Bài 42: Nồng Độ Dung Dịch

I. Nồng độ phần trăm (C%)

- Nồng độ phần trăm (kí hiệu C%) của dung dịch cho biết số gam chất tan có trong 100 gam dung dịch.

Công thức tính nồng độ phần trăm của dung dịch

Trong đó :

C% : nồng độ phần trăm của dung dịch (%)
m_ct : khối lượng chất tan (gam)
m_dd : khối lượng dung dịch (gam) với (m_{dung dịch} = m_{dung môi} + m_{chất tan}) 

- Từ công thức tính nồng độ phần trăm, ta suy ra các công thức sau:

+ Công thức tính khối lượng dung dịch:

+ Công thức tính khối lượng chất tan:

Ví dụ 1: Hoà tan 15 gam NaCl vào 45 gam nước. Tính nồng độ phần trăm của dung dịch thu được.

Giải:

Khối lượng chất tan là:

Khối lượng dung dịch thu được là:

Nồng độ phần trăm của dung dịch muối ăn là:

Ví dụ 2: : Dung dịch CuSO₄ có nồng độ 16%. Tính khối lượng CuSO₄ có trong 150 gam dung dịch.

Giải:

Khối lượng dung dịch là:

Khối lượng chất tan có trong dung dịch là:

Ví dụ 3: Hòa tan 20g đường vào nước, được dung dịch nước đường có nồng độ 12,5%.

a) Tính khối lượng dung dịch đường thu được.

b) Tính khối lượng nước cần dùng cho sự pha chế dung dịch trên.

Giải:

a) Khối lượng dung dịch đường thu được là:

b) Ta có: m_{dung dịch} = m_{dung môi} + m_{chất tan} → m_{dung môi} = m_dd – m_ct = 200 – 25 = 175g

Vậy cần 175g nước để pha chế dung dịch trên.

II. Nồng độ mol của dung dịch (C_M)

- Nồng độ mol (kí hiệu CM) của dung dịch cho biết số mol chất tan có trong một lít dung dịch.

Công thức tính nồng độ mol của dung dịch: 

Trong đó:   C_M : nồng độ mol (mol/lit) hoặc M

                     n : số mol chất tan (mol)

                     V_dd : thể tích dung dịch (lit)

- Các công thức được suy ra từ công thức tính nồng độ mol của dung dịch:

+ Công thức tính số mol chất tan:

+ Công thức tính thể tích dung dịch:

Ví dụ 1:  Trong 200ml dung dịch có hòa tan 16g CuSO₄. Tính nồng độ mol của dung dịch.

Giải:

Số mol CuSO₄ có trong dung dịch là:

Nồng độ mol của dung dịch CuSO₄ là:

Ví dụ 2: Tính khối lượng H₂SO₄ có trong 100ml dung dịch H2SO₄ 1M.

Giải:

Số mol H₂SO₄ có trong dung dịch là:

Khối lượng H₂SO₄ có trong dung dịch là:

Bài tập luyện tập Nồng độ dung dịch của trường Nguyễn Khuyến

1. Bài tập trắc nghiệm hóa 8 liên quan đến nồng độ dung dịch

Câu 1: Hòa tan 2g NaOH vào nước được 1 lít dung dịch A. Nồng độ mol/l của dung dịch A là:

1. 0,05M.
2. 0,01M.
3. 0,1M.
4. 1M.
   

Câu 2: Hòa tan 10 gam đường vào nước được dung dịch nước đường có nồng độ là 10%. Khối lượng dung dịch nước đường thu được và khối lượng nước cần dùng cho sự pha chế là:

1. 100 gam và 90 gam.
2. 100 gam và 80 gam.
3. 200 gam và 190 gam.     
4. 200 gam và 180 gam.

Câu 3: Hòa tan hết 10 gam NaCl vào 40g nước. Nồng độ % của dung dịch thu được là: 

1. 5% 
2. 10%
3. 15%                  
4. 20%

Câu 4: Trong 200 ml dung dịch có hoà tan 16 gam NaOH. Tính nồng độ mol của dung dịch.  

1. 1,2M. 
2. 1,2%. 
3. 2M.             
4. 2%.

Câu 5:  Tính khối lượng của Ba(OH)₂ có trong 300 ml dung dịch Ba(OH)₂ 0,4M. 

1. 27,36 gam. 
2. 2,052 gam. 
3. 20,52 gam.               
4. 9,474 gam.

2. Bài tập tự luận hóa 8 liên quan đến nồng độ dung dịch

Câu 1: Hòa tan 10 gam đường vào 40 gam nước. Hãy tính nồng độ phần trăm của dung dịch thu được theo đơn vị %.

Câu 2: Tiến hành hòa tan 20 gam muối vào nước thu được dung dịch A có nồng độ phần trăm là 10%

a) Hãy tính khối lượng của dung dịch A thu được.

b) Hãy tính khối lượng nước cần thiết cho sự pha chế.

Câu 3:  Lấy 32 gam CuSO₄ khan cho vào cốc thủy tinh, sau đó đổ nước từ từ vào cốc cho tới vạch 400ml. Khuấy nhẹ dung dịch để chất rắn tan hết. Tính nồng độ mol của dung dịch thu được.

Giáo viên soạn: Vương Lê Ái Thảo

Đơn vị: Trường THCS và THPT Nguyễn Khuyến Bình Dương