Bài 4: Ngôi Nhà Truyền Thống Của Người Ê-đê

I. Tìm hiểu chung

1. Xuất xứ

Văn bản được in trên Báo VOV5, ngày 23/12/2013, theo Lan Anh, Nhà truyền thống của người Ê-đê, Nhà dài như tiếng chuông ngân

2. Nội dung chính: 

Nói về ngôi nhà truyền thống của người Ê- Đê, một biểu tượng của văn hóa dân tộc, chưa đựng nhiều nét văn hóa đặc sắc và niềm tự hào của người Ê-đê.

3. Giá trị nội dung

Văn bản giúp người đọc hình dung được ngôi nhà của người dân tộc Êđê với những hình ảnh chân thực, sinh động, cho người đọc những cảm nhận chính xác nhất về ngôi nhà

Thể hiện được nét truyền thống về văn hóa và tín ngưỡng của đồng bào dân tộc Êđê qua những hình ảnh được chạm khắc trên ngôi nhà

Cho thấy ngôi nhà dài là nơi gắn liền với nhiều thói quen và nếp sống sinh hoạt của người Êđê khi diễn ra nhiều hoạt động ở đây như lễ nghi, họp hành, sum vầy bên bếp lửa rồi những công việc của cuộc sống hàng ngày.

Cho thấy tình cảm trân trọng và gắn bó của người viết đối với những di sản văn hóa của dân tộc

4. Giá trị nghệ thuật

Miêu tả chi tiết, giúp người đọc hình dung chân thực và có những tri thức cụ thể về nhà dài Êđê

Ngôn từ rõ ràng, mạch lạc, dễ hiểu

Văn phong phù hợp với nội dung văn bản, kết hợp hài hòa giữa phương thức thuyết minh, miêu tả và tự sự

II. Tìm hiểu chi tiết

Câu 1. Từ hình minh họa, những chi tiết mà văn bản đề cập:

Nhà dài

Vật liệu làm sàn: gỗ

Vật liệu làm mái: tranh

Cầu thang: gia đình giàu có, có hai cầu thang để lên xuống gồm câu thang đực và câu thang cái. Trên cầu thang cái cõ hình ảnh bầu sữa mẹ và vầng trăng khuyết còn cầu thang đực không có hoa văn chạm khác nhiều, chỉ là một cây gỗ sau đó chạm khắc những bậc để lên xuống.

Câu 2. Ngôi nhà và sinh hoạt của người Ê-đê được miêu tả trong VB Ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê gợi nhớ chi tiết trong văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây:

Chi tiết miêu tả nhà của Mtao Mxây: “Nhà Mtao Mxây cột sàn hiên đẽo hình mặt trăng, đầu cầu thang đều đẽo hình chim ngói. Ngôi nhà của lão tù trưởng nhà giàu này quả là đẹp thật. Cầu thang rộng một lá chiếu, người nối đuôi nhau lên xuống mà khiêng một ché duê vẫn không sợ chật”.

Chi tiết Đăm Săn thách đấu với Mtao Mxây: “Xuống, diêng! Xuống, diêng! Ngươi không xuống ư? Ta sẽ lấy cái sà hiên của nhà ngươi ta bổ đôi, ta sẽ lấy cái cầu thang của nhà ngươi chẻ ra kéo lửa, ta hun cái nhà của ngươi cho mà xem!”.

Câu 3. Ngôi nhà nói đến trong văn bản được gọi là “ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê” vì:

Ngôi nhà mang tính phổ quát trong cộng đồng dân tộc Ê-đê.

Ngôi nhà là nơi gắn kết bao thế hệ dòng tộc của người Ê-đê.

III. Hoạt động luyện tập

Câu 1. Theo VB Ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê, đối với gia đình giàu có ngày xưa, có mấy cái cầu thang chính?

1. Một cái
2. Hai cái
3. C. Ba cái
4. Bốn cái

Câu 2. Theo VB Ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê, nhìn từ xa, ngôi nhà có hình dáng như thế nào?

1. Hình dáng của cái ống
2. Hình dáng một con rồng có vây cá
3. Hình dáng con rùa
4. Hình dáng cái thuyền

Câu 3. Người Ê-đê theo chế độ...

1. A. Mẫu hệ
2. Phụ hệ

Câu 4. Người Ê-đê thường làm nhà theo hướng nào?

1. Đông – Tây
2. Bắc – Nam
3. Đông Bắc – Tây Nam
4. Tây Bắc – Đông Nam

Câu 5. Cửa phía trước trong nhà dài của người Ê-đê dành cho ai?

1. Phụ nữ
2. Khách
3. Nam giới
4. Cả B và C đều đúng

Biên soạn: GV Nguyễn Duy Tuấn

SĐT: 0945 441181

Đơn vị: Trung Tâm Đức Trí - 0286 6540419

Địa chỉ: 26/5 đường số 4, KP 3, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, TP. HCM

Fanpage: https://www.fb.com/ttductri