1. Nguyên nhân nào gây tăng mỡ máu?
Theo bác sĩ Lương Lễ Hoàng, hiện nay số người phải cấp cứu vì tăng mỡ máu đang tăng cao từ 3-8 lần so với khoảng 30 năm về trước tùy theo mỗi quốc gia. Có rất nhiều nguyên nhân khiến cho tỷ lệ người bị mỡ máu cao ngày càng nhiều như:
- Chế độ dinh dưỡng của con người có khuynh hướng mang chất mỡ vào cơ thể nhiều hơn, bằng cách “ăn nhanh nuốt vội”, hoặc nạp vào những chất không phải mỡ nhưng khi vào cơ thể lại biến thành chất mỡ chẳng hạn như: chất đường trong tinh bột, trong các món ăn ngọt...
Chế độ ăn uống ảnh hưởng lớn đến việc tăng mỡ máu (Nguồn: Internet)
- Cơ thể thiếu chất xơ khiến cho lượng mỡ từ trong thức ăn không được xử trí để đi xuống ruột và ra ngoài mà vẫn tồn đọng trong cơ thể.
- Do rối loạn nội tiết tố trong quá trình biến dưỡng tại gan, khiến mỡ không được chuyển hóa thành năng lượng mà được giữ lại, dẫn đến tăng mỡ trong máu, béo phì, dư cân....
Như vậy, khi chế độ dinh dưỡng không hợp lý hay quá trình biến dưỡng bị trục trặc đều sẽ dẫn đến thừa lượng mỡ trong máu. Đây là tình trạng cần phải được quan tâm và điều trị kịp thời vì nó có thể là tiền đề cho nhiều bệnh lý khác hình thành và phát triển.
2. Cholesterol và tăng mỡ máu – mối quan hệ cộng sinh
Cholesterol là một sản phẩm không thể tránh trong tiến trình biến dưỡng và nó cũng là chất cần thiết cho cơ thể. Tuy nhiên, khi mỡ máu tăng cao sẽ khiến cho cholesterol trong cơ thể bị thừa, từ đó gây ra nhiều căn bệnh khác.
Bác sĩ Lương Lễ Hoàng cho biết, chất mỡ sau khi vào cơ thể được gọi là lipid, lipid sẽ đi qua đường ruột gặp các men để thoái biến thành những đơn vị nhỏ hơn gọi là axit béo. Trong đơn vị axit béo lại được chia thành 2 nhóm: axit béo có lợi và axit béo có hại, những chất axit béo này sau đó được đưa về gan để tổng hợp thành cholesterol. Cholesterol có nhiệm vụ hỗ trợ cơ thể tạo ra nội tiết tố hay những chất giúp tái tạo màng tế bào, di thể của tế vào. Vì vậy, bản chất của cholesterol là không có hại, thừa cholesterol mới nguy hiểm.
Khi cơ thể thừa cholesterol sẽ gây ra nhiều biến dưỡng không cần thiết, từ đó tạo ra nhiều phế phẩm làm xơ vữa mạch máu, “rỉ sét” tế bào, thậm chí có thể biến 1 tế bào bình thường thành 1 tế bào quái dị, hay còn gọi là tế bào ung thư.
3. Tăng mỡ máu gây ra bệnh lý nghiêm trọng nào?
Cơ thể tăng cholesterol hay các thành phần mỡ trong máu có hại thì đều sẽ khiến cho mức quân bình giữa các dưỡng chất trong cơ thể bị biến động, từ đó tạo thành một môi trường sinh học gây rối loạn biến dưỡng, rối loạn vận chuyển thần kinh...
Khi lượng mỡ trong máu bị dư thừa, chúng sẽ chạy luân lưu khắp cơ thể. Nếu lúc này tại mặt trong của mạch máu có một vị trí bị trầy xước hay vì lý do nào đó khiến dòng máu chạy chậm hơn bình thường, hoặc đậm đặc hơn, đồng thời các tiểu cầu lại bị kết dính với nhau do rối loạn nội tiết tố thì khi đó chúng sẽ kết hợp với chất mỡ để tạo thành một lớp keo.
Tăng mỡ máu là một trong những nguyên nhân gây xơ vữa động mạch máu (Nguồn: Internet)
Tại thời điểm đó nếu có thêm 1 lớp khác lót giữa lớp keo với mạch máu, chẳng hạn như homocysteine hay troponin (chất cơ thể tự tổng hợp ra khi bị stress, hay bị mất quân bình về dưỡng chất) thì cholesterol sẽ tấp vào thành mạch máu và tạo thành mảng xơ vữa.
Mảng xơ vữa sẽ khiến cho toàn bộ hệ thống mạch máu mất đi tính chất thun giãn ban đầu, đồng thời lượng máu chảy có thể bị ứ đọng lại nhưng do quá trình co bóp của tim bóp để đẩy máu chảy khiến cho khu vực có mảng xơ vữa bị nong ra nhiều hơn và kết quả là mạch máu có thể bị giãn hoặc bị bể ra.
Trong nhiều trường hợp, tăng mỡ máu không chỉ gây xơ vữa động mạch máu mà nó còn khiến những vùng xung quanh bị thiếu dưỡng khí dẫn đến tế bào phản ứng bị sai lệch và hệ quả là gây ra hàng loạt các vấn đề sức khỏe khác.
4. Lời khuyên bác sĩ
Bác sĩ Lương Lễ Hoàng cho rằng, cơ thể cần phải được cung cấp chất béo vì đây là một trong nhiều dưỡng chất quan trọng để đảm bảo chất lượng cuộc sống.
Cơ thể phải có đủ chất mỡ thì mới có đủ nội tiết tố. Thiếu chất mỡ sẽ không thể tổng hợp nội tiết tố nữ tính, hay các kháng thể chống vi khuẩn vi trùng lao, chống viêm gan... đồng thời còn gây ra nhiều rối loạn biến dưỡng. Vì vậy, một trong những cách để bảo đảm sức khỏe là đừng để thiếu hay thừa mỡ trong máu.
Bạn có thể ăn chất mỡ khi cảm thấy an toàn, sau đó cung cấp cho cơ thể lượng chất xơ để có thể “kéo” mỡ qua đường tiêu hóa và đi ra ngoài, không cho mỡ có cơ hội đi vào trong máu.
Trong những trường hợp lượng mỡ đã đi vào trong máu thì biện pháp tốt nhất không phải là kiêng cữ mà là phải đốt cháy lượng mỡ thừa bằng cách vận động. Bạn có thể vận động thể dục thể thao, làm việc nhà, hay đơn giản chỉ là đi bộ nhẹ nhàng sau bữa ăn... cũng đều là những biện pháp vừa an toàn, vừa hợp lý để phòng ngừa tình trạng tăng mỡ máu.
Bạn có thể nghe lại phần tư vấn của bác sĩ tại audio bên dưới:
