Tổ chức Y tế thế giới xếp Việt Nam vào nhóm các nước có tỉ lệ kháng kháng sinh cao nhất thế giới. Từ năm 2009 đến nay, số lượng thuốc kháng sinh ở Việt Nam bán ra ngoài cộng đồng đã tăng gấp 2 lần. Nguyên do, có tới 88% kháng sinh tại thành thị được bán ra mà không cần kê đơn, ở nông thôn tỉ lệ lên đến 91%.
Các bác sĩ sử dụng kháng sinh không hợp lý. Theo khảo sát của BV Chợ Rẫy, khoảng 50% kháng sinh được bác sĩ kê đơn bất hợp lý; 32% bác sĩ chỉ định sử dụng kháng sinh cho các bệnh nhân không nhiễm khuẩn; 33% bác sĩ sử dụng kháng sinh kéo dài và không cần thiết…
Tình trạng vi khuẩn đề kháng kháng sinh đã và đang là thách thức lớn. Một trong những nguyên nhân chính gây gia tăng tỷ lệ đề kháng kháng sinh của vi khuẩn là việc sử dụng kháng sinh bừa bãi, không hợp lý. Do vậy việc quản lý sử dụng kháng sinh hợp lý (đặc biệt trong các cơ sở y tế) là nhiệm vụ chiến lược cấp thiết cần thực hiện.
Hiện nay, kháng thuốc không phải là vấn đề mới, nhưng đã trở nên nguy hiểm, cấp bách, đòi hỏi phải có sự nỗ lực tổng hợp nhằm giúp nhân loại tránh khỏi nguy cơ quay trở lại thời kỳ chưa có kháng sinh. Tổ chức Y tế Thế giới (TCYTTG) nhận định, chúng ta đang sống trong kỷ nguyên phụ thuộc kháng sinh và yêu cầu toàn cầu có trách nhiệm bảo vệ nguồn thuốc kháng sinh quý giá cho thế hệ sau.
Theo các chuyên gia, quản lý sử dụng kháng sinh là một trong những chương trình chiến lược hữu hiệu và cần giải quyết vấn đề đó mỗi thời điểm và địa điểm cụ thể sẽ giảm được công sức và chi phí cho các cơ sở y tế, cho ngành y tế và cho toàn xã hội. Như mô hình tại Bệnh viện Chợ Rẫy sau 5 năm thực hiện chương trình “Quản lý sử dụng kháng sinh” (2013 -2018), bệnh viện đã giảm trên 65 tỷ đồng chi phí mua thuốc kháng sinh.
