Ông Yang Hengjun, một cựu nhà ngoại giao Trung Quốc, sau trở thành nhà báo và blogger, đã bị giam giữ tại một thành phố ở phía nam Quảng Châu từ tháng 1 năm nay sau khi bay từ New York đến. Sau đó, ông được chuyển đến thủ đô Bắc Kinh.
Bộ trưởng Ngoại giao Australia Marise Payne cho biết: "Ông Yang đã bị giam giữ tại Bắc Kinh trong điều kiện khắc nghiệt mà chưa bị buộc tội trong hơn 7 tháng." Sau vài tháng giam giữ, Trung Quốc ngày 23/8 vừa qua đã chính thức phát lệnh bắt ông Yang với nghi ngờ ông làm gián điệp.
Được biết, tại Trung Quốc, những đối tượng bị buộc tội làm gián điệp thường bị kết án tử hình.
Phát biểu tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Geng Shuang đã chính thức xác nhận bắt giữ ông Yang vào ngày thứ sáu 23/8 vì nghi ngờ hoạt động gián điệp. "Trung Quốc đã rất không hài lòng với phản ứng của Australia về trường hợp này. Tôi muốn nhấn mạnh rằng Trung Quốc là một quốc gia có luật pháp và Australia nên tôn trọng chủ quyền tư pháp của Trung Quốc, và không can thiệp bằng bất kỳ hình thức nào vào tiến trình xét xử vụ án theo luật pháp của Trung Quốc", ông Geng Shuang nói.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng nhấn mạnh ông Yang hiện trong tình trạng sức khỏe tốt và tất cả mọi quyền lợi đều được đảm bảo đầy đủ.
Bên cạnh đó, vợ ông Yang - vốn cũng là thường trú nhân của Australia, cũng đã tạm thời bị cấm rời khỏi Trung Quốc.
Ông Yang Hengjun khi xuất hiện tại khu vực Tây Tạng, Trung Quốc vào năm 2014 (Ảnh: Reuters)
Luật sư của ông Yang là Robert Stary, nói rằng ông Yang bị cáo buộc làm gián điệp, điều mà ông Yang sẽ phủ nhận, nhưng cơ sở của cáo buộc này vẫn chưa rõ ràng. “Chúng tôi không rõ nguyên nhân đằng sau việc bắt giữ, cho dù có liên quan đến các tác phẩm của ông với tư cách là một nhà hoạt động dân chủ, hoặc là một blogger, hoặc một học giả,” ông Stary nói với Reuters.
“Có một khoảng thời gian dài anh ấy sống ở Mỹ. Vì vậy, chúng tôi không biết liệu đó có phải là nguyên nhân cho rằng anh ấy đã làm gián điệp cho Australia, hoặc Mỹ, hoặc Đài Loan hoặc bất kỳ đất nước hay tổ chức nào khá không", ông Stary nói.
Ông Stary cũng nói rằng ông muốn chính phủ Australia đốc thúc việc trả tự do cho Yang vì không có bằng chứng nào khác chống lại ông ngoài việc ông là một nhà hoạt động dân chủ.
Luật sư Stary cũng đã chọn một luật sư nổi tiếng người Australia là Julian McMahon là đại diện pháp luật cho Yang, hy vọng sẽ có thể làm việc với luật sư của Yang do tòa án Bắc Kinh chỉ định.
Bên cạnh đó, các nhà hoạt động nhân quyền cũng kêu gọi Canberra đốc thúc việc thả Yang ngay lập tức.
Feng Chongyi, một học giả tại Đại học Công nghệ Sydney, cho biết những cáo buộc chống lại ông Yang là rất nghiêm trọng. “Đây là điều hết sức kỳ quặc khi họ không thể cung cấp bằng chứng cho những cáo buộc mang động cơ chính trị này,” ông Feng nói với Reuters.
