Table of Contents
I. Đọc hiểu chung
1. Tác giả: Thái An
2. Tác phẩm
Xuất xứ: Văn bản trích từ bài báo “Bài toán dân số đã được đặt ra từ thời cổ đại” in trên báo Giáo dục và Thời đại chủ nhật, số 28, 1995
Kiểu văn bản: Văn bản nhật dụng
PTBĐ: Nghị luận, thuyết minh
Bố cục: 3 phần
- Phần 1: Từ đầu → sáng mắt ra: Bài toán dân số được đặt ra từ thời cổ đại
- Phần 2: Tiếp theo → ô thứ 34 của bàn cờ: Tốc độ gia tăng nhanh chóng dân số thế giới
- Phần 3: Còn lại: Lời giải cho bài toán dân số
II. Đọc hiểu văn bản
1. Nêu vấn đề dân số và kế hoạch hoá gia đình
Đưa ra hai giả thuyết về bài toán dân số: được đặt ra từ thời cổ đại hay vài chục năm gần đây
Thái độ của người viết:
- Lúc đầu: không tin
- Sau đó: “sáng mắt ra”
-> Bài toán dân số và kế hoạch hoá gia đình được đặt ra từ thời cổ đại
-> Cách đặt vấn đề bất ngờ, hấp dẫn
2. Từ bài toán cổ đến bài toán dân số - tốc độ gia tăng dân số
Bài toán cổ: Số thóc tăng theo cấp số nhân, nhiều vô kể
-> Dẫn chuyện nhằm so sánh với sự gia tăng dân số của loài người
Thực tế: thuyết minh bằng số liệu và cách so sánh -> dân số tăng rất nhanh
Đưa ra câu chuyện về khả năng sinh con của người phụ nữ:
- Tỉ lệ sinh con (tự nhiên) ở các nước châu Phi, châu Á là rất lớn
- Châu Phi có tỉ lệ sinh con ở người phụ nữ lớn hơn châu Á
-> Tác giả muốn giải thích sự gia tăng dân số liên quan chặt chẽ và trực tiếp đến tỉ lệ sinh con tự nhiên của người phụ nữ.
-> Cái gốc của vấn đề chính là việc kế hoạch hoá gia đình.
3. Lời kêu gọi việc hạn chế tốc độ gia tăng dân số
Đừng để cho mỗi con người trên trái đất này chỉ còn diện tích một hạt thóc
Muốn có đất sống phải sinh hạn chế sự gia tăng dân số
-> Lời đề nghị ngắn gọn nhưng xác đáng: Cảnh báo và kêu gọi mọi người giảm thiểu sự gia tăng dân số.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật
Phương pháp thuyết minh, sử dụng và kết hợp các phương pháp so sánh, nêu số liệu, phân tích.
Lập luận chặt chẽ, giàu sức thuyết phục.
2. Nội dung
Từ câu chuyện về một bài toán cổ về cấp số nhân, tác giả đưa ra các con số buộc người đọc phải liên tưởng và suy ngẫm về sự gia tăng dân số đáng lo ngại của thế giới, nhất là ở những nước chậm phát triển.
Biên soạn: GV Tô Thị Thúy Hằng
SĐT: 0286 6540419
Đơn vị: Trung Tâm Đức Trí - 0286 6540419
Địa chỉ: 26/5 đường số 4, KP 3, P. Bình Hưng Hòa A, Q. Bình Tân, TP. HCM
Fanpage: https://www.fb.com/ttductri