Bài 36: Nước

I. Thành phần hóa học của nước

1. Sự phân hủy nước

- Khi cho dòng điện một chiều đi qua, nước bị phân hủy thành khí hiđro và khí oxi.

- Tỉ lệ thể tích:

- PTHH:

2. Sự tổng hợp nước

- 1 thể tích khí oxi đã hóa hợp với 2 thể tích khí hiđro để tạo thành nước.

- PTHH:

- Tỉ lệ khối lượng:

3. Nhận xét:

Nước là hợp chất tạo bởi 2 nguyên tố là hiđro và oxi. Chúng hóa hợp với nhau theo tỉ lệ:

-

-

⇒ CTHH của nước: H₂O

II. Tính chất của nước

1. Tính chất vật lý của nước

- Nước là chất lỏng, không màu, không mùi, không vị.

- Nước có nhiệt độ sôi: ; nhiệt độ đông đặc:

- Nước có khối lượng riêng (): .

- Nước có thể hòa tan nhiều chất rắn (đường, muối ăn … ), lỏng (cồn, axit,…), khí (NH₃, HCl, ….)

2. Tính chất hóa học của nước

a. Nước tác dụng với kim loại

- Thí nghiệm: Na tác dụng với nước

- Hiện tượng: Na tan dần ra, có sủi bọt khí. 

- PTHH: 

NaOH: (Natri hiđroxit)

- Nước có thể tác dụng với một số kim loại khác ở nhiệt độ thường như: K, Ba, Ca, Li, … tạo ra bazơ tương ứng và khí hiđro.

PTHH:

KOH: (Kali hiđroxit)

Ca(OH)₂ : (Canxi hiđroxit)

b. Nước tác dụng với oxit bazơ

- Thí nghiệm: Cho mẫu CaO tác dụng với nước, thêm vài giọt dung dịch phenolphtalein không màu (hoặc giấy quỳ tím).

- Hiện tượng: CaO tan trong nước tạo ra chất rắn màu trắng, tan 1 ít trong nước tạo dung dịch trong suốt, dung dịch chuyển sang màu hồng (giấy quỳ tím chuyển sang màu xanh).

- PTHH: CaO + H₂O  → Ca(OH)₂

- Nước có thể tác dụng với một số oxit bazơ như K₂O, Na₂O, CaO, BaO tạo ra bazơ.

- Dung dịch bazơ làm đổi màu quỳ tím thành xanh.

c. Nước tác dụng với oxit axit

- Thí nghiệm: Hoà tan P₂O5 (rắn, màu trắng) vào nước rồi thêm tiếp 1 mẫu giấy quỳ vào.

- Hiện tượng: chất rắn tan trong nước tạo dung dịch trong suốt, giấy quỳ tím chuyển sang màu đỏ.

- PTHH: P₂O₅ + 3H₂O →  2H₃PO₄

- Nhiều oxit axit (P₂O₅, CO₂, N₂O₅, SO₂, SO₃, ….) tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit.

- Ví dụ: 

N₂O₅ + H₂O →  2HNO₃
SO₃ + H₂O →  H₂SO₄

- Dung dịch axit làm đổi màu quỳ tím thành đỏ.

III. Vai trò của nước trong đời sống và sản xuất. Chống ô nhiễm nguồn nước

Xem tài liệu SGK Hóa 8 trang 124

IV. Bài tập luyện tập về Nước của trường Nguyễn Khuyến

1. Bài tập trắc nghiệm hóa 8 liên quan đến nước

Câu 1. Nước được tạo bởi:

1. 2 nguyên tố H và 1 nguyên tố O.
2. 1 nguyên tử H và 2 nguyên tố O.
3. 1 nguyên tố H và 1 nguyên tố O.
4. 1 phân tử H₂ và 1 nguyên tử O

Câu 2. Thành phần phần trăm của H có trong nước là:

1. 11,11%
2. 22,22%
3. 88,89%
4. 5,55%

Câu 3. Nước tác dụng được với kim loại nào sau đây:

1. Na, Mg, Zn.
2. K, Cu, Na.
3. Na, K, Li.
4. Li, Mg, Cu.

Câu 4. Nước tác dụng được với các chất nào sau đây:

1. CaO
2. Fe
3. H₃PO4
4. NaOH

Câu 5. Cho 4,83 gam kim loại natri tác dụng với nước dư, sau phản ứng thu được V (lít) khí (đktc). Giá trị của V là:

1. 3,864
2. 2,352
3. 4,704
4. 9,66

2. Bài tập tự luận hóa 8 liên quan đến nước

Câu 1. Hoàn thành các phương trình hóa học sau:

1. Na + H₂O →
2. CaO + H₂O →
3. P₂O₅ + H₂O →
4. Ba + H₂O →

Câu 2. Hoàn thành các phương trình hóa học sau:

1. K + H₂O →  ……..  + H₂
2. Na₂O + …….. → NaOH
3. SO₃ + …….. → H₂SO₄
4. ……… + H₂O → H₃PO₄

Câu 3. Cho các chất sau: Na₂O, CaO, SO₃, Zn, Na, Fe₃O₄, P₂O₅. Những chất nào tác dụng được với nước? Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra? Cho biết các phản ứng đó thuộc loại phản ứng hóa học nào đã học?

Câu 4. Tính thể tích khí hiđro và khí oxi thu được (đktc) khi điện phân 5,04 gam nước.

Câu 5. Cho 2,3 g Na tác dụng với nước dư.

1. Nêu hiện tượng và viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra?
2. Dung dịch sau phản ứng làm giấy quỳ tím đổi sang màu gì?
3. Tính thể tích khí thu được (đktc) và khối lượng NaOH có trong dung dịch thu được.

Giáo viên soạn: Nguyễn Thị Thúy Viên

Đơn vị: Trường THCS - THPT Nguyễn Khuyến (Bình Dương)