* VOH: Thưa bà, vì sao giá thuốc luôn biến động và khi đến tay người dùng thì giá quá cao so với giá sản xuất?
- PGS.TS Phạm Khánh Phong Lan: Giá thuốc có nhiều vấn đề. Thứ nhất, độc quyền về giá chưa kiểm soát được.
Thứ hai là tầng nấc trung gian quá nhiều khi có gần 2.000 công ty trung gian chỉ để phân phối. Qua điều tra, chúng tôi thấy có những mặt hàng thuốc qua hàng chục công ty trước khi đến tay người bệnh nên chi phí bị đẩy lên rất nhiều.
Thứ ba là tiêu cực trong ngành, dược sĩ và bác sĩ bắt tay nhau đẩy giá thuốc lên cao ở một số mặt hàng.
Cho nên, chính sách nào cũng xuất phát từ nguyên nhân để giải quyết. Những giải pháp từ Luật Dược chỉ mang tính tình thế, chỉ kê khai giá và kê khai giá. Nhưng kê khai giá xong, quan trọng là chúng ta có kiểm soát giá không ? Kê khai đó đã xảy ra hiện tượng kê khống, doanh nghiệp "làm mưa làm gió" trên thị trường, cuối cùng vẫn không phạm Luật.
* VOH: Kiểm soát giá thuốc đặt ra nhiều năm qua nhưng tình hình ít biến chuyển. Theo bà, vấn đề này cần nhìn nhận lại thế nào?
- PGS.TS Phạm Khánh Phong Lan: Chúng ta phải lành mạnh hóa thị trường với hơn 20.000 mặt hàng thuốc nội ngoại xen kẽ. Trước tiên, phải xem lại những mặt hàng chúng ta sản xuất được, sao vẫn nhập khẩu quá nhiều? Khi nhập khẩu như vậy thì cơ chế giá thế nào?
Song song đó, phải xem lại cơ chế kê đơn, kiểm soát ra sao ? Điều quan trọng là phải công khai minh bạch chứ doanh nghiệp cũng có nỗi khổ từ việc "chạy vạy" xin visa nhập khẩu thuốc.
Chúng ta chưa đến tận nơi, chưa kiểm tra chất lượng có được đảm bảo không khi đưa vào thị trường Việt Nam. Cơ chế quản lý thuốc độc quyền cũng phải xem lại để chặn kết nối độc quyền nâng giá lên.
Kê đơn với cơ chế bảo hiểm làm sao cân bằng giữa đảm bảo chất lượng điều trị nhưng cũng đừng để thuốc giá rẻ, chất lượng không đảm bảo gây hại cho bệnh nhân
* VOH: Thuốc trong bệnh viện quản lý như thế nào vì khi vào bệnh viện, bệnh nhân sẽ bị tác động rất lớn bởi chi phí điều trị?
- PGS.TS Phạm Khánh Phong Lan: Nhà thuốc bệnh viện không theo Luật giá mà theo thông tư của Bộ Y tế. Thông tư 15 kiểm soát bằng thặng số, nghĩa là thuốc bán ra tại nhà thuốc bệnh viện không vượt quá thặng số cho phép.
Nhưng quan trọng là đầu vào. Nếu qua nhiều tầng nấc trung gian thì khi vào bệnh viện giá cũng không rẻ nên phải xem xét ơ chế tầng nấc trung gian và tiếp tục siết chặt hơn nữa.
Giá là một chuyện còn hiệu quả kê đơn thì làm phải đúng, tránh tình trạng lạm dụng.
Ở hệ thống y tế TPHCM chúng tôi đang triển khai phác đồ điều trị chuẩn để bác sĩ có chuẩn để the, tránh kê quá nhiều trong một đơn thuốc, lạm dụng thuốc vừa lãng phí cho bệnh nhân, gây tiêu cực trong ngành.
*VOH: Cảm ơn bà !
