Picture of the author
Picture of the author
SGK CTST Ngữ Văn 10»Bài 4: Những Di Sản Văn Hóa»Bài 6: Chợ Nổi – Nét Văn Hóa Sông Nước M...

Bài 6: Chợ Nổi – Nét Văn Hóa Sông Nước Miền Tây

Lý thuyết bài Chợ nổi – Nét văn hóa sông nước miền Tây môn Văn 10 bộ sách CTST bao gồm bố cục, hoàn cảnh sáng tác, giá trị nội dung, nghệ thuật và tóm tắt nội dung một cách đầy đủ, dễ hiểu.

Xem thêm

cho-noi-van10

I. Tìm hiểu chung

1. Xuất xứ văn bản

Văn bản được nhóm biên soạn tổng hợp từ Chợ nổi đồng bằng sông Cửu Long của Nhâm Hùng, NXB Trẻ, 2009, trang 36-55 và Chợ Nổi - Nét văn hóa sông nước miền Tây, Đài Truyền hình Cần Thơ.

2. Đọc văn bản

Thể loại: văn bản thông tin

Nội dung: Những nét đặc sắc của chợ nổi miền Tây. Tác giả đã kể đến các khu chợ nổi tiếng, những cách rao mời độc đáo và kỉ niệm, dư âm khó quên khi đi chợ nổi, là trải nghiệm đáng nhớ mà ai cũng nên thử.

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Đặc điểm của văn bản thông tin

Yếu tố được sử

dụng

Có/

không

Một vài bằng chứng (nếu văn bản có sử dụng)

Tác dụng

Nhan đề

Chợ Nổi – nét văn hóa sông

nước miền Tây.

Nêu lên chủ đề chính của văn bản.

Đề mục

1.   Những khu chợ sầm uất trên sông.

-Những cách rao mời độc đáo.

Phân rõ nội dung thành từng ý chính để giúp thông tin được cu thể và đầy đủ.

 

 

3. Dư âm chợ nổi.

 

Trích dẫn

Ai ăn chè đậu đen, nước dừa đường cát hôn...? Ai ăn bánh giò hôn...?

Trích dẫn đúng ngôn ngữ địa phương của dân miền Tây.

Địa danh

Cái Bè (Tiền Giang), chợ nổi Cái Răng, chợ nổi Ngã Năm (Thạnh Trị - SócTrăng),...

Đưa thêm thông tin.

Yếu tố miêu tả

Đã đi chợ nổi, khó mà quên được âm thanh ồn ào rất đặc trưng của chợ: tiếng tành tạch của ghe xuồng rẽ sóng, tiếng mặc cả, tiếng mời chào, í ới gọi nhau hối hả,...

Làm cho thông tin thêm phần hấp dẫn, sinh động

Yếu tố biểu

cảm

Nghe sao mà lảnh lót, thiết tha

Diễn tả cảm xúc của người viết.

PTGT

phi ngôn

ngữ

Hình minh họa 1, 2

Làm rõ lời thuyết minh trong văn bản.

2. Nét đặc sắc của chợ nổi

a. Các chi tiết

Người buôn bán nhóm họp bằng xuồng, người đi mua bằng xuồng,

Rao hàng bằng cây bẹo dựng đứng trên xuồng nhìn như cột ăng-ten di động.

Chế ra cách ''bẹo'' hàng băng âm thanh lạ tai của những chiếc kèn: có kèn bấm băng tay, có kèn đạp băng chân,..

Những tiếng rao: Ai ăn chè đậu đen, nước dừa đường cát hôn,…

b. Hình ảnh

cho-noi-van10-1

cho-noi-van10-2

Hình minh họa trong bài giữ vai trò quan trọng. Nó giúp cu thể hóa lời thuyết minh => Chợ nổi trở thành nét đặc trưng

Giúp người dân cải thiện đời sống và là một nét đẹp văn hóa truyền thống của nhân dân nơi đây. Chợ nổi như biểu hiện cho tính cách, cuộc sống con người nơi đây

III. Tổng kết

1. Nội dung

 Văn bản cung cấp cho người đọc những thông tin về chợ nổi - một hình thức buôn bán độc đáo mới lạ thú vị của người miền Tây, đồng thời thể hiện vai trò quan trọng của chợ nổi trong việc lưu giữ, bảo tồn và phát huy văn hóa miền Tây.

2. Nghệ thuật

Văn bản có sử dung kết hợp phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ (hình ảnh).

Kết hợp giữa phương thức thuyết minh và miêu tả, tự sự.

Ngôn từ rõ ràng, mạch lạc.

IV. Hoạt động luyện tập

Viết bài văn giới thiệu chợ nổi miền Tây.

1. Dàn bài

Mở bài

  • Giới thiệu chợ nổi - một nét văn hóa độc đáo của miền Tây.

Thân bài

  • Giải thích khái niệm chợ nổi. Giới thiệu bao quát về chợ nơi đây.
  • Về địa điểm họp chợ.
  • Khung cảnh lúc chợ họp.
  • Những hàng hóa mua bán, trao đổi nơi đây.
  • Cách bày bán, trang trí hàng hóa.
  • Một số chợ nổi tiêu biểu của miền Tây.

 Kết bài. Cảm nghĩ của em về chợ nổi miền Tây.

2. Bài tham khảo

Đất nước Việt Nam nhỏ bé nhưng vô cùng đa dạng về địa hình và văn hóa. Xuôi về phía Nam sông nước, ta sẽ chiêm ngưỡng một miền Tây ôn hòa, chân chất, giàu tình người và những loại hình văn hóa đặc biệt. Đến với Miền Tây bạn không chỉ được thưởng thức những món ăn ngon đặc sắc, những danh lam thắng cảnh nổi tiếng mà còn được ghé thăm một khu chợ đặc biệt – chợ nổi.

Gọi là chợ nổi vì chợ họp ở trên sông. Giữa một vùng sông nước bao la là hàng trăm chiếc ghe, xuồng của người quanh vùng về đây tụ tập mua bán.

Chợ họp suốt cả ngày, nhưng nhộn nhịp nhất là vào buổi sáng. Thuyền, ghe tấp nập đi lại, luồn lách trên mặt nước. Tiếng chào mời mua bán, tiếng cười nói gọi nhau, tiếng ồn ã của động cơ... làm vang động cả một vùng, quang cảnh nhộn nhịp và sôi động. Trên thuyền chất đầy hàng hoá, nhiều nhất vẫn là trái cây, mùa nào thức nấy: chôm chôm, xoài, cam, quýt, bưởi, măng cụt, sầu riêng..., sản vật của vùng sông nước kênh rạch như cá, rùa, rắn, cua, tôm, chim đồng, bông súng, rau tươi... Chủ nhân của ghe, thuyền treo lủng lẳng một vài thứ trái cây, hàng hoá hay một bảng hiệu quảng cáo trên chiếc sào nơi thuyền của mình, cái cao cái thấp, cái thẳng cái nghiêng trông thật lạ mắt.                                                  

Các loại dịch vụ ăn uống, hớt tóc, may vá... cũng diễn ra ngay trên ghe, xuồng, rất tiện dụng và đường như thỏa mãn mọi nhu cầu mua sắm sinh hoạt đời thường của người dân vùng này.

Các chợ nổi lớn của miền Tây như Phụng Hiệp, Phong Điền, Cái Răng (Cần Thơ), Cái Bè (Tiền Giang)... Phần lớn nông sản hàng hoá ở đây được bán cho những thương nhân rồi từ đó được chuyển tới các nhà máy chế biến thực phẩm, hoa trái hay chở ra tận Hà Nội và các địa phương miền Bắc. Chợ nổi là nét sinh hoạt văn hoá độc đáo của người dân vùng châu thổ sông Cửu Long.

Chợ nổi là nét văn hóa đặc thù của vùng sông nước miền Tây phóng khoáng và nghĩa tình. Nếu có đặt chân đến vùng đất Tây Nam Bộ, bạn hãy đừng quên ghé thăm và trải nghiệm nét độc đáo riêng nới đây để hòa vào nếp văn hóa đặc sắc nơi đây.

(Nguồn Internet)


Biên soạn: GV Nguyễn Duy Tuấn

SĐT: 0945 441181

Đơn vị: Trung Tâm Đức Trí - 0286 6540419

Địa chỉ: 26/5 đường số 4, KP 3, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, TP. HCM

Fanpage: https://www.fb.com/ttductri

Tác giả: Nguyễn Duy Tuấn

Bài 5: Thực Hành Tiếng Việt Trang 90
Bài 7: Viết Báo Cáo Kết Quả Nghiên Cứu Có Sử Dụng Trích Dẫn, Cước Chú Và Phương Tiện Hỗ Trợ