Chỉ còn hơn một tháng nữa là đến Tết nguyên đán Tân Mão. Thời điểm này cũng chính là dịp các mặt hàng thực phẩm đua nhau nở rộ phục vụ cho nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng.Tuy vậy, một thực tế cũng đáng nói, đó là bên cạnh những loại hàng hóa đảm bảo chất lượng, được bày bán ở những nơi có uy tín thì còn vô số những mặt hàng thực phẩm trôi nổi, không rõ nguồn gốc cũng chen chân có mặt đánh lừa người tiêu dùng. Thực phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, nguy hại cho sức khỏe luôn là những ám ảnh cho người tiêu dùng nhất là mỗi dịp Tết đến…
Người tiêu dùng nên chủ động chọn mua thực phẩm an toàn. Ảnh minh họa |
Tết là mùa mua sắm lớn nhất trong năm nên tâm
lý chung của rất nhiều nhà sản xuất là làm sao cho thực phẩm của mình hấp dẫn,
bắt mắt người tiêu dùng. Hiện nay, các nhà sản xuất đều tăng tốc đưa hàng ra
chợ, siêu thị . Các chợ đầu mối ở TPHCM như chợ Bình Tây, chợ An Đông, chợ Tân
Bình, chợ Bến Thành, chợ Xóm Chiếu cũng như các chợ lẻ khác đều tràn ngập bánh
mứt tết..
Trong vai một người mua hàng sỉ về bỏ mối ở các chợ nhỏ ở miền Tây, dừng trước
một sạp bánh kẹo khá lớn trong chợ Bình Tây, Quận 5 - một trong những đầu mối bỏ
sỉ bánh kẹo về thành phố - . Kẹo nhiều màu được đựng trong các thau nhựa, mứt
thì đựng trong những hộp bằng kính không có nắp đậy. Thỉnh thoảng có vài con
ruồi sa chân rơi vào, chị chủ sạp nhanh tay nhặt ra hoặc dùng cái chổi phe phẩy
cho có lệ. Nhìn thấy tôi, chị chủ hàng đon đả chào mời: Em mua đi, hàng chị đảm
bảo chất lượng, ngon mà rẻ, chứ em mà vô siêu thị thì chỉ mua chưa chắc được nửa
số hàng ngon lành vậy đâu. Hàng chị mới lấy về, còn “nóng hổi” đó, nếu em mua số
lượng lớn chị bớt cho..”. Bốc trên tay một nắm kẹo nhiều màu xanh, đỏ, tím vàng,
tôi hỏi chị bán hàng nguồn gốc của sản phẩm, chị bảo hàng Trung Quốc đó em, thời
hạn sử dụng thoải mái. Nếu em muốn bỏ sỉ thì chọn những loại cân ký này là hợp
lý rồi, em mua kẹo bánh và mứt, xong mua hộp về đóng gói lại dán băng keo cho
chặt, thế là đã có một hộp hàng bắt mắt. Bảo đảm bán không lời không ăn tiền.
Hổm rày mấy loại này chị bán chạy lắm. Về tỉnh dân ít tiền họ cũng chuộng em à.
Nếu cần chị làm giúp em luôn chỉ cần đóng thùng đem về là xong”. Khi thấy tôi tỏ
vẻ nghi ngại thì chị bán hàng thay đổi thái độ:
Theo quan sát của chúng tôi, nhiều sạp hàng ở chợ đều trang bị công nghệ ép
miệng bao ni lông tại chỗ, chỉ cần thỏa thuận xong giá, chủ sạp sẽ đưa bánh,
mứt, kẹo vào bao bì, thêm một tờ giấy tự in ngày sản xuất gần nhất và thời hạn
sử dụng thoải mái, thêm vào dòng chữ chúc mừng năm mới, vạn sự như ý đã in sẵn
xong rồi ép bao và đóng thùng. Tuy nhiên điều đáng ngại là giá của những mặt
hàng này khá rẻ. Mứt dừa, khoai lang, bí, hồng, gừng ở đây giá từ 20.000 đồng
đến 40.000 đồng/kg, rẻ bằng một nửa giá siêu thị. Nho khô loại lớn tại các siêu
thị trên 90.000 đồng/kg, ở chợ chỉ 68.000 đồng/kg. Giá rẻ cộng với công đoạn
“phù phép” điêu luyện của người bán hàng nên hàng chợ vẫn được nhiều bạn hàng ưa
chuộng.
Lướt qua chợ bán đồ khô ở chợ Bà Chiểu, khô mực, tôm khô, khô cá chỉ vàng, khô
cá đuối được bày bán la liệt. Khô mực bày ra mẹt, tôm khô thì đựng trong túi ni
lông không buộc lại, chị bán hàng cho biết, mấy bữa nay hàng về nhiều hơn ngày
thường khoảng 20%, mãi lực sẽ còn tăng lên vào những ngày cận Tết. Hỏi chị chủ,
" các loại khô này nếu mua về để được lâu không? chị bán hàng cho biết “ em cứ
để chỗ khô ráo có khi nửa năm cũng chả sao”. Những mặt hàng khô này khá nặng mùi
nên ruồi nhặng vo ve qua lại, có khi xua tay cũng chẳng thèm động đậy.
Giò, chả, lạp xưởng cũng là một trong những món ăn phổ biến trong ngày Tết. Tuy
nhiên có chứng kiến những công đoạn chế biến thì người can đảm nhất cũng không
dám ăn. Một người bán chả đề nghị được giấu tên cho biết chị từng chứng kiến
công đoạn làm chả lụa ở một cơ sở tư nhân, để giảm giá thành, tăng lợi nhuận,
nhà sản xuất mua thịt chợ chiều giá rẻ, sau một vài công đoạn phù phép, một số
phụ gia và hàn the là đã có món chả lụa giòn, dai, thơm mùi lá chuối. Ngay cả
người bán giò chả lâu năm như chị Lan, chợ Vạn Kiếp khi ăn chả do chính nơi mà
chị vẫn lấy mối bán hàng ngày thấy chả giòn dai, biết có hàn the nhưng cũng đành
chịu, bởi đây là mối làm ăn lâu dài, chị mong người sản xuất có lương tâm thì
người bán người mua mới được nhờ.
Không phải người dân nào cũng có điều kiện đến mua sắm tết ở các siêu thị, cửa
hàng có tiếng. Trong suy nghĩ của họ thì siêu thị là nơi mua sắm dành cho những
người giàu có, nên việc mua sắm thực phẩm tết của họ vẫn là đến các chợ vì đơn
giản họ có thể mua lẻ đủ loại bánh mứt đựng trong các khay, hũ. Thực chất họ
không thể phân biệt đâu là thực phẩm sạch không chứa chất bảo quản độc hại. Đó
còn là tâm lý khá phổ biến của đại bộ phận người dân. Chúng ta hãy nghe tâm sự
sau đây của chị Nguyễn Thị Kim Phượng nhà Quận 4:
Theo chúng tôi ghi nhận, đến nay, các mặt hàng thực phẩm Tết đã đua nhau chen
chân ra chợ, bày bán tràn lan đủ loại cùng nhiều màu sắc, hình dáng, giá cả khác
nhau … . Trong mớ hỗn động đó, có ai biết được chất lượng của chúng ra sao? Có
đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm hay không.