1. Bệnh sa trực tràng là gì?
Tình trạng sa trực tràng ở trẻ em theo dân gian được gọi là lòi dom. Đây là bệnh lý khiến một phần trực tràng của trẻ di chuyển xuống và chui qua khỏi lỗ hậu môn.
Trực tràng là một bộ phận nằm trong ổ bụng, giúp nối giữa đại tràng và ống hậu môn. Sa trực tràng có thể xảy ra trong quá trình đi tiêu của trẻ. Hiện tượng sa trực tràng cũng có thể xảy ra khi trẻ từ 1 đến 5 tuổi, hoặc khi trẻ bắt đầu tập đứng hoặc ngồi bô.
2. Nguyên nhân gây sa trực tràng ở trẻ em là gì?
Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến hiện tượng sa trực tràng ở trẻ, bao gồm:
2.1 Nhiễm trùng
Tình trạng nhiễm trùng trong ruột của trẻ có thể khiến trực tràng của trẻ sưng lên và di chuyển xuống qua hậu môn. Nhiễm trùng có thể do ký sinh trùng hoặc vi khuẩn.
2.2 Táo bón
Táo bón có thể khiến trẻ rặn quá mạnh khi đi tiêu. Áp lực từ việc rặn đó có thể khiến trực tràng đi qua hậu môn.
2.3 Suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng có thể làm mất mô mỡ giúp giữ trực tràng của trẻ ở đúng vị trí.
2.4 Tiêu chảy
Tiêu chảy có thể gây sưng trực tràng của trẻ. Điều này có thể khiến trực tràng di chuyển qua hậu môn của trẻ.
Các tình trạng mãn tính như xơ nang (CF) hoặc viêm loét đại tràng (UC) có thể gây suy dinh dưỡng và táo bón. UC cũng có thể gây tiêu chảy.
3. Dấu hiệu sa trực tràng ở trẻ em
Sa trực tràng thường rõ ràng khi chỉ khám sức khỏe. Nó xuất hiện như một khối màu đỏ sẫm ở hậu môn. Khối lượng có thể chỉ có trong quá trình phân.
Một khối ở hậu môn không tự biến mất cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Khối lượng này cần được đẩy trở lại trước khi bị nhiễm trùng, tổn thương.
Sa trực tràng khiến trẻ có cảm giác khó chịu khi có thứ gì đó chui ra từ đáy hậu môn. Cảm giác đau ngày càng tăng, các mô thoát ra khiến máu không lưu thông được.
Đôi khi có thể có máu nhầy hoặc một lượng nhỏ máu đi qua hậu môn.
4. Làm thế nào để chẩn đoán sa trực tràng?
Bác sĩ sẽ chỉ định khám hậu môn cho trẻ để kiểm tra xem có trẻ có bị sa trực tràng hay không. Đồng thời, trẻ cũng sẽ được kiểm tra polyp trực tràng. Polyp trực tràng là sự phát triển nhỏ của mô trong niêm mạc trực tràng.
Bác sĩ có thể sờ vào bên trong hậu môn của trẻ để kiểm tra các vết sưng tấy mà trẻ không thể nhìn thấy từ bên ngoài. Sau đó, sẽ hỏi về thói quen đi tiểu của trẻ.
Ngoài ra, trẻ có thể phải làm những xét nghiệm như:
- Chụp X-quang
- Siêu âm hoặc chụp CT.
Những xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ có thể phát hiện các vấn đề với trực tràng. Trẻ có thể được cho uống chất lỏng cản quang để giúp ruột hiển thị tốt hơn trong hình. Bác sĩ cũng có thể đặt chất lỏng cản quang vào hậu môn của trẻ. Hãy trao đổi với bác sĩ nếu trẻ đã có biểu hiện dị ứng với thuốc cản quang trước đó.
5. Điều trị sa trực tràng ở trẻ em như thế nào?
Tình trạng sa trực tràng có thể thuyên giảm mà không cần điều trị. Tuy nhiên, trong một số trường hợp trẻ bị sa trực tràng có thể sẽ cần đến một số loại thuốc sau đây:
- Thuốc kháng sinh giúp điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn.
- Thuốc chống ký sinh trùng giúp điều trị hoặc ngăn ngừa nhiễm ký sinh trùng.
- Thuốc làm mềm chuyển động ruột giúp ngăn ngừa táo bón.
- Thuốc nhuận tràng giúp ruột của trẻ thư giãn và lỏng hơn để ngăn ngừa táo bón.
Chữa bệnh sa trực tràng ở trẻ em như thế nào? Trẻ bị sa trực tràng sẽ cần đến phẫu thuật nếu các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. Phẫu thuật có thể giúp định vị trực tràng của trẻ để nó không sa xuống hậu môn. Phẫu thuật có thể bao gồm đặt chỉ khâu vào trực tràng, hoặc cắt bỏ phần trực tràng bị sa.
6. Làm cách nào để kiểm soát tình trạng sa trực tràng của trẻ?
Để kiểm soát tôt tình trạng sa trực tràng ở trẻ em, các bậc cha mẹ cần lưu ý một số vấn đề sau đây:
- Tăng lượng chất lỏng cho trẻ: Chất lỏng có thể giúp giữ cho nhu động ruột của trẻ mềm và ngăn ngừa táo bón. Tốt nhất bạn nên hỏi bác sĩ xem trẻ cần cung cấp bao nhiêu lượng chất lỏng trong một ngày.
- Cho trẻ ăn nhiều loại thực phẩm giàu chất xơ: Điều này có thể giúp giảm táo bón bằng cách bổ sung lượng lớn chất xơ giúp mềm nhu động ruột của trẻ. Thực phẩm lành mạnh bao gồm trái cây, rau, bánh mì nguyên hạt, các sản phẩm từ sữa ít béo, đậu, thịt nạc và cá.
- Cho trẻ sử dụng bô khi đi đại tiện: Chân của trẻ cần chạm đất khi trẻ ngồi bô. Không nên cho trẻ nghiêng về phía trước hoặc đứng. Việc ngồi bô sẽ khiến hậu môn không bị căng và không gây sa trực tràng. Bạn có thể cho trẻ ngồi trên bồn cầu dành cho người lớn nếu chiếc bô quá nhỏ.
Trên đây là những thông tin hữu ích về bệnh lý sa trực tràng ở trẻ em mà cha mẹ cần đặc biệt lưu ý. Hiểu rõ được nguyên nhân, nhận biết dấu hiệu và cách điều trị sa trực tràng cho trẻ, giúp trẻ nhanh khỏi bệnh, tránh tái phát gây ảnh hưởng sức khỏe của trẻ về lâu dài.
