Doanh nghiệp khó vay vốn ngân hàng do thủ tục phiền hà, bị bắt lỗi hồ sơ

(VOH) - Những “rắc rối”, “lôi thôi” trong quá trình doanh nghiệp làm thủ tục vay vốn ngân hàng đã được chỉ rõ trong Kết quả khảo sát PCI-2022 vừa được VCCI công bố.

Chỉ số PCI là tên viết tắt tiếng Anh của Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (Provincial Competitiveness Index)  - chỉ số đo lường và đánh giá chất lượng điều hành kinh tế, mức độ thuận lợi, thân thiện của môi trường kinh doanh và nỗ lực cải cách hành chính của chính quyền các tỉnh, thành phố tại Việt Nam.

Theo Kết quả khảo sát PCI-2022, dù Chính phủ đã tung ra gói hỗ trợ 2% lãi vay ngân hàng thương mại, quy mô gói hỗ trợ 40.000 tỷ đồng, để giúp doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh (có khả năng trả nợ) vay vốn phục hồi sản xuất sau đại dịch Covid-19 trong hai năm 2022-2023, nhưng doanh nghiệp vẫn không vay được vốn trong năm qua.

Theo đó, chỉ có khoảng 2% doanh nghiệp đã nhận được khoản vay từ gói hỗ trợ và có tới 56,7% doanh nghiệp gặp khó khăn khi thực hiện thủ tục vay vốn từ gói hỗ trợ này.

vay vốn
Doanh nghiệp cho biết điều kiện cho vay vốn hiện khá khó khăn

Theo báo cáo này, có 74,8% doanh nghiệp cho biết điều kiện cho vay khó khăn là trở ngại lớn nhất đối với họ, khi thực hiện thủ tục vay vốn từ gói hỗ trợ lãi suất 2%.

Đọc thêm: Doanh nghiệp điêu đứng vì dịch, vay vốn phải đáp ứng điều kiện 3 năm lãi ròng

Bên cạnh đó, có 12,3% doanh nghiệp phản ánh về sự thiếu minh bạch trong quy trình thủ tục giải ngân, 5,6% doanh nghiệp cho biết thời hạn cho vay ngắn và 7,5% doanh nghiệp gặp những khó khăn khác trong quá trình vay vốn.

Báo cáo PCI-2022 cũng nhận định tiếp cận tín dụng trở thành mối lo lớn nhất của doanh nghiệp năm 2022, có khoảng 55,6% doanh nghiệp cho biết khó tiếp cận tín dụng.

Trong đó 79,4% doanh nghiệp tham gia khảo sát PCI 2022 cho biết trở ngại lớn nhất là việc doanh nghiệp không thể vay vốn nếu không có tài sản thế chấp.

Một loạt khó khăn tiếp cận tín dụng khác có dấu hiệu gia tăng trong năm 2022 như các ngân hàng, tổ chức tín dụng áp đặt điều kiện tín dụng bất lợi cho doanh nghiệp tư nhân, thủ tục vay vốn phiền hà.

Tình trạng doanh nghiệp phải 'bồi dưỡng' cho cán bộ tín dụng để vay vốn nhiều hơn; và tình trạng cán bộ tín dụng cố tình bắt lỗi, kéo dài thời gian xử lý hồ sơ vay vốn của doanh nghiệp tăng gần gấp đôi so với năm 2021.

Do không thể vay vốn từ các ngân hàng, nhiều doanh nghiệp phải xoay xở từ các nguồn khác để có vốn kinh doanh.

Báo cáo PCI 2022 ghi nhận, có tới 75,5% doanh nghiệp vay mượn từ người thân, bạn bè, tăng đáng kể so với con số 51% từng ghi nhận trong báo cáo PCI 2021. Có 24,3% doanh nghiệp tìm tới các nguồn khác như huy động từ cổ đông, vay từ doanh nghiệp khác hoặc cầm cố, bán tài sản của doanh nghiệp.

Tỷ lệ doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn từ các công ty cho thuê tài chính, quỹ tín dụng nhân dân là 21%. Khoảng 10,9% doanh nghiệp vay cán bộ ngân hàng, tổ chức tín dụng không qua thủ tục chính thức trong năm 2022.

Có khoảng 12,5% doanh nghiệp không vay được vốn, buộc phải xoay sang vay "tín dụng đen” với lãi vay trung bình từ các khoản tín dụng đen khoảng 46,5%/năm, cao gấp khoảng 5,5 lần so với lãi vay trung bình từ các ngân hàng.