Có rất nhiều người có thói quen ngoáy tai và cho rằng ráy tai chính là nguyên nhân khiến cho tai bị ngứa, nên thường xuyên ngoáy tay để lấy ráy tai mà không hề biết rằng việc làm này tiềm ẩn nhiều nguy cơ và hậu quả khôn lường.
1. Tại sao cơ thể con người lại sinh ra ráy tai?
Tai gồm có tai ngoài, tai giữa và tai trong. Tai ngoài có vành tai và ống tai với cấu tạo chủ yếu là xương và sụn, được bao phủ bởi một lớp da và tổ chức liên kết rất mỏng dưới da.
Mạch máu nuôi dưỡng cho vùng này rất nghèo nàn. Thần kinh chi phối là một nhánh được tách ra từ dây thần kinh số IX, dây thần kinh này vừa có cảm giác ở ống tai vừa cảm giác ở vùng họng nên khi bạn bị viêm họng cũng sẽ gây đau tai hoặc khi bị viêm tai cũng gây ảnh hưởng đến chức năng nhai nuốt, đôi khi bạn ngoáy lỗ tai cũng có cảm giác ngứa họng và ho.
Tai ngoài có nhiệm vụ hứng sóng âm thanh từ bên ngoài truyền vào tai giữa và tai trong qua tác động làm rung màng nhĩ. Ống tai ngoài có các tuyến tiết ra chất bã được gọi là ráy tay. Bản chất của ráy tai là một hỗn hợp các acid béo, alcohols, cholesterol và một vài thành phần khác. Nhiệm vụ của ráy tai là bảo vệ thành ống tai, do trong thành phần ráy tai có chất kháng sinh và chất kết dính để bẫy, dính vi khuẩn.
Bên ngoài ráy tai có phủ một lớp mỏng trên da ống tai ngoài, được hình thành do chất nhờn trong ống tai trộn lẫn với các tế bào chết, giúp ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn, bụi, côn trùng và một vài tác nhân khác có khả năng đe dọa thính giác. Dưới tác động của các nhung mao trên bề mặt tế bào tuyến, ráy tai sẽ di chuyển theo chiều từ trong ra ngoài, tự khô rồi bong ra.
2. Tác hại của ngoáy tai thường xuyên là gì?
Nhiều người cho rằng, ráy tai chính là nguyên nhân gây ngứa tai nên thường xuyên dùng tay để ngoáy tai, có người dùng tăm bông hoặc que ngoáy tai, thậm chí nhiều trường hợp sử dụng mọi thứ có sẵn trong tay như chìa khóa, tăm xỉa răng, móc sắt sắc... để ngoáy tai.
Nhiều người cho rằng ráy tai là nguyên nhân gây ngứa tai (Nguồn: Internet)
Tuy nhiên, thực tế chúng ta không cần phải lấy ráy tai ra ngoài nếu như nó không làm ảnh hưởng đến khả năng nghe của bạn. Theo quy luật tự nhiên, ráy tai sẽ từ từ tự thoát ra bên ngoài dưới tác động của nhung mao trên bề mặt tế bào tuyến. Ngoài ra, khi nói chuyện, nhai thức ăn, di chuyển hay tắm cũng phần nào làm lớp ráy tai dễ bong và trượt ra ngoài thuận lợi hơn.
Không nên thường xuyên ngoáy tai vì có thể gây rách, trầy xước da ống tai, làm cho vi khuẩn gây bệnh dễ dàng xâm nhập vào tổ chức liên kết bên dưới lớp biểu bì gây viêm ống tai.
Mặt khác, ngoáy tai không đúng cách có thể đẩy khối ráy tai vào sâu hơn trong ống tai, bám sát vào màng nhĩ gây đau tai, ù tai và nghe kém. Ngoáy tai chảy máu do rách da ống tai cũng là một tai biến hay gặp nhất của việc ngoáy tai, có khi còn làm rách, thủng cả màng nhĩ.
3. 4 cách ngoáy tai sai cần loại bỏ ngay
3.1 Dùng tăm bông ngoáy tai
Khi sử dụng tăm bông ngoáy tai cho bé hay người lớn, bạn cũng đều không thể nhìn thấy tăm bông tác động đến ống tai như thế nào. Bằng cách ngoáy, bạn lại vô tình đẩy ráy tai vào trong khiến bụi bẩn, vi khuẩn cùng ráy tai mắc kẹt. Chúng tích tụ và tạo thành lớp sáp ngoài màng nhĩ, lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến chức năng thính giác của bạn.
3.2 Sử dụng vật sắc nhọn
Nhiều người có thói quen dùng móng tay, đầu chìa khóa xe, kẹp tóc... để làm sạch ráy tai và bụi bẩn trong lỗ tai. Tuy nhiên, điều này có thể gây xước lớp niêm mạc phía trong của tai, gây nhiễm trùng.
Không dùng ống xi lanh để bơm nước muối sinh lý vào tai (Nguồn: Internet)
3.3 Sử dụng xi lanh để thụt, rửa tai
Có thể dùng nước muối sinh lý để làm sạch tai nhưng bạn không được dùng bằng cách bơm hay thụt nước muối vào tai vì có thể gây viêm nhiễm. Áp lực từ ống xi lanh có thể khiến tai bị thủng màng nhĩ.
3.4 Lấy ráy tai bằng phương pháp đốt nến
Đây là cách làm sạch nguy hiểm cho tai, vì có thể gây thủng màng nhĩ, thậm chí bỏng tai, điếc tai.
4. Bị ngứa tai nên xử trí bằng cách nào?
Khi bị ngứa tai, thay vì ngoáy tai bạn chỉ nên xoa bóp nhẹ vành tai, day day vào nắp tai. Nếu không giảm ngứa, bạn có thể dùng một số loại thuốc nhỏ tai hoặc nước muối sinh lý nhỏ vào ống tai, sau 5 – 10 phút nghiêng đầu về phía tai bị ngứa, day nhẹ vào nắp tai cho thuốc còn dư chảy ra, dùng tăm bông khô, sạch thấm nhẹ cho khô tai. Không ngoáy tai, sau 1 tuần vẫn thấy ngứa thì nên đến bác sĩ chuyên khoa tai – mũi – họng để khám.
Trường hợp nước vô tình chảy vào tai khi tắm, khi bơi lội gây cảm giác khó chịu, ù tai thì bạn nên nghiêng đầu về từng bên, day nhẹ vào nắp tai cho nước chảy ra, sau đó dùng tăm bông khô, sạch đặt vào ống tai để nước thấm vào chứ không nên lau chùi nhiều.