Hàn Quốc rút lại quyết định ngưng thỏa thuận tình báo với Nhật Bản vào giờ chót

(VOH) - Hàn Quốc vừa rút lại quyết định kết thúc Hiệp ước chia sẻ thông tin tình báo với Nhật Bản (GSOMIA) - dấu hiệu hạ nhiệt sau nhiều tháng căng thẳng giữa hai nước.

Nhà Xanh của Hàn Quốc thông báo quyết định trên vào ngày thứ sáu 23/11, chỉ vài giờ trước khi thời hạn dành cho việc gia hạn Hiệp ước chia sẻ thông tin tình báo với Nhật Bản (GSOMIA) kết thúc. Đây được xem như dấu hiệu hạ nhiệt đầu tiên sau nhiều tháng mối quan hệ giữa Nhật Bản và Hàn Quốc trở nên căng thẳng vì các bất đồng trong xuất khẩu thương mại và các vấn đề lịch sử của hai bên.

Động thái này của Hàn Quốc cũng đã làm nhẹ nhõm không chỉ bản thân Hàn Quốc mà cả người láng giềng Nhật Bản và đặc biệt là Mỹ khi không muốn chứng kiến hai đồng minh thân cận của mình bất đồng triền miên.

Các quan chức Mỹ đã gây áp lực lên hai nước Hàn Quốc và Nhật Bản, cho rằng hai quốc gia này cần phải gác lại những khác biệt trong quá khứ tiếp tục duy trì GSOMIA - yếu tố quan trọng cho việc hợp tác an ninh ba bên ở khu vực châu Á.

Ông Kim You-geun, Phó giám đốc Văn phòng An ninh quốc gia Hàn Quốc cho biết trong một cuộc họp báo: "Chính phủ đã quyết định dừng việc thực hiện thông báo của chúng tôi đưa ra vào ngày 23/8/2019, trong đó có quy định điều kiện GSOMIA có thể bị đình chỉ bất kỳ lúc nào. Phía Nhật Bản cũng đã thể hiện sự hiểu biết của mình về vấn đề trên."

Trước đó, vào thàng 8 năm nay, Hàn Quốc đã đưa ra thông báo cho Nhật Bản rằng nước này sẽ dừng việc gia hạn Hiệp ước chia sẻ thông tin tình báo với Nhật Bản sau khi Nhật Bản áp đặt các điều kiện khắt khe và hạn chế đối với việc xuất khẩu sang Hàn Quốc các vật liệu cần thiết cho ngành công nghiệp bán dẫn và ngành sản xuất các mặt hàng phục vụ nhu cầu hiển thị, trưng bày hoặc trình chiếu.

Người dân Hàn Quốc xuống đường phản đối việc gia hạn GSOMIA với Nhật Bản vào ngày 15/11/2019. Ảnh: Washington Post

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho rằng Hàn Quốc đã có một quyết định mang tính chiến lược khi liên hệ các mâu thuẫn của hai nước với GSOMIA. Ông cũng cho rằng quan hệ song phương giữa hai bên mới là điều quan trọng.

Bộ Thương mại Nhật Bản cũng cho biết hy vọng sẽ nối lại đàm phán với Hàn Quốc về vấn đề kiểm soát xuất khẩu, tuy nhiên cũng khẳng định điều này không lập tức đưa Hàn Quốc trở lại "danh sách trắng" - danh sách các nước láng giềng được hưởng ưu đãi xuất khẩu từ Nhật Bản.

Phát biểu tại Nagoya (Nhật Bản), nơi đang diễn ra Hội nghị Bộ trưởng các nước G20, Ngoại trưởng Nhật Bản Toshimitsu Motegi nhận định hợp tác an ninh giữa hai quốc gia là điều hết sức quan trọng.

GSOMIA được ký kết vào tháng 11/2016 và được coi là một công cụ biểu tượng để thúc đẩy hợp tác an ninh ba nước Mỹ - Nhật - Hàn, sẽ hết hạn vào lúc nửa đêm ngày hôm nay 23/11. Động thái mới nhất của Hàn Quốc khẳng định hiệp ước này sẽ tiếp tục được duy trì và hành lang an ninh ba nước Mỹ - Nhật - Hàn vẫn tiếp tục được củng cố, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc đang ngày càng mở rộng và gia tăng ảnh hưởng lên trong và ngoài khu vực.