Ăn nấm mèo (mộc nhĩ) có tác dụng gì và một số lưu ý cần biết

(VOH) – Nấm mèo (mộc nhĩ) là một nguyên liệu quen thuộc trong ẩm thực Việt nhưng bạn có hiểu hết tác dụng của loại nấm này với sức khỏe chưa? Cùng lắng nghe BS Nguyễn Thị Bay chia sẻ trong bài viết.

Nấm mèo hay nấm tai mèo là loại nấm thuộc bộ Auriculariales, thường sinh sống và phát triển trên cây thân gỗ mục ẩm ướt nên tên gọi mộc nhĩ mới ra đời. Hiện nay có hai loại nấm mèo được sử dụng phổ biến là nấm mèo đen (mộc nhĩ đen) và nấm mèo trắng (mộc nhĩ trắng). 

an-nam-meo-moc-nhi-co-tac-dung-gi-va-mot-so-luu-y-can-biet-voh-0
Nấm mèo gồm hai loại phổ biến là nấm mèo đen và nấm mèo trắng (Nguồn: Internet)

1. Ăn nấm mèo (mộc nhĩ) có tác dụng gì với sức khỏe?

PGS.TS BS Nguyễn Thị Bay (Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM) cho biết, qua nhiều công trình nghiên cứu, người ta ghi nhận được nấm mèo là một trong các loại nấm cung cấp nguồn dưỡng chất vô cùng quý giá, bao gồm các nhóm chất chống oxy hóa polyphenol, hợp chất monosaccarit cùng đa dạng khoáng chất thiết yếu. 

Nhờ thành phần dinh dưỡng phong phú mà nấm mèo đem đến cho chúng ta những lợi ích sức khỏe quan trọng sau: 

1.1 Bảo vệ tim mạch

Nấm mèo được xếp vào nhóm thực phẩm lành mạnh, có khả năng hỗ trợ bạn bảo vệ trái tim khỏe mạnh.

Theo đó, lượng chất chống oxy hóa nhóm polyphenol từ nấm mèo góp phần ngăn chặn sự tích tụ của cholesterol ở thành mạch, giảm tỉ lệ hình thành huyết khối gây xơ vữa động mạch và hiện tượng đông máu. Từ đây, nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch như thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim, đột quỵ,…sẽ giảm đáng kể. (1)

Xem thêm: Những giải pháp phòng tránh bệnh tim mạch mà bạn nên biết

1.2 Cải thiện hệ miễn dịch

Dựa trên phân tích dinh dưỡng, trong nấm mèo cũng có chứa hoạt chất beta – glucan vốn được tìm thấy ở rất nhiều loại nấm ăn được. Beta – glucan khi vào cơ thể sẽ kết hợp cùng các tế bào thực bào tăng cường khả năng miễn dịch, thiết lập “hàng rào” bảo vệ cơ thể khỏi sự xâm nhập của mầm bệnh bên ngoài. (2) 

1.3 Tốt cho não bộ

Một số nghiên cứu y khoa đã tìm thấy những tác động tích cực của nấm mèo trong việc duy trì tốt chức năng não bộ. Thói quen bổ sung đều đặn, hợp lý nấm mèo trong khẩu phần ăn sẽ giúp bạn cải thiện khả năng ghi nhớ bằng cách ức chế hoạt động của enzyme beta secretase gây hại cho não bộ. (3) 

an-nam-meo-moc-nhi-co-tac-dung-gi-va-mot-so-luu-y-can-biet-voh-1
Các dưỡng chất trong nấm mèo sẽ giúp cải thiện trí nhớ (Nguồn: Internet)

1.4 Ngăn ngừa gan nhiễm mỡ

Hoạt chất beta – glucan không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng hiệu quả mà còn tham gia quá trình kiểm soát và duy trì nồng độ mỡ trong gan ở mức an toàn. Đây được coi là một chất xơ đặc biệt hỗ trợ lọc bỏ lượng mỡ triglyceride, thúc đẩy hoạt động bài tiết và thải độc của gan diễn ra hiệu quả hơn. (4)

Xem thêm: Gan nhiễm mỡ phải kiêng ăn dầu mỡ, đúng hay sai?

1.5 Hỗ trợ giảm cân

Nếu đang trong quá trình xây dựng thực đơn ăn kiêng, giảm cân khoa học, các chuyên gia gợi ý bạn có thể thêm các món ăn chế biến từ nấm mèo vào khẩu phần ăn. Lượng chất xơ dồi dào trong nấm mèo sẽ tạo cảm giác no và giảm bớt cảm giác thèm ăn khá hữu hiệu. 

1.6 Điều hòa kinh nguyệt 

Nấm mèo (nhất là nấm mèo trắng) được đánh giá là thực phẩm rất bổ dưỡng mà chị em phụ nữ có thể dùng bồi bổ trong kì kinh nguyệt. Loại nấm này vốn có tính bình, cung cấp các hoạt chất vô cùng cần thiết cho hoạt động tạo máu của tủy, giảm tình trạng mệt mỏi và thiếu máu trong giai đoạn hành kinh. 

Xem thêm: Mách nhỏ chị em 10 loại thực phẩm tốt cho sức khỏe phụ nữ, nên ăn thường xuyên

2. Hướng dẫn cách chế biến nấm mèo

Nấm mèo giòn sần sật với hương thơm đặc trưng có thể dùng để chế biến đa dạng các món ăn, thơm ngon, thanh mát và rất bổ dưỡng. Dưới đây là 6 công thức cực kì đơn giản giúp bạn tự làm ngay tại gian bếp của gia đình. 

2.1 Nấm mèo xào trứng

Trứng chiên cà chua hay trứng ốp la đã là những món “rất xưa” rồi. Hãy thử kết hợp nấm mèo và trứng xem sao nhé, nguyên liệu quen thuộc nhưng hương vị món trứng này rất độc đáo. 

an-nam-meo-moc-nhi-co-tac-dung-gi-va-mot-so-luu-y-can-biet-voh-2
Nấm mèo xào trứng thơm phức, rất "đưa cơm" (Nguồn: Internet)

Nguyên liệu

  • Nấm mèo khô: 5g
  • Trứng: 1 – 2 trái 
  • Hành tím 
  • Hành lá 
  • Gia vị: hạt nêm, nước mắm, hạt tiêu 

Cách làm nấm mèo xào trứng

  • Ngâm rửa sạch nấm mèo, ngâm trong nước muối loãng khoảng 30 phút để sạch bụi bẩn cũng như loại bỏ nấm mốc. Sau đó vớt để ráo rồi thái sợi dài mỏng. 
  • Hành lá rửa sạch cắt nhỏ. 
  • Đập trứng, thêm hành lá và gia vị vào, đánh tan đều. 
  • Phi thơm hành tím, cho nấm mèo vào đảo trước đến khi nấm chín mềm thì cho trứng vào khuấy đều. 

Xem thêm: 9 tác dụng của trứng gà sẽ làm bạn ngạc nhiên - Ăn bao nhiêu trứng mỗi ngày là đủ?

2.2 Nấm mèo chưng đường phèn

Nấm mèo chưng đường phèn vốn được biết đến như một bài thuốc hỗ trợ điều trị khá nhiều bệnh lý như hen suyễn hay viêm xoang. Vị ngọt dịu của đường phèn quyện với nấm mèo làm món ăn trở nên hấp dẫn hơn và không gây cảm giác chán ngán. 

an-nam-meo-moc-nhi-co-tac-dung-gi-va-mot-so-luu-y-can-biet-voh-3
Nấm mèo chưng đường phèn rất tốt cho đường hô hấp (Nguồn: Internet)

Nguyên liệu

  • Nấm mèo: 20g
  • Đường phèn: 15g

Cách làm nấm mèo chưng đường phèn 

  • Làm sạch nấm mèo, ngâm rửa kĩ lưỡng để không còn nấm mốc độc hại. Sau khi nấm ráo nước thì thái lát dày. 
  • Trộn đều đường phèn và nấm mèo rồi đem hấp cách thủy khoảng 15 phút là được. 

2.3 Chè nấm mèo

an-nam-meo-moc-nhi-co-tac-dung-gi-va-mot-so-luu-y-can-biet-voh-4
Chè nấm mèo ngọt thơm, giàu dinh dưỡng (Nguồn: Internet)

Bạn có thể ăn thêm chè nấm mèo vào các bữa phụ trong ngày để bổ sung năng lượng cùng chất đạm cho cơ thể. Món chè này sẽ thơm ngon hơn khi bạn sử dụng cả hai loại nấm mèo trắng và nấm mèo đen. 

Xem thêm: Chè nấm mèo – tưởng chỉ là món ăn vặt nhưng lại mang giá trị dinh dưỡng cao đến vậy

2.4 Nấm mèo trắng xào tỏi

Củ tỏi và nấm mèo trắng đều được xem như hai “dược liệu” quý, với hàm lượng chất chống oxy hóa, chất kháng viêm vô cùng dồi dào. Vì thế nấm mèo trắng xào tỏi đâu chỉ đơn thuần là món ăn thơm cay đậm vị mà còn có công dụng cải thiện sức khỏe cực tốt. 

Xem thêm: Nấm mèo trắng xào tỏi - bài thuốc bồi bổ cơ thể vô cùng tốt 

2.5 Mướp xào nấm mèo trắng

an-nam-meo-moc-nhi-co-tac-dung-gi-va-mot-so-luu-y-can-biet-voh-5
Mướp xào nấm mèo trắng thanh mát, hấp dẫn (Nguồn: Internet)

“Chiêu đãi” cả nhà món mướp xào nấm mèo trắng trong những ngày thời tiết oi nóng là gợi ý bạn nên tham khảo đấy. Thưởng thức mướp hương ngọt thơm, thanh mát xào cùng nấm mèo trắng giòn dai, thơm bùi khiến ai cũng thích mê.   

Xem thêm: Muốn tăng đề kháng và hệ miễn dịch thì đừng bỏ qua món mướp hương xào nấm mèo trắng

3. Ăn nấm mèo nhiều có tốt không?

Chuẩn bị sẵn nấm mèo trong gian bếp sẽ giúp bạn “biến tấu” bữa ăn hàng ngày trở nên đa dạng hơn với các món ăn hấp dẫn, bổ dưỡng. Tuy nhiên điều cần chú ý đó là tuyệt đối không ăn nấm mèo nhiều và liên tục trong thời gian dài, nhằm hạn chế mắc phải tình trạng chướng bụng, đầy hơi. 

PGS.TS BS Nguyễn Thị Bay khuyến cáo tốt nhất mỗi lần chỉ nên sử dụng từ 15 – 20g nấm mèo, trong tuần chỉ ăn khoảng 2 – 3 bữa. Bên cạnh đó, khi chế biến cũng cần lưu ý một vài điều sau: 

  • Tuyệt đối không ăn nấm mèo tươi, chỉ nên ăn nấm mèo khô đã qua xử lý. Nguyên nhân là nấm mèo tươi còn tồn tại những độc tố có thể gây hại cho sức khỏe.
  • Nếu tự phơi khô nấm mèo để dùng thì bạn cần phải biết cách xử lý độc tố có trong nấm mèo.
  • Trước khi dùng nấm mèo khô, bạn nên ngâm rửa sạch với nước lạnh trong khoảng 20 – 25 phút. 
  • Tuyệt đối không ngâm nấm mèo với nước nóng.
  • Không ngâm nấm mèo quá lâu (hơn 30 phút) vì ngâm càng lâu thì nấm mèo càng trở nên có hại như thịt thối.

4. Thành phần dinh dưỡng của nấm mèo

Hàm lượng chất dinh dưỡng trong nấm mèo được tính toán như sau: 

  • Nước: 11.4 g
  • Năng lượng: 304 Kcal
  • Chất đạm: 10.6g
  • Chất béo: 0.2g
  • Chất đường bột: 65.0g
  • Chất xơ: 7.0g
  • Canxi: 357mg
  • Sắt: 56.10mg
  • Magie: 146mg
  • Mangan: 1.150mg
  • Photpho: 201mg
  • Kali: 708mg
  • Natri: 70mg
  • Kẽm: 7.52mg
  • Đồng: 5070μg
  • Selen: 133.1μg
  • Vitamin C: 1mg
  • Vitamin B1: 0.15mg
  • Vitamin B2: 0.55mg
  • Vitamin PP: 2.7mg

Nhìn chung, nấm mèo là một thực phẩm rất có lợi cho sức khỏe, không chỉ giàu dinh dưỡng mà còn có tác dụng phòng tránh những bệnh lý nguy hiểm. Nếu thường xuyên sử dụng nấm mèo để chế biến các món ăn thì bạn nên lưu ý những điều trên để tận dụng tối đa những công dụng có lợi của nấm mèo nhé. 
 

Bạn có thể nghe lại phần tư vấn trực tiếp của bác sĩ Nguyễn Thị Bay tại audio bên dưới: