Thế nhưng, nếu một ngày nào đó, chúng ta được thông báo rằng người thân của mình đang trong tình trạng nguy kịch vì bệnh lý viêm cơ tim tối cấp và có khả năng ngưng tim, ngưng thở thì cảm xúc, tâm trạng của bạn đọc lúc đó như thế nào? Nhất là khi đó lại là những đứa trẻ còn chưa kịp tận hưởng đủ cuộc sống tươi đẹp này.
Sau nhiều câu chuyện của các bệnh nhi như vậy khiến đội ngũ y bác sĩ tại bệnh viện Nhi đồng 1 phải đi tìm câu trả lời cho câu hỏi làm sao để có thể hạn chế thấp nhất số ca tử vong với trẻ em bị viêm cơ tim tối cấp tại bệnh viện khi y văn còn cơ hội can thiệp. Với nỗi niềm trăn trở như vậy, đội ngũ y bác sĩ tại Bệnh viện Nhi đồng 1 đã nhiều lần hội chẩn rút kinh nghiệm và đưa ra nhiều cải tiến trong điều trị bệnh cho bệnh nhi. Sau 2 năm chuẩn bị về nhân lực và thiết bị cũng như nhận được sự hỗ trợ đào tạo chuyên môn từ bệnh viện Chợ Rẫy TP HCM, tháng 2/2019 bệnh viện Nhi đồng 1 đưa vào hoạt động ứng dụng ECMO trong điều trị viêm cơ tim tối cấp ở trẻ em.
Còn nhớ câu chuyện xảy ra 2019, khi xe cứu thương của Bệnh viện tỉnh Bình Thuận dừng bánh tại khoa Cấp cứu của BV Nhi Đồng 1, cũng là lúc nhịp tim của bé gái 12 tuổi T.O trở nên rời rạc và ngưng đập ngay sau đó. Nhưng đã được cứu sống ngoạn mục nhờ sự phối hợp chuyên môn của 3 bệnh viện: bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Thuận, bệnh viện Nhi Đồng 1 và bệnh viện Chợ Rẫy qua hội chẩn từ xa, quy trình báo động đỏ liên viện, nội viện và ứng dụng hiệu quả kỹ thuật ECMO (hay thường gọi là kỹ thuật tim phổi nhân tạo).
Câu chuyện này đã để lại ấn tượng, xúc động và hơn hết là niềm tự hào của đội ngũ y bác sĩ BV NĐ1 tạo nên một dấu ấn thành công cho việc đưa kỹ thuật ECMO vào điều trị giúp lấy lại nhịp tim cho bệnh nhi. Đến thời điểm hiện tại, sau gần 1 năm thực hiện thành công ca phẫu thuật ấy, bệnh nhi vẫn quay trở lại bệnh viện tái khám theo lịch và vui mừng hơn là sức khỏe em rất tốt.
PGS TS Nguyễn Thanh Hùng – Giám đốc BV NĐ1 cho biết.”ECMO là một kỹ thuật tiên tiến, giúp chúng tôi cứu chữa những ca viêm cơ tim tối cấp, không đáp ứng được phương pháp điều trị thông thường, nhất là các bệnh nhi ở tỉnh, thời gian di chuyển xa. Đây là phương pháp cần sự phối hợp đồng bộ của toàn bộ ekip thuộc rất nhiều khoa chuyên môn. Và may mắn là chi phí điều trị ECMO được bảo hiểm thanh toán, giúp rất nhiều cho các bệnh nhân nghèo.”
Ngày 05/8/2020 bé K.N (3 tuổi, ở Tiền Giang) được chuyển từ BVĐK Trung tâm Tiền Giang vào khoa Cấp cứu Bệnh viện Nhi Đồng 1 trong tình trạng được chẩn đoán viêm cơ tim tối cấp, sốc tim, rối loạn nhịp tim. Trước tình trạng nguy kịch này, một cuộc hội chẩn toàn viện đã được tổ chức khẩn cấp quyết định tiến hành kỹ thuật ECMO để cứu bệnh nhân. Vấn đề là bệnh nhi chỉ có 3 tuổi, 11kg nên việc tiếp cận mạch máu và kỹ thuật ECMO sẽ gặp rất nhiều khó khăn.
Dưới sự hỗ trợ của các bác sĩ Ngoại khoa, việc tiếp cận mạch máu được thực hiện nhanh chóng đồng thời các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực bắt đầu vận hành hệ thống máy ECMO chuẩn bị sẵn sàng cho bệnh nhi.
Sau 30 phút thực hiện, bệnh nhi đã được hỗ trợ hô hấp tuần hoàn với hệ thống ECMO. Ngay lập tức tình trạng huyết động học của bệnh nhi được phục hồi, đảm bảo sự sống cho các cơ quan. Tuy nhiên do kỹ thuật ECMO trên bệnh nhi nhỏ tuổi khó khăn hơn nhiều so với trẻ lớn, nhất là trong vấn đề theo dõi và xử trí các biến chứng nên các bác sĩ Hồi sức tích cực đã theo dõi bệnh nhi liên tục để kịp thời xử trí các biến cố xảy ra nhằm đảm bảo an toàn cho bệnh nhi. Đây là một trong những bước tiến của bệnh viện Nhi đồng 1 khi thực hiện kỹ thuật ECMO từ trẻ lớn đến trẻ nhỏ tuổi và ít kí.
Thầy thuốc nhân dân Bạch Văn Cam người gắn bó đầu tiên với kỹ thuật ECMO tại bệnh viện Nhi Đồng 1 chia sẻ “ECMO đã thực hiện trên thế giới trên 20 năm, tỉ lệ cứu sống bệnh nhi sẽ hiệu quả hơn với so với người lớn, đặc biệt là trẻ sơ sinh. Phương pháp này có biến chứng nhưng rất thấp đối với cơ thể trẻ. Các y bác sỹ luôn cố gắng phấn đấu cứu sống 100% các ca viêm cơ tim tối cấp, chỉ cần tim còn đập”
Tính đến thời điểm hiện nay, sau gần 2 năm thực hiện kỹ thuật ECMO, bệnh viện đã cứu sống được 6 bệnh nhi bị viêm cơ tim tối cấp vào viện trong tình trạng ngừng tim, ngừng thở, thất bại với tất cả các biện pháp hồi sức cấp cứu trước đó. Không có biến chứng về sau cho bệnh nhân.
Trong thời gian tới, bệnh viện nhi đồng 1 đang phấn đấu đưa kỹ thuật ECMO trở thành trung tâm Ứng dụng ECMO trong điều trị viêm cơ tim tối cấp ở trẻ em khu vực phía Nam để có thể mở rộng quy mô hoạt động và tiếp tục thực hiện việc chuyển giao công nghệ cho các bệnh viện tỉnh. Có thể nói các ca bệnh ứng dụng thành công Ecmo trong điều trị tại BV Nhi đồng 1 là minh chứng sống động của Ngành Y tế thành phố nói riêng và của cả nước nói chung, mở ra một hướng mới trong cấp cứu bệnh nhi nguy kịch ngay cả khi bệnh nhi ở rất xa thành phố
“Cứu sống được bệnh nhân là niềm hạnh phúc to lớn của tất cả thầy thuốc, ekip các bác sỹ ECMO luôn sẵn sàng tác chiến không quản ngày đêm, hể có báo động đỏ là tất cả sẵn sàng vào vị trí”
“Nhìn nụ cười các bệnh nhi được cứu sống mỗi bác sỹ đều hạnh phúc như cứu chính con mình”
“ Hy vọng trong tương lai nhiều ekip ECMO sẽ được nhân rộng để cứu giúp nhiều hơn nữa những bệnh nhân ở vùng sâu vùng xa”
“Ứng dụng ECMO trong điều trị viêm cơ tim tối cấp ở trẻ em” là đề cử tham gia giải thưởng thành tựu y khoa Việt Nam 2020”
Trích lời của những bác sỹ trong ekip ECMO tại bệnh viện Nhi đồng 1
- Cập nhật thông tin chương trình tại: https://www.facebook.com/ThanhTuuYKhoaVietNam
- Nghe trực tuyến tại: https://radio.voh.com.vn/thanh-tuu-y-khoa-821.html
