Trong cuộc bầu cử mới đây, mặc dù về nhất trong cuộc bầu cử tổng thống Ukraine, ông Viktor Yanukovich vẫn không đủ số phiếu để thắng ngay từ vòng một. Theo kế hoạch, vào ngày 7-2 tới, ông Yanukovich sẽ phải tranh cử tiếp với đương kim Thủ tướng Tymoshenko.

 

Hiện nay, sự chênh lệch phiếu ủng hộ giữa ông Yanukovich với bà Tymoshenko là hơn 10%. Cả hai ứng viên đang tìm cách thu hút phiếu ủng hộ từ phía các cử tri từng ủng hộ các đảng nhỏ khác.

 

Trong cuộc bầu cử vòng hai vào ngày 7/2 tới, bà Tymoshenko, tiếp tục đe dọa sẽ kêu gọi những người ủng hộ bà xuống đường lập lại kịch bản dữ dội hơn cuộc “cách mạng cam” hồi năm 2004 nếu đối thủ là ông Viktor Yanukovich giành chiến thắng.

 

Trong khi đó, hãng tin AFP dẫn lời ông Yanukovich cáo buộc rằng bà Tymoshenko đã thấy rõ sự thất thế của mình nên vận động xuống đường phá hoại kết quả bầu cử. Trước đó một ngày, các nghị sĩ thuộc Đảng Các vùng của ông Yanukovich đã thông qua đạo luật sửa đổi bầu cử mà theo họ là nhằm ngăn ngừa bà Tymoshenko gian lận. Ngược lại, phía ủng hộ bà Tymoshenko cáo buộc đạo luật này nhằm tạo điều kiện cho người của ông Yanukovich gian lận bầu cử.

 

Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích cho rằng bà Tymoshenko tạo sự đối kháng mạnh mẽ để mong tìm một thương lượng nào đó khi thất bại sau bầu cử và sẽ không có cuộc “cách mạng cam” lần thứ hai”.

 

 

Tuần qua, mối quan hệ Trung Mỹ tiếp tục xấu đi sau một lọat các vụ trả đũa về kinh tế. Bộ Thương mại Trung Quốc hôm 5-2 cho biết sẽ đánh thuế chống phá giá ban đầu đối với sản phẩm gà nhập khẩu từ Mỹ. Trước đó, hai nước đã có những lời lẽ căng thẳng về việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan và áp đặt hàng rào thuế quan chống bán phá giá cho lốp xe ô tô nhập từ Trung quốc.

 

 Ngành công nghiệp gia cầm ở Mỹ là một trong số ít ngành có được lợi nhuận từ việc xuất khẩu sản phẩm sang Trung Quốc. Cánh và chân gà vốn là những mặt hàng hầu như không có giá trị ở Mỹ nhưng lại là những sản phẩm được ưa thích ở miền Nam Trung Quốc.

 

Trước đó, Mỹ lên án Trung quốc đã đối xử bất công đối với vấn đề thương mại và tiền tệ của Bắc Kinh để bảo đảm hàng hóa Mỹ không gặp bất lợi về cạnh tranh. Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho rằng tỉ giá  nhân dân tệ của nước này đang ở mức hợp lý và Bắc Kinh không cố tình theo đuổi tình trạng thặng dư thương mại với Washington. Trung quốc nhấn mạnh những cáo buộc và sức ép sai lầm sẽ không giúp giải quyết được vấn đề.

 

Trước đó, nhiều nhà sản xuất Mỹ thường xuyên phàn nàn rằng chính sách tiền tệ của Trung Quốc giúp các công ty trong nước có lợi thế cạnh tranh không công bằng về giá. Viện Peterson về kinh tế quốc tế, trụ sở ở Washington, ước tính nhân dân tệ đã được định giá thấp hơn 40% so với USD. Đáp lại, Bắc Kinh nói chính sách về tỉ giá hối đoái là vấn đề nội bộ của Trung quốc. Nhưng đây mới chính là mốt bất đồng chính trong quan hệ Trung Mỹ khiến quan hệ Mỹ - Trung Quốc căng thẳng trong thời gian qua.

 

Cùng với sự thống trị về hàng tiêu dùng, hiện Trung quốc đang tìm cách mở rộng nền sản xuất nước mình trong lĩnh vực hàng không. Họ vừa cho sản xuất mẫu máy bay C919 được thiết kế và chế tạo hoàn toàn ở TQ. Nó sẽ cạnh tranh trực tiếp với các máy bay A320 và Boeing 737 sau khi hoàn tất các chuyến bay thử trong vòng 4 năm. Loại máy bay này sẽ được cung cấp cho khách hàng vào năm 2016.

 

Máy bay C919 do hãng Comac Trung quốc sản xuất. Đây là một phần của mục tiêu phát triển ngành công nghiệp không gian cây nhà lá vườn do nhà nước TQ đề ra. Người ta hy vọng một ngày nào đó Comac có thể thách thức hai gã khổng lồ Airbus và Boeing trên thị trường toàn cầu về loại máy bay thân hẹp.

Comac dự kiến sẽ chuyển giao cho khách hàng máy bay của mình từ năm 2016

 

Comac nhiều khả năng sẽ chế tạo hơn 2.000 máy bay C919 trong vòng hai thập kỷ nữa, đóng góp 10% thị phần trên toàn cầu cho loại máy bay thân hẹp.

 

Đặt trụ sở ở Thượng Hải, Comac được chính quyền trung ương cũng như địa phương và một số công ty nhà nước ủng hộ hoàn toàn. Đáng chú ý là Comac đã bán hơn 240 máy bay hai động cơ ARJ-21 cho hãng hàng không TQ và hãng hàng không của Lào. Số máy bay này dự kiến sẽ được giao vào năm tới. 

 

Hương Nhu