Cách đây không lâu, một số phương tiện đại chúng đưa tin bệnh viện Đa Khoa Trung Ương Cần Thơ dùng thuốc Bary Sunfat giả cho bệnh nhân trong gần 2 năm qua. Đây là loại thuốc cản quang chỉ dùng trong chụp X-quang, chẩn đoán các bệnh về viêm loét dạ dày, đường ruột. Số thuốc này do Viện công nghệ hóa học tại TPHCM sản xuất và được bệnh viện mua về từ năm 2008. Thông tin ghi trên bao bì của thuốc rất sơ sài, không ghi trọng lượng, ngày sản xuất, số lô, đáng lưu ý là số đăng ký ghi trên gói thuốc không có trong danh mục những loại thuốc được lưu hành. Vào đầu tháng 9 Cục quản lý dược, Bộ y tế đề nghị các cơ sở y tế trên cả nước thu hồi thuốc xổ lãi Fugacar giả đang lưu hành tại TPHCM, còn công ty sản xuất thuốc chính hãng thì phải cung cấp cho những cơ quan chức năng và những cơ sở kinh doanh sử dụng thuốc trên địa bàn những dấu hiệu phân biệt sản phẩm giả, thật. Cùng thời điểm này, công an tỉnh Đồng Nai, phát hiện công ty cổ phần Dược Đồng Nai phù phép biến thuốc Bisinthvon 8 mg điều trị bệnh phổi, phế quản và Salbutamol 2 mg điều trị hen suyễn, thăm dò hô hấp đã quá hạn sử dụng thành sản phẩm mới tinh và xuất hiện trên thị trường, 200.000 viên thuốc đã được người bệnh mua về sử dụng. Gần đây nhất, lô thuốc kháng sinh Amoxiccillin 500 mg dạng viên nang do một công ty của Ấn Độ sản xuất, công ty cổ phần dược phẩm Cửu Long nhập khẩu vì không đạt chỉ tiêu về hàm lượng.
Đó chỉ là những sự kiện xảy ra trong tháng 9, còn từ đầu năm đến nay đã có một số đối tượng có liên quan đến việc làm thuốc giả bị bắt và khởi tố như giám đốc công ty cồ phần dược phẩm Việt Pháp. Trước những thông tin này, dư luận tỏ ra bất bình và lo lắng. Ông Đặng Văn Khoa, đại biểu hội đồng nhân dân bày tỏ ý kiến
Với anh Nguyễn Tường Linh, nhà ở quận 3 thì mỗi lần đi khám bệnh gia đình anh chỉ biết đặt hết niềm tin vào bác sĩ, cầm toa ra nhà thuốc thì nhờ vào dược sĩ bởi không đủ kiến thức để phân biệt thật, giả, chỉ đến khi đọc báo, nghe đài thì mới biết, ví như thuốc xổ lãi giả có thể không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nhưng thuốc kháng sinh kém chất lượng sẽ gây ra tình trạng kháng thuốc mà hiện nay thế giới đã cảnh báo về một loại siêu vi khuẩn kháng cả những loại kháng sinh mạnh nhất. Theo một số bác sĩ, thuốc giả hoàn toàn thường có thành phần là bột mì, một dạng khác có pha thêm dược chất nhưng không đủ liều lượng hoặc có dược chất khác với thành phần ghi bên ngoài bao bì, mạo nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp. Tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, phó giám đốc bệnh viện Nhiệt đới cho biết:
Lợi nhuận là một trong những nguyên nhân khiến thuốc giả ngày càng bành trướng, không chỉ tại Việt nam mà nhiều quốc gia khác cũng nằm trong vòng xoáy này. Theo thống kê, lợi nhuận trên thế giới từ thị trường thuốc giả khoảng 200 tỷ USD và có khoảng 200.000 người chết do dùng phải thuốc giả, một nửa số nạn nhân này ở Châu Phi, nơi thuốc giả chiếm 30% thị trường tân dược, nhất là thuốc chống sốt rét, lao và HIV/AIDS. Còn theo tổ chức y tế thế giới thì thuốc giả chiếm 10% thị trường dược phẩm thế giới với doanh thu 45 tỷ Euro. Ở nước ta, năm ngoái, các trung tâm kiểm nghiệm thuốc trên cả nước đã phát hiện 33 mẫu thuốc giả, các cơ quan chức năng thu hồi 105 thuốc không đạt chất lượng. Dù biết sai trái nhưng món hời béo bở đã khiến cho lương tâm lu mờ. Hơn nữa Luật pháp hiện nay quy định mức xử phạt cho vấn đề vi phạm quyền sở hữu trí tuệ về nhãn mãn hoặc vi phạm kiểu dáng công nghiệp còn nhẹ nên chưa đủ sức răn đe các đối tượng làm giả, anh Nguyễn Tường Linh nói:
Một số quốc gia trên thế giới cũng đã có những biện pháp cụ thể để chống nạn buôn bán và sản xuất thuốc giả như sử dụng chip điện tử RFID và mã số vạch để xác định nguồn gốc, xuất xứ của các loại thuốc. Những biện pháp này chưa thể áp dụng trong điều kiện của nước ta, bởi vậy trước mắt các cơ quan quản lý chỉ có thể tăng cường công tác thanh kiểm tra, một số ý kiến cho rằng, không thể kêu gọi cái tâm của người sản xuất nhưng ông Đặng Văn Khoa đưa một giải pháp đáng suy ngẫm, nếu đưa tội làm thuốc giả vào danh mục những vụ việc có tình tiết tăng nặng nghiêm trọng xử lý hình sự ở khung hình phạt cao thì có thể người ta sẽ chùn tay?
Thanh Xuân
