Đến dự hội thảo có Thứ tưởng Bộ Quốc phòng, Trung tướng Nguyễn Tân Cương, Phó bí thư Thường trực Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh, ông Trần Lưu Quang.
Có gần 90 bài tham luận được gởi đến Ban tổ chức ôn lại lịch sử cuộc kháng chiến Nam Bộ hào hùng với nhiều bài học kinh nghiệm quý báo trong chiến tranh bảo vệ tổ quốc.
Cách đây 75 năm, ngày 23/9/1945, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng đứng đầu là Chủ tịch, Xứ ủy, Ủy ban nhân dân và Ủy ban kháng chiến Nam Bộ đã kịp thời phát động quân và dân Nam Bộ mở đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
Nam Bộ trở thành tiền tuyến của cả nước, đã thể hiện khí phách anh hùng, ý chí quyết tâm bảo vệ độc lập, tự do của Tổ quốc, dũng cảm chiến đấu chống lại kẻ thù xâm lược, tạo điều kiện cho Đảng và Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa có thời gian chuẩn bị cho cuộc kháng chiến lâu dài.
75 năm trôi qua nhưng chiến công vang dội của quân và dân Nam Bộ vẫn sống mãi và ghi vào lịch sử dân tộc như một mốc son chói lọi.
Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam khẳng định: “Ngay từ giờ phút đầu tiên quân Pháp tiến công Sài Gòn – Chợ Lớn, bằng mỗi vũ khí trong tay, quân và dân ta đã anh dũng chiến đấu, gây khó khăn, tổn thất cho đội quân xâm lược được trang bị hiện đại. Cuộc chiến đấu trong điều kiện không cân sức của quân dân ta ở mặt trận Sài Gòn – Chợ Lớn và các địa phương khác của Nam Bộ thực sự tiêu biểu cho tinh thần chủ động, sáng tạo, ý chí quyết tâm “giữ vững nền độc lập” của dân tộc Việt Nam”.
Cùng với việc khẳng định ý nghĩa lịch sử to lớn, quan trọng, một số tham luận đã đi sâu phân tích và rút ra những bài học lịch sử và kinh nghiệm sâu sắc.
Đó là các bài học về tinh thần chủ động, sáng tạo; Sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, kịp thời của Trung ương Đảng, Chính phủ đối với cuộc kháng chiến ở Nam Bộ; Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để tiến hành kháng chiến; Công tác huy động sức người, sức của chi viện chiến trường; Chỉ đạo tác chiến, tiến hành chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc...
Tiếp nối truyền thống yêu nước, phát huy hào khí Nam Bộ “Thành đồng Tổ quốc”, TPHCM hôm nay luôn nỗ lực, phấn đấu, xứng đáng với những gì mà thế hệ cha anh đã làm được. Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã chung sức, chung lòng vượt qua mọi khó khăn thử thách, gian khổ, hy sinh, cùng cả nước làm nên những thắng lợi to lớn trong cuộc trường kỳ kháng chiến chống thực dân, đế quốc, góp phần giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Trong công cuộc bảo vệ, xây dựng và phát triển, Thành phố đã đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện, tạo chuyển biến căn bản trong đời sống xã hội, góp phần rất quan trọng vào thành tựu chung của vùng và cả nước”.
Ông Trần Lưu Quang, Phó bí thư thường trực Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh khẳng định: “Từ cuộc Hội thảo khoa học này, Thành phố sẽ tiếp thu được nhiều nội dung sâu sắc, nâng cao nhận thức về sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong thời đại Hồ Chí Minh; Khát vọng độc lập, tự do của miền Nam “đi trước, về sau”; Sự ủng hộ của cả nước luôn hướng về miền Nam ruột thịt.
Đảng bộ và Nhân dân TPHCM nguyện tiếp tục phấn đấu “đi trước, về đích trước” trong sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; phát huy ý chí tự lực, tự cường, đoàn kết, năng động, sáng tạo, xây dựng Thành phố có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình, xứng đáng với thành phố mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh - Thành phố Anh hùng”.
Cuộc kháng chiến của nhân dân Nam Bộ dù không thể đánh bại được kế hoạch mở rộng đánh chiếm của thực dân Pháp do tương quan lực lượng quá chênh lệch, nhưng cuộc chiến đấu của quân và dân Nam Bộ đã bước đầu làm thất bại chiến lược “đánh nhanh, thắng nhanh” của địch, khẳng định ý chí bảo vệ độc lập, tự do, thể hiện hình ảnh cao đẹp của “Nam Bộ thành đồng Tổ quốc”.
Sự kiện này là biểu hiện sinh động của tinh thần quật khởi, ý chỉ sắt đá “ Độc lập hay là chết ” của quân và dân Nam Bộ. 15 tháng kháng chiến là khoảng thời gian không dài, nhưng cuộc chiến đấu ở Nam Bộ và cực Nam Trung Bộ đã tạo ra tiền đề cho việc xác định đường lối kháng chiến sau này, đồng thời khẳng định những quy luật của chiến tranh cách mạng trong điều kiện và bối cảnh mới của lịch sử.
Kết luận hội thảo, Trung tướng Nguyễn Tân Cương, Thứ trưởng Bộ Quốc Phòng khẳng định: “Hội thảo khoa học lần này đã góp phần phản ánh, phân tích và chỉ ra nhiều nội dung sâu sắc về Nam bộ kháng chiến. Qua đó, rút ra nhiều bài học lịch sử và kinh nghiệm quý về sự lãnh đạo, chỉ đạo chiến lược của Đảng, về sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, về sức mạnh nhân tố chính trị tinh thần. Đồng thời, gợi mở những vấn đề tiếp tục nghiên cứu, vận dụng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc”.
Những bài học từ Nam Bộ kháng chiến không chỉ có giá trị lịch sử mà còn có giá trị hiện thực sâu sắc, góp phần vận dụng hiệu quả vào hoạt động xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay.
Hội thảo là hoạt động thiết thực kỷ niệm 75 năm Ngày Nam Bộ kháng chiến, là dịp để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ôn lại truyền thống đấu tranh anh dũng của các thế hệ cha anh, đặc biệt là của “Nam Bộ thành đồng Tổ quốc”.
Kết quả của Hội thảo sẽ góp phần hun đúc tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, ý chí bảo vệ nền độc lập, tự do và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Đồng thời, giúp chúng ta có cái nhìn sâu sắc, toàn diện, đầy đủ hơn về tầm vóc, giá trị lịch sử và hiện thực của 15 tháng kháng chiến Nam Bộ.
