Chỉ còn chưa đầy tuần nữa, dù kết quả đàm phán đến đâu, thì nước Anh vẫn sẽ chính thức rời khỏi EU. Trong khi đó, virus biến thể đã biến nước Anh thành một quốc gia vắng lặng không bóng người. Sự cô lập của EU và thế giới do lo ngại dịch bệnh, những bế tắc trong đàm phán đã khiến mùa Giáng sinh năm nay ảm đạm hơn bao giờ hết.
Kể từ khi dịch COVID-19 bùng phát mạnh hồi đầu tháng 3, Chính phủ Anh đã buộc phải áp dụng lệnh phong tỏa toàn quốc, thiết lập các biện pháp giãn cách xã hội, đóng cửa các cửa hàng, dịch vụ không thiết yếu trong thời gian dài. Sau đợt phong tỏa toàn quốc lần hai kết thúc vào ngày 1/12 vừa qua, Chính phủ Anh thiết lập lại hệ thống phòng chống dịch COVID-19 theo 3 cấp độ và dự tính cho phép nới lỏng các biện pháp giãn cách trong vòng 5 ngày để các hộ gia đình có thể cùng nhau đón Giáng sinh. Người dân Anh đón nhận tin tức này bằng niềm hứng khởi với tâm lý được cởi trói sau chuỗi tháng ngày dài bí bách, bị bó buộc và khát khao mong đợi được tụ họp cùng những người thân, bạn bè trong bữa tối Giáng sinh ấm áp.
Thế nhưng, sự xuất hiện biến thể mới của virus SARS-CoV 2, đã phá hỏng niềm hy vọng mới le lói. Số ca nhiễm mới, nhập viện và tử vong do COVID-19 tăng chóng mặt, buộc Chính phủ Anh vội vã phải tăng mức giãn cách xã hội lên cấp độ 4 đối với gần như toàn bộ vùng England, hủy bỏ kế hoạch nới lỏng quy định cho phép 5 ngày tụ tập trong dịp nghỉ lễ Giáng sinh và yêu cầu người dân ở trong nhà, không được đến nhà nhau, không được tụ tập ngay cả ngoài trời, tất cả các cửa hàng không thiết yếu phải đóng cửa.
Việc chính phủ Anh đưa ra quyết định này một cách đột ngột và có hiệu lực ngay ngày hôm sau đã khiến người dân choáng váng. Hàng nghìn người sống ở các tỉnh vội vã rời khỏi London ngay trong đêm trước khi thủ đô bị phong tỏa, gây ra cảnh nhốn nháo tại các nhà ga, cảnh tượng được miêu tả giống như “vùng chiến sự”. Các ngả đường cao tốc dẫn ra khỏi London, đặc biệt là tuyến đường A40 cũng bị tắc nghẽn, xe hơi ùn ứ thành hàng dài nhiều cây số.
Trong khi đó, EU cũng đã ra lệnh phong tỏa biên giới với Anh ngay lập tức. Các cửa khẩu bị đóng, lệnh đóng của các biên giới trên bộ, trên không với nước Anh đã được ban hành. Nước Anh gần như bị cô lập hoàn toàn trước thời khắc chia tay.
Xin nhắc lại rằng chỉ trong ngày 20/12, biến thể mới của virus SARS-CoV-2 đã được xác định ở nhiều nước ngoài Anh, gồm 9 trường hợp tại Đan Mạch, 1 trường hợp ở Italy, 1 ở Hà Lan và 1 ở Australia. Do đang ở cao điểm của dịch, các nước châu Âu không thể mạo hiểm chờ đợi cho tới khi có thông tin rõ ràng hơn về biến thể của virus hoặc tới khi Liên minh châu Âu (EU) nhất trí về một cách phản ứng chung. Ngay chiều tối cùng ngày, hàng loạt nước châu Âu đã ban bố lệnh đóng cửa biên giới và cấm bay đối với các chuyến bay từ "Xứ sở sương mù". Đức, Hà Lan nằm trong số những nước đầu tiên ngừng mọi chuyến bay đến và đi từ Vương quốc Anh. Pháp lập tức áp đặt lệnh cấm nhập cảnh đối với du khách đến từ Anh bằng đường hàng không, đường biển và đường bộ. Italia và Áo cũng thông báo đình chỉ các chuyến bay với Anh, trong khi Hy Lạp yêu cầu tất cả du khách đến từ Anh phải cách ly bắt buộc trong ít nhất 1 tuần... Cùng với việc các nước ngừng mọi chuyến bay tới Anh, đường hầm xuyên biển nối Anh và Pháp đã đóng cửa từ 23 giờ đêm 20/12 (sáng 21/12 giờ Việt Nam), bến phà ở Dover của Anh cũng đã đóng cửa. Như vậy, đường không và đường biển ra vào nước Anh đều bị phong tỏa. Với lệnh cấm bay và đóng cửa biên giới, các nước châu Âu đang tự trang bị vũ khí chống lại biến thể được đánh giá "rất dễ lây lan" của virus SARS-CoV-2.
Có thể thấy châu Âu không còn lựa chọn nào khác là phải lập tức hành động không thể chậm trễ để có thể tự bảo vệ mình, bởi các nhà khoa học Anh đánh giá biến thể mới của virus SARS-CoV-2 có khả năng lây nhiễm nhanh hơn tới 70%, dù không dẫn đến tỷ lệ tử vong cao hơn và vaccine vẫn sẽ hoạt động hiệu quả với biến thể mới.
Không chỉ riêng châu Âu, nhiều nước trên thế giới cũng đã phản ứng tức thì. Để phòng ngừa virus lây lan, Iran đã quyết định tạm ngừng các chuyến bay tới Anh trong vòng 2 tuần, trong khi Cơ quan Hàng không dân dụng Kuwait bổ sung Anh vào danh sách các nước có nguy cơ cao. Nỗi lo ngại đã lan đến cả khu vực châu Mỹ, khi El Salvador ngày 20/12 thông báo cấm nhập cảnh đối với các du khách đã từng ở Anh hoặc Nam Phi trong vòng 30 ngày gần đây nhất hoặc những người từng quá cảnh tại các nước này. Colombia, Argentina, Chile và Canada cũng công bố quyết định tương tự.
Trước khi biến thể mới xuất hiện, châu Âu đã rất kỳ vọng sớm kiềm chế được đại dịch bởi nhiều nước sẽ bắt đầu tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19 từ ngày 27/12 tới. Giờ đây, dư luận đang đặt câu hỏi liệu những vaccine đã phát triển và sắp được tung ra thị trường có thể phòng ngừa hiệu quả với biến thể mới hay không. Các chuyên gia cho biết biến thể này có tới 17 đột biến, trong đó có 8 đột biến về protein gai, giúp virus nhân lên và lây lan nhanh chóng. Virus SARS-CoV-2 dùng protein gai để xâm nhập vào tế bào khỏe mạnh, đây cũng là mục tiêu các vaccine hiện nay nhắm đến để hỗ trợ khả năng miễn dịch cho cơ thể. Với những diễn biến mới nhất, WHO khẳng định đang liên lạc chặt chẽ với nhà chức trách Anh về nghiên cứu biến thể mới, đồng thời sẽ cập nhật đến các nước thành viên và người dân về đặc tính và ảnh hưởng của biến thể mới của virus SARS-CoV-2.
Rõ ràng, virus biến thể mới cũng đang đặt thêm thách thức cho Anh và EU trong bối cảnh hai bên sắp đến thời hạn chót đàm phán khi mà các nước châu Âu vẫn chưa thể khống chế được làn sóng dịch mới trong mùa Đông. Khó khăn chồng chất đối với cả Anh và EU khi thời điểm năm mới đang cận kề.
