Thiếu cả cát, đá lẫn đất đắp
Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị Chính phủ đề nghị các tỉnh khẩn trương bổ sung quy hoạch, tăng công suất các mỏ vật liệu nhằm đáp ứng nhu cầu thi công dự án cao tốc Bắc-Nam.
Theo Báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải, tổng nhu cầu vật liệu của 10 dự án thành phần đoạn từ tỉnh Hà Tĩnh đến tỉnh Khánh Hòa theo kết quả tính toán tổng khối lượng đá khoảng 17,1 triệu m3; tổng khối lượng cát khoảng 8,95 triệu m3; tổng khối lượng đất đắp khoảng 45,3 triệu m3.
Theo hồ sơ khảo sát mỏ vật liệu của Tư vấn đã thực hiện khảo sát gồm 102 mỏ đá, tổng trữ lượng 189,2 triệu m3, dự kiến sử dụng đá tại 82 mỏ với trữ lượng khoảng 152,3 triệu m3; 114 mỏ cát, tổng trữ lượng 33,66 triệu m3, dự kiến sử dụng cát tại 104 mỏ có trữ lượng khoảng 32 triệu m3; 109 mỏ đất đắp, tổng trữ lượng 134,8 triệu m3, dự kiến sử dụng đất tại 90 mỏ có trữ lượng khoảng 113,8 triệu m3.
Các mỏ đều đáp ứng về trữ lượng, chất lượng để phục vụ dự án nhưng về khả năng khai thác, cung ứng vật liệu theo giấy phép khai thác hiện nay chưa đáp ứng theo tiến độ thi công của các dự án.
Đơn cử, vật liệu đá còn thiếu khoảng 7,5 triệu m3 (tỉnh Hà Tĩnh 1,4 triệu m3; Quảng Bình 1,56 triệu m3; Quảng Trị 0,75 triệu m3; Quảng Ngãi 0,23 triệu m3; Bình Định 1,43 triệu m3; Phú Yên 1,64 triệu m3; Khánh Hòa 0,5 triệu m3).
Đối với vật liệu cát, các mỏ đang khai thác còn thiếu khoảng 1,9 triệu m3 (tỉnh Hà Tĩnh 0,21 triệu m3; Quảng Bình 1 triệu m3; Quảng Trị 0,08 triệu m3; Quảng Ngãi 0,03 triệu m3; Bình Định 0,3 triệu m3; Phú Yên 0,17 triệu m3; Khánh Hòa 0,1 triệu m3).
Vật liệu đất đắp còn thiếu khoảng 3 triệu m3 (tỉnh Hà Tĩnh 2,3 triệu m3; Quảng Ngãi 0,7 triệu m3).
Đọc thêm: Yêu cầu các tỉnh miền Trung và Tây Nam Bộ lý giải nguyên nhân thiếu cát
Giá vật liệu lên “chót vót”
Hiện giá vật liệu theo thông báo của các tỉnh là rất cao so với mặt bằng chung của các địa phương lân cận và giá mà nhà thầu phải mua thực tế cao “chót vót” so với giá niêm yết của các mỏ…
Đại diện nhà thầu Tập đoàn Đèo Cả thi công gói thầu XL-01 đoạn Chí Thạnh-Vân Phong than thở: công suất các mỏ cát 10.000m3/năm chưa đáp ứng được yêu cầu của dự án. Giá bán thực tế cao hơn rất nhiều so với công bố của tỉnh Phú Yên. Nhà thầu khảo sát các mỏ cát dự toán 190.000 đồng/m3 nhưng giá bán thực tế gần 300.000 đồng/m3.
Các địa phương khác có sự chênh lệch giá tương đối lớn. Ví dụ đá 1cmx2cm Bình Định công bố giá 243.000 đồng/m3, Phú Yên công bố 459.000 đồng/m3; cấp phối đá dăm Bình Định công bố 127.000 đồng/m3 nhưng Phú Yên 299.000 đồng/m3.
Ngoài ra, cát Bình Định có giá 95.000 đồng/m3, còn Phú Yên là 190.000 đồng/m3; đất Bình Định công bố 30.000 đồng/m3, còn Phú Yên là 120.000 đồng/m3.
Ông Trần Chủng, Chủ tịch Hiệp hội các Nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam (Varsi) cho rằng, với các mỏ đã được giao cho tư nhân, các bộ, ngành, địa phương liên quan cũng cần tăng cường kiểm tra, giám sát, có chế tài xử lý ngay đối với chủ mỏ có hành vi ‘găm hàng,’ chờ thời cơ đẩy giá. Không thể để một công trình huyết mạch, trọng điểm của đất nước phải đi mặc cả giá tài nguyên quốc gia, làm đội vốn, chậm tiến độ.
Để giải quyết tình trạng này, Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị Chính phủ đề nghị các tỉnh khẩn trương bổ sung quy hoạch các mỏ đất, mỏ cát chưa có trong quy hoạch để triển khai các thủ tục cần thiết, sẵn sàng cho nhà thầu khai thác khi triển khai dự án; hỗ trợ trong công tác thăm dò, khảo sát các mỏ; tăng công suất khai thác, mở thêm các mỏ mới...
