Cần thiết ban hành Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án

Đại biểu Quốc hội bày tỏ sự đồng tình với báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án do Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga trình bày.

Bên cạnh đó có ý kiến đề nghị cân nhắc áp dụng đối với cả những trường hợp tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án, nhưng đương sự không lựa chọn khởi kiện mà lựa chọn cơ chế hòa giải, đối thoại tại Tòa án.

“Đề nghị bổ sung thông tin Hòa giải viên, làm cơ sở để các bên tham gia hòa giải lựa chọn hoặc thay đổi Hòa giải viên. Nếu trường hợp 2 bên lựa chọn 2 Hòa giải viên khác nhau thì giải quyết như thế nào?”, Đại biểu Trần Thị Hằng, Đoàn tỉnh Bắc Ninh phát biểu.

Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án. Ảnh: QUOCHOI

Dự thảo Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án quy định phạm vi điều chỉnh là đối với những trường hợp tranh chấp dân sự, khiếu kiện hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án mà đương sự có đơn khởi kiện gửi đến Tòa án. Trường hợp đương sự không khởi kiện tại Tòa án mà lựa chọn hòa giải, đối thoại thì pháp luật hiện hành đã có nhiều cơ chế hòa giải, đối thoại như: hòa giải ở cơ sở theo quy định của Luật Hòa giải ở cơ sở, hòa giải tranh chấp lao động cá nhân. Đại biểu Tô Ái Vang, Đoàn tỉnh Sóc Trăng kiến nghị cần mở rộng thêm đối tượng tham gia Hòa giải viên: “Việc thu hút các cộng tác viên pháp lý rất khó khăn. Do đó đề nghị bổ sung thêm một số đối tượng có kinh nghiệm, có kiến thức pháp luật thì bổ nhiệm làm Hòa giải viên”.

Có ý kiến đề nghị mở rộng phạm vi điều chỉnh để hòa giải thêm một số việc như: yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn, yêu cầu xác định quyền sở hữu tài sản, yêu cầu phân chia tài sản chung, yêu cầu công nhận thỏa thuận về nuôi con. Liên quan đến bổ nhiệm Hòa giải viên, theo Đại biểu Nguyễn Tạo, Đoàn tỉnh Lâm Đồng cần có quy định cụ thể: “Quy định cơ chế bầu Hòa giải viên theo hướng Tòa án đề nghị số lượng, Mặt trận Tổ quốc giới thiệu người đủ tiêu chuẩn để Hội đồng nhân dân bầu. Nhiệm kỳ theo nhiệm kỳ HĐND bầu ra”.

Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án theo các đại biểu có nhiều ưu điểm, giúp giải quyết hiệu quả các tranh chấp, khiếu kiện, do đó sẽ hạn chế số lượng lớn các vụ việc phải đưa ra Tòa án xét xử. Kết quả hòa giải, đối thoại thành được các bên tự nguyện thi hành sẽ giúp tiết kiệm được khoản chi phí lớn mà hàng năm ngân sách phải đầu tư cho công tác xét xử, công tác thi hành án dân sự và tiết kiệm chi phí của xã hội.