Table of Contents
I. Trước khi đọc
1. Tác giả
I-van Cru-lốp (1769 - 1844)
Ông là nhà báo, nhà viết kịch, nhà thơ Nga, nổi tiếng với những câu chuyện ngụ ngôn.
Ông sáng tác hơn 200 truyện ngụ ngôn (trong đó có một số truyền chịu ảnh hưởng của Ê-dốp (Aesop) và La Phông-ten (La Fontaine)).
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
Tác phẩm Thiên nga, cá măng và tôm hùm được trích trong Truyện ngụ ngôn do Hồ Quốc Vỹ dịch và biên soạn.
II. Trải ngiệm cùng văn bản
1. Tìm hiểu chung
Thể loại: Thiên nga, cá măng và tôm hùm thuộc thể loại thơ ngụ ngôn viết bằn thơ.
Phương thức biểu đạt: Văn bản Thiên nga, cá măng và tôm hùm có phương thức biểu đạt là biểu cảm
Tóm tắt văn bản: Vào 1 ngày đẹp trời ba bạn cá măng, tôm hùm, thiên nga cùng nhau kéo 1 xe hàng. Cả 3 đều gắng sức nhưng xe vẫn đứng im, nguyên nhân là vì mỗi bạn kéo xe hàng theo 1 hướng khác nhau: Tôm hùm cố giật lùi xe, thiên nga kéo bổng lên trời, cá măng thì bơi xa bờ.
Bố cục:
- Phần 1: Từ đầu đến “xe vẫn nằm trơ…”: Hành động hợp sức kéo xe hàng của ba con vật.
- Phần 2: Còn lại: Bài học rút ra từ câu chuyện.
Giá trị nội dung: Mượn truyện loài vật để nói bóng gió về câu chuyện loài vật nhằm truyền tải thông điệp: trong mọi việc cần thống nhất ý kiến, đồng thuận với nhau mới dễ thành công.
Giá trị nghệ thuật:
Cách nói bằng ngụ ngôn, cách giáo huấn tự nhiên, độc đáo, đặc sắc.
- Sử dụng nhân hóa.
- Lời thơ ngắn gọn nhưng thâm thúy.
- Mượn chuyện loài vật để nói bóng gió, kín đáo chuyện loài người.
III. Suy ngẫm và phản hồi
1. Diễn biến của câu chuyện
Khổ thơ đầu: Lời gợi dẫn về ý nghĩa câu chuyện:
- Làm việc gì cũng cần nhất trí, thuận hòa mới thành công.
- Nếu mỗi người một nhịp khác nhau, không có sự đoàn kết, đồng điệu thì việc sẽ không thành.
Hành động hợp sức kéo xe hàng của ba con vật:
- Tôm: đi giật lùi
- Cá măng: cố bơi xa bờ
- Thiên nga: Kéo bổng lên trời
⇒ Do mỗi con vật lại kéo về một hướng khác nhau nên xe hàng vẫn đứng yên một chỗ.
Nghệ thuật: Câu hỏi tu từ “Vì sao vậy?”
⇒ Nhấn mạnh vào nguyên nhân dẫn đến lần hợp sức không thành công của thiên nga, cá măng và tôm hùm.
2. Bài học kinh nghiệm, đạo lí rút ra từ câu chuyện
Lời khẳng định: Xin nhờ ngụ ngôn
⇒ Bài học rút ra từ câu chuyện:
- Dù việc lớn hay nhỏ cũng cần sự hợp sức, đoàn kết, đồng thuận từ mọi người.
- Khi hợp sức làm việc, số lượng không quan trọng bằng chất lượng.
Trích dẫn thành ngữ: “Thuận vợ thuận chồng, tát biển Đông cũng cạn”
- “thuận” chỉ ra cùng một phía, một hướng, nói đến cùng một hướng, và song song với nhau hướng về một điểm
- “vợ- chồng” là từ ghép của vợ và chồng để chỉ hai người nào đó đã lấy nhau, có trách nhiệm cả đời với nhau dưới sự cho phép của pháp luật.
- "Biển Đông": Vùng biển nằm ở phía Đông của đất nước, là vùng biển rộng, giàu tài nguyên, tiếp giáp với Thái Bình Dương - một trong bốn đại dương của thế giới.
- Khi hai vợ chồng nhà nọ ra tát biển Đông, anh chồng thoái chí vì thấy biển quá lớn chẳng biết tát đến bao giờ mới cạn. Nhưng chị vợ khuyên răn, an ủi chồng rằng sắp nhìn thấy đáy biển rồi, nước đã vơi đi nhiều rồi, chỉ cần cố gắng một chút nữa.
⇒ Ý nghĩa: "Thuận vợ thuận chồng" tức là vợ chồng luôn hòa hợp trong cuộc sống gia đình, người này ngã thì người kia nâng, không bao giờ hai người đi hai hướng khác nhau hoặc cãi vã làm hỏng chuyện lớn. Không những đối với công việc hay đời sống đối ngoại, việc đối nhân xử thế, nhường nhịn, cùng nhau hợp tác, đồng lòng, bên cạnh nhau động viên những lúc khó khăn nhất, thì việc gì cũng có thể cùng nhau vượt qua.
Biên soạn: GV Nguyễn Duy Tuấn
SĐT: 0945 441181
Đơn vị: Trung Tâm Đức Trí - 0286 6540419
Địa chỉ: 26/5 đường số 4, KP 3, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, TP. HCM
Fanpage: https://www.fb.com/ttductri