Bài 51: Saccarozơ

I. Trạng thái thiên nhiên của Saccarozơ

Saccarozơ có trong nhiều loài thực vật như: mía, củ cải đường, thốt nốt, …

II. Tính chất vật lí của Saccarozơ

Saccarozơ là chất kết tinh không màu, vị ngọt, dễ tan trong nước, đặc biệt tan nhiều trong nước nóng.

III. Tính chất hóa học của Saccarozơ

- Saccarozơ không có phản ứng tráng gương.

- Đun nóng dung dịch saccarozơ có axit làm xúc tác, saccarozơ bị thủy phân tạo ra glucozơ và fructozơ.

C₁₂H₂₂O₁₁ + H₂O   (Axit, t^o) → C₆H₁₆O₆ + C₆H₁₂O₆

C₆H₁₆O₆ : Glucozơ       

C₆H₁₂O₆ : Fructozơ

- Fructozơ có cấu tạo khác glucozơ. Fructozơ ngọt hơn glucozơ.

- Phản ứng thủy phân saccarozơ cũng xảy ra dưới tác dụng của enzim ở nhiệt độ thường.

IV. Ứng dụng Saccarozơ

Saccarozơ có những ứng dụng quan trọng sau:

Bài tập luyện tập Saccarozơ của trường Nguyễn Khuyến

1. Bài tập trắc nghiệm hóa 9 liên quan đến saccarozơ

Câu 1: Công thức phân tử của saccarozơ là

1. C₆H₁₂O₆.
2. CH₃COOH.
3. C₁₂H₂₂O₁₁.
4. C₂H₅OH.

Câu 2: Phát biểu nào sau đây là không đúng?

1. Saccarozơ có trong nhiều loài thực vật như: mía, của cải đường, thốt nốt,...
2. Saccarozơ là chất kết tinh không màu, vị ngọt.
3. Saccarozơ có phản ứng tráng gương.
4. Saccarozơ dễ tan trong nước, đặc biệt tan nhiều trong nước nóng.

Câu 3: Có thể phân biệt axit axetic, glucozơ và saccarozơ lần lượt bằng

1. Quỳ tím, dung dịch AgNO₃/NH₃.
2. Quỳ tím, BaCl₂.
3. Phenolphtalein, dung dịch BaCl₂.
4. Phenolphtalein, NaOH.

Câu 4: Ứng dụng nào sau đây không phải của saccarozơ?

1. Thức ăn cho người.
2. Nguyên liệu cho công nghiệp thực phẩm.
3. Nguyên liệu pha chế thuốc.
4. Tráng gương, tráng ruột phích.

Câu 5: Thành phần phần trăm khối lượng O có trong saccarozơ là

1. 65,41%
2. 51,46%.
3. 54,61%.
4. 56,41%.

2. Bài tập tự luận hóa 9 liên quan đến saccarozơ

Câu 1: Trình bày phương pháp hóa học phân biệt glucozơ, saccarozơ.

Câu 2: Thêm vài giọt dung dịch H₂SO₄ vào dung dịch saccarozơ đựng trong ống nghiệm, đun nóng 2 – 3 phút. Sau đó thêm dung dịch NaOH vào để trung hòa. Cho dung dịch vừa thu được vào ống nghiệm chứa dung dịch AgNO₃ trong amoniac. Nêu hiện tượng và viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra.

Câu 3: Từ một tấn mía chứa 13% saccarozơ có thể thu được 104 kg saccarozơ. Tính hiệu suất của quá trình thu hồi đường.

Giáo viên soạn: Ông Thị Tuyết Thanh

Đơn vị: Trường THCS và THPT Nguyễn Khuyến Bình Dương