1. Chức năng của thận trong Đông y
PGS.TS BS Nguyễn Thị Bay (Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM) cho biết, theo Đông y hay Y học cổ truyền, thận có nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể. Cụ thể là:
1.1 Chức năng thận chủ tàng tinh
Chức năng thận chủ tàng tinh hay chức năng tiên thiên. Tinh tiên thiên tức là tinh của cha mẹ phối hợp lại tạo nên bào thai và mỗi người khi sinh ra thì đã có tinh khởi đầu được tàng trữ ở thận và cái tinh này luôn được làm mới không ngừng bởi hậu thiên, tức là khi chúng ta ăn uống vào sẽ làm mới cái tinh tiên thiên đó.
Thận giữ nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể (Nguồn: Internet)
Nói một cách dễ hiểu hơn, tinh ở đây có thể hiểu là tinh sinh dục, nó không chỉ có chức năng duy trì nòi giống, có liên quan đến hệ thống nội tiết trong đó có tuyến yên, tuyến sinh dục,… mà nó còn liên quan đến vấn đề tăng trưởng.
1.2 Chức năng chủ thủy
Chủ thủy ở đây là vấn đề dịch chất bên trong cơ thể, nó có liên quan đến chức năng lọc nước tiểu (theo Tây y). Như vậy, việc điều hòa nội môi và lượng nước bên trong cơ thể là nhờ chức năng của tạng thận.
1.3 Chức năng chủ tác cường chi quan
Cường chi quan là những động tác khéo léo, những hành động uyển chuyển, những động tác cần có sự phối hợp,…và để làm được những điều này thì nó phải có liên quan đến thần kinh hay hệ nội tiết trong cơ thể.
1.4 Chức năng thận chủ tiền âm và hậu âm
Lỗ tiểu và hậu môn trong cơ thể cũng do thận điều khiển, nhờ thận mà lỗ tiểu và hậu môn co thắt, đóng mở đúng lúc và kịp thời. Khi chúng ta mắc tiểu, vào đến nhà vệ sinh thì lỗ tiểu mới mở ra và chúng ta đi tiểu. Hậu môn cũng vậy, khi chúng ta đi cầu, vào đến nhà vệ sinh rồi, thận mới điều khiển thần kinh cơ vòng mở ra để tháo phân ra ngoài.
1.5 Chức năng chủ cốt thủy
Chủ cốt thủy là làm mạnh hệ gân xương, hệ thống xương khớp của chúng ta. Chính vì vậy, cơ và xương có săn chắc hay không thì cũng còn phụ thuộc vào thận có tốt hay không.
Như vậy, chúng ta thấy, thận nó bao hàm rất nhiều thứ liên quan từ hệ thần kinh đến nội tiết, sinh dục và tiết niệu,…
2. Cách dưỡng thận khỏe mạnh vào mùa đông
Theo bác sĩ Bay, để các chức năng của thận không bị ảnh vào mùa lạnh thì chúng ta cần chú ý đến những việc sau đây:
2.1 Về chế độ ăn uống
Để thận hoạt động tốt và không ảnh hưởng đến các chức năng thì trong chế độ ăn uống chúng ta cần:
- Uống đủ nước mỗi ngày.
- Ăn nhạt lại một chút vì ăn mặn sẽ làm hại cho thận.
- Bổ sung các chất đạm (từ các loại thịt, cá, chim cút, đuôi heo, rắn, nhung hươu,…) để hỗ trợ hoạt động của tạng thận.
- Ăn các thức ăn ấm và nóng.
- Không ăn thức ăn nguội và lạnh.
2.2 Về giấc ngủ
Để thận hoạt động tốt thì chúng ta cần ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày hoặc có thể ngủ nhiều hơn 8 tiếng.
Ngủ đủ giấc mỗi ngày để giữ cho thận luôn được khỏe mạnh (Nguồn: Internet)
2.3 Về sinh hoạt tình dục
Vào mùa Đông, trong Đông y khuyên chúng ta không nên sinh hoạt tình dục quá nhiều, mỗi tuần chỉ nên hoạt động 1 lần hoặc mỗi tháng 2 lần. Bởi việc sinh hoạt tình dục thái quá sẽ làm hao tinh, điều này sẽ ảnh hưởng đến chức năng của thận.
Việc sinh hoạt đều độ và cân đối sẽ giữ cho chức năng của thận được tốt hơn.
2.4 Tập luyện
Vào mùa Đông chúng ta phải chú ý giữ ấm cơ thể, nhất là ở chân. Bởi vì nếu chân bị lạnh thì rất dễ làm nhiễm lạnh toàn thân, từ đó gây tổn thương đến thận.
Để giữ ấm cơ thể chúng ta có thể tập luyện, tuy nhiên khi tập luyện đừng để bàn chân đứng trên nền gạch lạnh. Chúng ta có thể đợi đến khi mặt trời lên, có vài tia nắng ấm thì mới bắt đầu tập luyện. Khi tập luyện ra mồ hôi thì lau ngay, bởi vì khi ra mồ hôi, lỗ chân lông sẽ giãn nở, nếu chúng ta không lau khô người thì hơi lạnh rất dễ tác động vào bên trong thông qua lỗ chân lông.
Nếu muốn đi bơi lội thì nên chọn thời điểm là ban ngày và nên bơi trong hồ nước bình thường hoặc ấm, không bơi trong hồ nước quá lạnh.
Lưu ý: Tập luyện vừa sức, tốt nhất là tập vào buổi sáng nhưng tuyệt đối không tập lúc sáng sớm khi thời tiết còn lạnh.
Như vậy, bác sĩ Bay đã chia sẻ cho chúng ta biết những cách dưỡng thận đơn giản, dễ áp dụng nhất trong mùa Đông này. Hãy chú ý giữ gìn quả thận thật tốt để mọi chức năng trong cơ thể luôn được khỏe mạnh nhé.
Bạn có thể nghe lại chia sẻ của bác sĩ Nguyễn Thị Bay tại audio bên dưới:
