Table of Contents
Làm thế nào để ghi nhớ được bảng tuần hoàn hóa học với rất nhiều nguyên tố khác nhau? Chắc hẳn đang có rất nhiều bạn học sinh đang đi tìm lời giải đáp cho thắc mắc này. Sau đây VOH Giáo dục sẽ chia sẻ đến các bạn một số thông tin liên quan đến bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học cũng như các mẹo để có thể dễ dàng ghi nhớ chúng.
Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố hóa học
Bảng tuần hoàn hóa học hay còn gọi là bảng tuần hoàn, trong bảng này sẽ liệt kê các nguyên tố hóa học thành bảng, dựa trên số hiệu nguyên tử, cấu hình electron và các tính chất hóa học tuần hoàn của các nguyên tố hóa học.
Bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học đầy đủ của phòng thí nghiệm Los Alamos (tải bảng tuần hoàn hóa học pdf tại đây)
Các nguyên tố hóa học có trong bảng tuần hoàn được sắp xếp theo nguyên tắc sau:
- Các nguyên tố hóa học được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân.
- Các nguyên tố có cùng số lớp electron sẽ được sắp xếp thành một hàng hay còn gọi là chu kỳ.
- Các nguyên tố có số electron hóa trị giống nhau sẽ được xếp thành một cột hay còn gọi là nhóm.
Cấu tạo bảng tuần hoàn hóa học
Với những ai lần đầu tiếp xúc với bảng tuần hoàn sẽ thấy hơi khó nhìn, tuy nhiên nếu hiểu được cấu tạo của bản này thì việc ghi nhớ sẽ rất dễ dàng. Như chúng ta đã biết bảng tuần hoàn biểu diễn sự tương quan giữa các nguyên tố hóa học với nhau dựa trên số điện tích hạt nhân có trong nguyên tố. Cấu tạo của bảng tuần hoàn hóa học bao gồm các yếu tố
Ô nguyên tố
Mỗi một nguyên tố chiếm một ô trong bảng tuần hoàn chính là ô nguyên tố. Ô nguyên tố sẽ cho biết: số hiệu nguyên tử, kí hiệu hóa học của nguyên tố đó, tên gọi của nguyên tố và nguyên tử khối của chúng.
Trong đó: Số hiệu nguyên tử chính là số thứ tự của nguyên tố đó trong bảng tuần hoàn, có trị số bằng số đơn vị điện tích hạt nhân và bằng số electron có trong nguyên tử.
Ví dụ: Ở ô 11 là nguyên tố Natri (Na)
- Tên nguyên tố: Natri
- Kí hiệu: Na
- Nguyên tử khối: 23
- Số hiệu nguyên tử, số proton và số electron là: 11
Mỗi một nguyên tố chiếm một ô trong bảng tuần hoàn chính là ô nguyên tố
Chu kì
Chu kì là dãy các nguyên tố hóa học được sắp xếp theo hàng ngang. Trong bảng tuần hoàn gồm 7 chu kì là 1, 2, 3 ,4, 5, 6, 7 trong đó 3 chu kì đầu là chu kì nhỏ và 4 chu kì sau là chu kì lớn.
Trong cùng một chu kì sẽ gồm các nguyên tố có cùng số lớp electron trong nguyên tử và cũng được xếp thành hàng theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân. Số thứ tự của chu kì sẽ bằng số lớp electron trong nguyên tử, ví dụ: ở chu kì II, tất cả các nguyên tử đều có 2 lớp electron.
Trong bảng tuần hoàn mỗi chu kì sẽ là một hàng. Ngoại trừ chu kì I thì các chu kì khác đều bắt đầu là kim loại kiềm và kết thúc là khí hiếm. Ví dụ: chu kì 4: bắt đầu là kim loại kiềm K và kết thúc là Kr
Nhóm nguyên tố
Nhóm nguyên tố là dãy các nguyên tố có cấu hình electron lớp ngoài cùng bằng nhau được xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân ở cùng một cột.
Số thứ tự của nhóm chính là số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử. Ví dụ: các nguyên tố nhóm II sẽ có 2 electron ở lớp vỏ ngoài cùng.
Cách học thuộc bảng tuần hoàn hóa học
Bất cứ môn học nào chúng ta cũng đều có những những phương pháp riêng để có thể ghi nhớ được hết tất cả kiến thức và với môn hóa học nói chung và bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học nói riêng điều này cũng không ngoại lệ. Nếu bạn đang không biết phải ghi nhớ bảng tuần hoàn với rất nhiều nguyên tố hóa học có hóa trị khác như như thế nào thì hãy áp dụng ngay những cách dưới đây
Học bài ca hóa trị
Đây là bài thơ được sáng tác theo thể lục bát bao gồm các nguyên tố hóa học và hóa trị của từng nguyên tố. Việc học thuộc bài thơ này không quá khó khăn bởi cách gieo vần khá hài hước và dễ đọc như:
Bài ca hóa trị được rất nhiều thế hệ học sinh truyền tai nhau
Học theo số hóa trị của các nguyên tố
Với các học này sẽ chi những nguyên tố có cùng hóa trị vào cùng nhóm với nhau. Ví dụ:
- Nhóm Hóa trị I bao gồm các nguyên tố: Kali, Iot, Hidro, Natri, Bạc, Clo,
- Nhóm Hóa trị II bao gồm các nguyên tố: Oxi , Magie, Canxi, Kẽm, Bali, Thủy ngân,..
- Nhóm Hóa trị III bao gồm các nguyên tố: Nhôm
- Nhóm Hóa trị IV bao gồm các nguyên tố : Silic, Cacbon
Trên đây là những chia sẻ của VOH Giáo dục về bảng tuần hoàn hóa học cũng như các phương pháp để có thể ghi nhớ được bảng tuần hoàn và hóa trị của từng nguyên tố.
Nguồn ảnh: Internet