Picture of the author
Picture of the author
SGK CTST Ngữ Văn 10»Bài 1: Tạo Lập Thế Giới»Bài 1: Tri Thức Ngữ Văn Trang 11

Bài 1: Tri Thức Ngữ Văn Trang 11

Lý thuyết bài Tri thức ngữ văn môn Văn 10 bộ sách CTST. Nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu lý thuyết và bài tập minh họa một cách đầy đủ, dễ hiểu.

Xem thêm

I. Thần thoại

Là một trong những thể loại truyện dân gian ra đời trong xã hội nguyên thủy.

Kể về sự tích các vị thần sáng tạo thế giới tự nhiên và văn hóa thể hiện sự nhận thức và lí giải thế giới còn thô sơ của con người thời cổ, qua đó thể hiện khát vọng hiểu biết, chinh phục tự nhiên và ước mơ về cuộc sống tốt đẹp của họ.

Thần thoại là những truyện hoang đường, tưởng tượng về các vị thần, các nhân vật anh hùng, nhân vật sáng tạo văn hoá, ... phản ánh nhận thức, cách lí giải của con người thời cổ đại về các hiện tượng trong thế giới tự nhiên và xã hội.

II. Không gian trong thần thoại

Là không gian vũ trụ đang trong quá trình tạo lập, không xác định nơi chốn cụ thể.

Không gian trong thần thoại là không gian vũ trụ nguyên sơ, có khi được chia thành ba cõi: cõi trời, cõi đất, cõi nước. Tuy nhiên, ba cõi này không chia tách thành ba thế giới riêng biệt mà luôn biến chuyển, liên thông với nhau. 

Ví dụ: Không gian trong truyện Hê-ra-clét đi tìm táo vàng bao gồm thế giới của tiên nữ, thế giới của nữ thần Đất Gai-a (Gaia), thế giới của thần Biển Nê-rê (Nérée) và bước chân của người anh hùng Hê-ra-clét (Heracles) đã in dấu ở mọi không gian đó. 

III. Thời gian trong thần thoại

Là thời gian cổ sơ, không xác định và mang tính vĩnh hằng.

Thời gian trong thần thoại là thời gian quá khứ, không được xác định cụ thể. 

Ví dụ: Truyện Nữ Oa gắn với thuở trời đất mới hình thành, chưa có loài người, giữa thế giới hoang sơ ấy chỉ có một vị thần tên là Nữ Oa.

IV. Cốt truyện thần thoại

Xoay quanh quá trình thực hiện việc sáng tạo thế giới, con người và muôn loài của các vị thần.

Là chuỗi sự kiện (biến cố) được sắp xếp theo một trình tự nhất định: cái này tiếp cái kia, xô đẩy nhau buộc phải giải quyết, giải quyết xong thì truyện dừng lại. 

Ví dụ, cốt truyện Hê-ra-clét đi tìm táo vàng gồm nhiều sự kiện và biến cố nối tiếp nhau: Trên đường đi tìm táo vàng, Hê-ra-clét phải giao đấu với hai cha con thân Chiến tranh A-rét (Arès), đi qua vùng sa mạc và phải tiếp tục giao đấu với gã Ang-tê (Antée) độc ác, giải thoát cho vị thần ân nhân của loài người Prô-mê-tê (Promethée), ... và cuối cùng đã thành công khi lấy được những quả táo vàng.

V. Nhân vật trong thần thoại

- Thường là thần, có sức mạnh phi thường để thực hiện công việc sáng tạo thế giới và sáng tạo văn hóa.

-Thường có hình dạng và hành động phi thường, có khả năng biến hoá khôn lường. Nhân vật người anh hùng trong sử thi có sức mạnh, tài năng, phẩm chất và vẻ đẹp phi thường, dũng cảm xả thân vì cộng đồng trong chiến đấu chống kẻ thù và chinh phục tự nhiên.

- Trong thần thoại, lời người kể chuyện là lời của người thuật lại câu chuyện. 

Ví dụ: “Chuyện xưa kể rằng, cây táo vàng có quả vàng này vốn là của nữ thần Đất Gai-a vĩ đại, mẹ của muôn loài." (Hê-ra-clét đi tìm táo vàng). 

VI. Lời nhân vật: thường

Là lời nói trực tiếp của nhân vật.

Ví dụ: “Đăm Săn - Sao ta lại đâm người khi người đang đi xuống nhỉ? Ngươi xem, đến con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không thèm đâm nữa là!

Mtao Mxây - Ta sợ ngươi đâm ta khi ta đang đi lắm.”

(Chiến thắng Mtao Mxây)

VII. Tính chỉnh thể của tác phẩm

Là sự thống nhất, toàn vẹn của tác phẩm. Ở đó, mọi bộ phận, yếu tố, chi tiết,… đều có ý nghĩa và được gắn kết với nhau một cách chặt chẽ, nhất quán nhằm thể hiện tập trung, nổi bật chủ đề tư tưởng của tác phẩm.

VIII. Lỗi về mạch lạc, liên kết trong đoạn văn

Dấu hiệu nhận biết và cách chỉnh sửa

1. Thiếu mạch lạc

  • Các câu trong đoạn văn không tập trung vào một chủ đề hoặc nội dung nêu trong câu chủ đề không được triển khai đầy đủ trong đoạn văn.
  • Các câu không được sắp xếp theo một trình tự hợp lí.

2. Thiếu các phương tiện liên kết hoặc sử dụng các phương tiện liên kết chưa phù hợp.


Biên soạn: GV Nguyễn Duy Tuấn

SĐT: 0945 441181

Đơn vị: Trung Tâm Đức Trí - 0286 6540419

Địa chỉ: 26/5 đường số 4, KP 3, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, TP. HCM

Fanpage: https://www.fb.com/ttductri

Tác giả: Nguyễn Duy Tuấn

Bài 2: Thần Trụ Trời