 |
|
Thanh tra phát hiện sữa đóng bịch không nhãn mác tại chợ Bình Tây. Ảnh: SGGP |
Thanh tra Sở Y tế đã đình chỉ sản xuất và yêu cầu thu hồi sản phẩm; các cửa hàng sữa, các siêu thị đã tẩy chay những loại sữa kém chất lượng này. Tuy nhiên, 11 loại sữa kém chất lượng mới bị thanh lọc khỏi thị trường sữa liệu có phải là con số cuối cùng và chấm dứt sự hoang mang của người tiêu dùng hay chưa? Bởi vì, các sạp chợ vẫn bày bán tràn lan sữa không nhãn mác hoặc sữa có nguồn gốc xuất xứ mập mờ và được nhiều người chọn mua do giá rẻ. Phóng viên Đài chúng tôi đã có mặt tại các chợ đầu mối để ghi nhận về nguồn gốc cũng như sức tiêu thụ các loại sữa giá bèo này.
Trong vai người đi mua sữa, chúng tôi tìm đến chợ Kim Biên Q.5 nổi tiếng là chợ hoá chất, hương liệu, phụ gia công nghiệp. Tại đây, trên những kệ bày hương liệu công nghiệp, là la liệt sữa bột sỉ và lẻ các loại. Hàng chục loại sữa bột bày bán tại chợ này được đóng gói trong bao nilon, bao giấy, bao nhôm… tuyệt nhiên không có một dòng nào ghi nhãn mác, thời hạn sử dụng, với giá dao động từ 40.000-50.000/kg. Mặc dù giới thiệu đây là sữa bột nguyên liệu dùng làm kem, bánh kẹo, pha trà sữa... nhưng khi chúng tôi hỏi: “Có dùng để pha sữa uống trực tiếp được không?”, người bán hàng ở sạp có tên Xuyến, bạo miệng bảo dùng được cho cả… trẻ em, người già, người suy dinh dưỡng.
Thấy chúng tôi hoài nghi chất lượng sữa không nhãn mác, nhân viên sạp Cô Tám, trấn an: “Đây chỉ là hàng mẫu, còn sữa gốc được đóng trong bao tải, nhập từ Thái Lan, Hàn Quốc…khách mua bao nhiêu sẽ đổ ra cân đong bấy nhiêu”. Nói rồi anh ta lôi ra một xấp bao đựng sữa xanh đỏ chữ nước ngoài và chọn một bao còn hạn sử dụng đưa cho chúng tôi xem.
Tuy nhiên, gói sữa chúng tôi cầm trên tay có thực sự được chiết ra từ bao này hay là “hồn Trương Ba, da hàng thịt” thì chỉ có người bán hàng biết chứ người tiêu dùng hoàn toàn không hay. Bởi sữa nhập về đã bị người bán hàng xé lẻ đóng gói tự lúc nào, chưa kể việc cân đong sữa cho khách hàng được thực hiện bằng… tay.
Tiếp tục xâm nhập thị trường sữa giá bèo, chúng tôi sang chợ Bình Tây Q.6, nhiều loại sữa bột nguyên liệu làm bánh, pha trà sữa trân châu… la liệt bày trên quầy hàng, với giá dao động từ 34 ngàn đến 45 ngàn/ kg. Trái ngược với chợ Kim Biên, sữa bột ở đây có bao bì gọn gàng, có ghi thành phần, cơ sở sản xuất… nhưng nhãn sữa chỉ ghi chung chung là sữa bột béo Hoà Lan nguyên liệu nhập khẩu từ Hà Lan, Sữa bột béo New Zealand ghi rõ nguyên liệu nhập khẩu từ New Zealand… Có thể “điểm mặt” một số tên cơ sở chế biến, đóng gói các loại sữa này đều xuất phát từ các công ty tư nhân như: Thuận Thông Q.6, Tuấn Cường Q.6, Minaco Q,6, Phước Tài Q.6, Thanh Ngọc Q.5, Hoàng Ngọc Q.3…và tem hạn sử dụng là do các cơ sở này tự in ấn. Vậy nếu như các loại sữa nguyên liệu khi nhập về đã gần hết hạn sử dụng, nhà buôn đem chia ra đóng gói lại dán lên bao bì hạn sử dụng mới thì làm sao kiểm chứng?
Điều đáng lo ngại là các loại sữa bán ở chợ tiếm ẩn nguy cơ không đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm nhưng vẫn được tiêu thụ mạnh. Theo lời anh Sơn ở sạp Thu Trang, chợ Bình Tây, khách hàng chính mua sữa giá bèo là người kinh doanh trà sữa trân châu, mỗi lần mua với số lượng lớn, mỗi bao từ 20-25kg. Tiểu thương bật mí thêm, sở dĩ hàng đắt như tôm tươi này là bởi mỗi kí sữa bột có thể pha đến vài chục ly trà sữa, vốn chỉ một mà lời gấp hai - ba lần. Biết chúng tôi mới tập tành mở quán kinh doanh trà sữa trân châu, người bán hàng mách nước: “Mua sữa rẻ bán mới có lời chứ mua sữa tốt có nước sập tiệm”:
Không chỉ người bán trà sữa mà ngay cả các bậc phụ huynh, nhất là giới lao động bình dân cũng tìm mua các loại sữa giá bèo này. Tại chợ Bình Tây, chị Thuỷ, sống ở quận 6 làm nghề bán bánh dạo đang săm soi, cầm lên đặt xuống hộp sữa bột Cô gái Hà Lan có giá 117 ngàn/hộp 900 gr, người bán hàng liền mau lẹ giới thiệu bịch Sữa bột Hòa Lan giá chỉ giá 40 ngàn/kg kèm lời đảm bảo chất lượng vì nguyên liệu sữa cũng nhập từ… Hà Lan. Quyết định chọn cho con bịch Sữa bột Hòa Lan, chị Thủy phân bua:
Tình trạng các sản phẩm sữa trôi nổi không rõ nguồn gốc xuất xứ đã tồn tại nhiều năm nay trên thị trường bởi “có cầu ắt mới có cung”. Theo nhiều tiểu thương kinh doanh các mặt hàng sữa có kinh nghiệm, thật khó để phân biệt sữa kém chất lượng, trừ khi đã mua hàng về. Nếu sữa tốt, với 180ml nước chỉ cần 3 muỗng café bột sữa là có được một ly sữa, còn với loại sữa kém chất lượng thì phải cho đến 10 muỗng bột sữa vào…mới có một ly sữa ra hồn. Còn anh Hà Dũng, chủ cửa hàng sữa chợ Phú Lâm cho biết:
Về vấn đề này, ông Nguyễn Công Khẩn, Cục trưởng Cục an toàn vệ sinh thực phẩm cho biết:
Rõ ràng giữa rừng sữa hàng hoá có nguồn gốc mơ hồ và chất lượng trên trời như vậy, người tiêu dùng tỏ ra băn khoăn và bối rối là điều dễ hiểu. Do vậy, lời khuyên trước hết với họ là phải sáng suốt lựa cho mình những sản phẩm sữa tốt, đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm bằng việc chọn những thương hiệu lớn, có uy tín và giá cả phù hợp với túi tiền của mình. Bên cạnh đó rất cần sự thanh, kiểm tra chặt chẽ của quản lý thị trường, thanh tra y tế cùng các ban, ngành chức năng... và việc hỗ trợ công nghệ cho các cơ sở chế biến và đóng gói sữa có quy mô nhỏ lẻ cũng là một hướng đi cần thiết, góp phần cung cấp cho thị trường những sản phẩm sữa chất lượng, an toàn.
Thùy Linh - Thùy Trang
