Picture of the author
Picture of the author
SGK CTST Ngữ Văn 10»Bài 1: Tạo Lập Thế Giới»Bài 10: Ôn Tập Trang 34

Bài 10: Ôn Tập Trang 34

Lý thuyết bài Ôn tập môn Văn 10 bộ sách CTST. Nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu lý thuyết và bài tập minh họa một cách đầy đủ, dễ hiểu.

Xem thêm

Câu 1 (trang 34 sgk)

So sánh các văn bản truyện thần thoại Thần Trụ trời, Prô-mê-tê và loài người, Cuộc tu bổ lại các giống vật các văn bản.

Văn bản

Các đặc điểm chính

Thần Trụ trời

Prô-mê-tê và loài người

Cuộc tu bổ lại các giống vật

 

 

 

 

 

Không gian, thời gian

Thuở ấy, chưa có thế gian, chưa có muôn vật và loài người

Trời đất chỉ là một vùng hỗn độn, tối tăm, lạnh lẽo

Đất phẳng như cái mâm vuông, trời trùm lên như cái bát úp

Đá thành núi hoặc đảo

Đất thành gò , thành đống

Thế gian chỉ có các vị thần

Mặt đất mênh mông nhưng vắng vẻ

Lúc sơ khởi, trước khi tạo ra con người

 

Nhân vật

Thần  Trụ trời

Prô-mê-tê, Ê-pi-mê-tê, U-ra-nôx, Gai-a,con người,..

Ngọc Hoàng, ba vị Thiên Thần, chó, vịt, các loài chim khác,..

 

Cốt truyện

Thần Trụ trời tạo ra trời đất

Sự ra đời của con người và vạn vật

Nguồn gốc của các con vật

Nhận xét chung

Không gian,

thời gian

Cả ba tác phẩm đều lấy bối cảnh trước khi tạp ra vạn vật. Thần Trụ trời là lúc trời đất chưa được tạo ra. Hai văn bản còn lại cùng là trước khi tạo tạo con người, muôn loài

Nhân vật

Các nhân vật chính đều là những nhân vật trong trí tưởng tượng của con người, mang yếu tố kỳ ảo: Thần Trụ trời, Prô-mê-tê, Ngọc Hoàng, Ba vi Thiên thần

Cốt truyện

Đều nói về nguồn gốc của vũ trụ, vạn vật

Câu 2 (trang 34 sgk)

Những điểm khác về: không gian, thời gian, nhân vật và cốt truyện trong thần thoại với các thể loại truyện dân gian mà bạn đã học

Không gian, thời gian

Nhân vật

Cốt truyện

- Bối cảnh trong truyện thần thoại thường khá rộng lớn, thường là hình ảnh thế giới, vũ trụ, một đất nước, thiên nhiên

- Bối cảnh truyện dân gian thường là hình ảnh cuộc sống của nhân dân trong phạm vi làng xóm, rộng hơn thì là quần xã, đât nước

 

- Truyện thần thoại: nhân vật chính thường là những vị thần 

- Truyện dân gian: nhân vật thường là người nông dân, cùng với đó sẽ là tiên nữ, yêu quái hoặc các con vật được nhân hóa một các gần gũi, giản dị

 

- Truyện thần thoại: thường là sử dụng những yếu tố kỳ ảo, vượt giới hạn của loài người để giải thích về nguồn gốc của vữ trụ, vạn vật hay các hiện tượng thiên nhiên như núi lửa, lũ lụt, băng tuyết

- Truyện dân gian: thường là những bài học về đạo đức, cách làm người trong cuộc sống và nội dung thường hướng đến cuộc sống của người dân

Câu 3 (trang 34 sgk)

Kể lại một trong những truyện thần thoại đã học và nhận xét về cách xây dựng nhân vật trong truyện đó.

Truyện :  Truyện Sơn Tinh,Thủy Tinh

  • Nhân vật chính : Sơn Tinh, Thủy Tinh
  • Sơn Tinh: một vị thần đến từ núi Tản Viên, chúa miền non cao ."'Vẫy tay về phía Đông, phía Đông nổi cồn bãi, vẫy tay về phía Tây thì nổi lên từn dãy núi đồi, dời từng dãy núi dựng thành lũy chặn dòng nước => tượng trưng cho sự đoàn kết và khát khao chống lại thiên tai của nhân ta, sức mạnh chinh phục tự thiên, đấu tranh với thiên tai.
  • Thủy tinh: chúa vùng nước thẳm đến từ miền biển, có khả năng hô mưa gọi gió, khiến nước dâng lên => tượng trưng cho hiện tượng mưa bão, lũ lụt hay xảy ra ở đất nước chúng ta

Nhận xét: Dễ dàng tiếp cận người đọc, hình tượng nhân vật gần gũi. Nhân vật đươc xây dựng dựa trên những hình ảnh và hiện tượng thiên nhiên quen thuộc, dễ dàng giúp người đọc liên tưởng.

Câu 4 (trang 34 sgk)

Sơ đồ về những đặc điểm của kiểu văn bản nghị luận, phân tích, đánh giá một truyện kể.

 on-tap-van10

Câu 5 (trang 34 sgk)

1. Kinh nghiệm khi giới thiệu, đánh giá nội dung và nghệ thuật của một truyện kể

Xác định được mục đích nói , đối tượng nghe, không gian và thời gian nói

Lập dàn ý

Luyện tập, trình bày một cách khoa học

Phần mở đầu: Cần giới thiệu tên truyện kể và tên tác giả; trình bày những nhận xét, đánh giá khái quát về nội dung, nghệ thuật của truyện kể.

Nội dung của bài nói cần trình bày ngắn gọn, rõ ràng ý kiến đánh giá về nội dung và nghệ thuật của truyện kể (có trích dẫn dẫn chứng từ VB để làm rõ cho ý kiến).

Phần kết thúc: Cần tóm tắt ngắn gọn nội dung đã trình bày.

2. Những điều cần lưu ý khi nghe và nhận xét, đánh giá nội dung, hình thức của bài nói giới thiệu một truyện kể.

Chuẩn bị: đọc trước truyện mà người nói sẽ giới thiệu, chuẩn bị trước những ý cần trao đổi, chuẩn bị giấy bút

Lắng nghe, nắm bắt thông tin, ghi những câu hỏi , ý kiến muốn trao đổi

Trao đổi, nhận xét, đánh giá.

Trước khi nói, cần chào người nghe và giới thiệu tên mình.

Trong khi nói, cần sử dụng cử chỉ, ánh mắt, ngữ điệu phù hợp với nội dung và tương tác với người nghe. Có thể kết hợp phương tiện trực quan để làm rõ nội dung trình bày.

Sau khi nói, cần chào và cảm ơn người nghe.

Củng cố

Nhắc lại những kiến thức đã học được ở Bài 1. Tạo lập thế giới (Thần thoại).

Trong Bài 1. Tạo lập thế giới (Thần thoại), chúng ta đã học, đọc về các văn bản thần thoại, đọc mở rộng về truyện của người Lô Lô; học về các lỗi về mạch lạc, liên kết trong đoạn văn; Viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá một truyện kể; Giới thiệu, đánh giá về nội dung và nghệ thuật của một truyện kể.


Biên soạn: GV Nguyễn Duy Tuấn

SĐT: 0945 441181

Đơn vị: Trung Tâm Đức Trí - 0286 6540419

Địa chỉ: 26/5 đường số 4, KP 3, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, TP. HCM

Fanpage: https://www.fb.com/ttductri

Tác giả: Nguyễn Duy Tuấn

Bài 9: Nghe Và Nhận Xét, Đánh Giá Nội Dung Hình Thức Bài Nói Giới Thiệu Một Truyện Kể