Chờ...

Tăng cường quản lý giám định pháp y tâm thần

VOH - Bộ Y tế vừa có văn bản về việc tăng cường quản lý, chỉ đạo trong lĩnh vực giám định pháp y tâm thần và bắt buộc chữa bệnh.

Sau khi bắt nhiều bác sĩ, ngày 16/6 Cục Cảnh sát hình sự Bộ Công an đã bắt thêm viện trưởng và viện phó Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.

Các động thái bắt giữ diễn ra nhanh chóng những ngày gần đây. 

Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa từng có những kết quả giám định khiến các cơ quan tố tụng lúng túng trong xử lý các vụ án. 

Tháng 10/2019 Công an TPHCM khởi tố, bắt giam bà Trần Thị Mỹ Hiền, nguyên giám đốc Công ty TNHH Đất Vàng Hoàng Gia, cùng đồng phạm phân lô đất nền dự án, lừa đảo chiếm đoạt số tiền trên 816 tỷ đồng. 

Phía gia đình bà này đưa ra kết luận giám định pháp y thể hiện bà Hiền bị tâm thần. Công an TPHCM đề nghị một trung tâm giám định pháp y tâm thần tại TPHCM (thuộc Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa) giám định tâm thần đối với Hiền.

Viện này kết luận "đương sự mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi". Cho rằng kết luận pháp y chưa đảm bảo khách quan, cơ quan điều tra đã trưng cầu giám định đề nghị Viện Pháp y tâm thần trung ương (Hà Nội) giám định lại. 

Cơ quan này cũng có kết luận bà Hiền "mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi" như Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa kết luận.

Công an TPHCM phải tạm đình chỉ bị can, đưa bà Hiền chữa bệnh bắt buộc tại Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa.

Ngày 18/3/2024 Công an TP.HCM nhận được thông báo bà Hiền đã bỏ trốn khỏi viện.

Một vụ khác là bà Tống Thị Bạch Lan (ngụ quận 7, TPHCM) bị TAND TP.HCM xét xử sơ thẩm và tuyên phạt mức án tử hình về tội "Vận chuyển trái phép chất ma túy". Bà Lan kháng cáo và được tòa án cấp cao tại TPHCM cho đi giám định tâm thần.

Ngày 22/7/2020, Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa kết luận: "Tại thời điểm gây án, đương sự bị hạn chế khả năng nhận thức và điều khiển hành vi, hiện nay đương sự mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi". 

Tòa ra quyết định tạm đình chỉ, bị cáo Lan phải đi trị bệnh bắt buộc. Ngày 17/8/2020, bị cáo Tống Thị Bạch Lan được đưa đến khoa điều trị bắt buộc nữ của Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa để điều trị. Nhưng chỉ năm ngày sau, bà Lan bỏ trốn khỏi viện.

Viện Pháp y Tâm thần Trung ương Biên Hòa cũng vừa cho biết tình hình của Viện rất cấp bách, không có cán bộ làm việc nên xin ý kiến chỉ đạo của Bộ Y tế để có phương án ổn định nhân lực công tác.

Để công tác giám định pháp y tâm thần và điều trị bắt buộc chữa bệnh triển khai chặt chẽ, đúng quy định, bảo đảm đáp ứng yêu cầu của cơ quan tố tụng; đánh giá đúng tình trạng bệnh của đối tượng giám định, không để xảy ra các hành vi tiêu cực, ngày 17/6, Bộ Y tế có văn bản về việc tăng cường quản lý, chỉ đạo trong lĩnh vực giám định pháp y tâm thần và bắt buộc chữa bệnh.

Đối với các đơn vị thực hiện giám định pháp y tâm thần và điều trị bắt buộc chữa bệnh tiếp nhận trưng cầu/yêu cầu của cơ quan tố tụng, của các tổ chức, cá nhân và thực hiện giám định phải đảm bảo khách quan, trung thực, chính xác, đúng quy trình, đúng quy định.

giám định tâm thần minh họa v
Ảnh minh họa: VGP

Các đơn vị phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương, các cơ quan chuyên môn trên địa bàn, chủ động triển khai ký hợp đồng, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị y tế thực hiện khám chuyên khoa, khám cận lâm sàng cho các đối tượng trên cơ sở hiệu quả, tiết kiệm, tránh lãng phí và quản lý chặt chẽ đối tượng;

Tăng cường trao đổi thông tin với cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát về tình hình, kết quả giám định theo quyết định trưng cầu;

Chỉ tiếp nhận giám định khi có đầy đủ hồ sơ theo quy định; chỉ bàn giao kết luận giám định, đối tượng giám định cho cá nhân, tổ chức theo đúng quy định của pháp luật.

Bộ Y tế yêu cầu rà soát, tổng hợp và đề xuất nội dung cụ thể để sửa đổi các văn bản quy định không còn phù hợp, báo cáo Bộ Y tế (qua Cục Quản lý Khám chữa bệnh).

Bộ Y tế yêu cầu Thanh tra Bộ chủ trì, phối hợp với Cục Quản lý Khám, chữa bệnh rà soát các đơn vị xong trước ngày 30/6/2024.