Tin tứcTrên thực tế việc dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường hiện nay rất khó kiểm soát bởi nó diễn ra dưới nhiều hình thức và giờ giấc khác nhau. Một phụ huynh có con học lớp 4, trường tiểu học Thạnh Mỹ Lợi, Q.2 cho biết: một tuần cháu học 3 buổi chiều ở nhà cô giáo. Vì đầu năm họp phụ huynh cô giáo nói chương trình lớp 4 rất khó. Thương con, dù có bận rộn mấy chị vẫn cố gắng đến cổng trường cho cháu ăn, khi thì cái bánh bao, khi thì gói xôi hay hộp sữa rồi sau đó đưa cháu đến nhà cô học tiếp, chị liệt kê giờ học của con cho chúng tôi nghe: "Tại vì mắt bé nó đang cận, mới đây mà nó tăng thêm 1 độ nên không dám ép nó học, cho nên chỉ cho nó học thêm thứ hai, tư, sáu, học từ 5 giờ đến 7 giờ. Còn thứ 7, Chủ nhật thì học thêm tiếng Anh".
 |
| Áp lực và thời gian học thiếu cân đối sẽ gây tác dụng tiêu cực đối với khả năng tiếp thu của HS. Ảnh minh họa |
Chị Lê Thanh Tâm có con học lớp 1, Trường tiểu học Hiệp Tân, Quận Tân Phú phản ánh: thật khó từ chối khi giáo viên chủ nhiệm mở lớp, mới học có lớp 1 mà đã phải đi học thêm. Mặc dù có kèm theo câu “không bắt buộc” nhưng trong cuộc họp phụ huynh đầu năm nghe cô nói vậy, phụ huynh nào cũng nháo nhào đăng ký cho con đi học thêm, ai sao thì mình cũng vậy thôi. "Học khoảng 10 ngày thì cô giáo có thông báo em nào có nhu cầu học thêm thì nói ba mẹ chở đến nhà cô học thêm. Cô giáo gợi ý như vậy nên ba mẹ cũng cảm thấy ngại nên phải cho con đến học. Từ nhà cô đến trường hơn 1 cây số, bé vừa tan học ở trường lúc 4 giờ10, đến 5giờ20 thì học ở nhà cô nên cũng không kịp ăn uống gì".
Tương tự, chị Nguyễn Thị Kim Phượng, nhà ở Q.4 kể, do cháu học yếu, nhà thì nghèo, chị cũng ráng đi làm thuê làm mướn, hễ ai cần làm việc gì chị cũng không nề hà, miễn sao có tiền cho con đi học thêm: "Tối ngày làm chỉ lo học thêm cho con, trung bình tiền trường với tiền học 1 tháng mỗi tháng hơn 2 triệu. Cũng vất vả lắm nhưng chị cũng ráng làm thêm chỗ này chỗ kia để dành tiền đóng học cho con. Tại vì lương chị cũng không bao nhiêu, hai triệu mấy thôi mà bao gồm cả chi phí ăn uống trong gia đình, còn đóng học cho con nên chị cũng nặng gánh lắm, đâu có đủ xài. Ông xã chạy honda ôm phụ thêm. Còn tối con nó về nó còn đi học thêm ở nhà cô giáo nữa, nếu không đi thì nó bị yếu".
Việc học thêm như vậy không những khiến phụ huynh lo lắng vì con phải học quá vất vả mà còn thêm gánh nặng về khoản kinh phí không nhỏ so với thu nhập của đa số người dân còn nghèo khó. Chị Phạm Phương Lan, phụ huynh của em Trần Gia Bảo cho rằng: Hiện nay chị vẫn phải cho con đi học thêm với lý do con chị chỉ học 1 buổi, chị đi làm cả ngày nên cần có người quản lý con cho mình, thì dù có nghèo cũng phải cho con đi học thêm.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, không riêng gì một số trường tiểu học vừa nêu, một loạt trường tiểu học ở TPHCM, dù nội thành hay ngoại thành, phụ huynh và HS cũng rất khó thoát được cảnh bị ép phải học thêm “tự nguyện”.
Sau 16g30, chúng tôi có mặt tại trường tiểu học Huỳnh Văn Ngỡi, Q.2 hình ảnh đầu tiên đập vào mắt là cảnh cô giáo chở 3 chở 4 các em học sinh trên 1 chiếc xe mà cô giải thích là do ba mẹ các bé bận nên nhờ cô chở về chỗ dạy thêm luôn. Những căn nhà của người dân ở quanh khu vực trường là nơi được thuê làm những lớp học thêm dạng này. Lớp học được bắt đầu ngay sau giờ tan trường chỉ vài chục phút, những em này được cô phát cho vài cái bánh, kẹo ăn cho đỡ đói để tiếp tục học. Có rất nhiều giáo viên ủng hộ việc sẽ không dạy thêm nữa, vì như vậy cũng rất mệt mỏi, song do lương không đủ sống nên mới phải dạy thêm. Như vậy, thực tế, dạy thêm là nhu cầu của nhiều giáo viên, xuất phát từ chính cuộc sống của họ. Một giáo viên của Trường tiểu học Hồ Văn Huê, quận Phú Nhuận cho biết: Trường có cho giáo viên thuê phòng với giá 3 triệu/tháng nên cả giáo viên và học sinh cũng đỡ phải đi lại vất vả: "Mức lương hiện nay mà không cho dạy thêm thì giáo viên không thể sống với đồng lương của mình, bởi vì bây giờ cái gì cũng lên giá mà chỉ có lương là không lên thôi. Trường có cho thuê phòng ở tại trường để dạy thì đỡ phải đi lại, nghĩa là giáo viên chủ nhiệm hay giáo viên nào có nhu cầu thì trường sẽ cho thuê, còn giáo viên nào có điều kiện thì cho học sinh về tận nhà mình học".
Thầy Lê Kim Long giáo viên một trường THCS ở Quận Tân Phú cho rằng, phải coi việc dạy thêm học thêm là một hệ lụy. Bởi các em phải học thêm từ lớp 1 cho đến lớp 12 mà chẳng làm được một việc gì cụ thể, bởi luôn phải trong thế thụ động. Thầy dạy thêm là trò phải học thêm, trò học thêm thì làm gì còn thời gian để tự học, mà tự học làm gì cho mệt vì có bài gà sẵn rồi. Chính vì vậy mà khả năng tự học của trẻ sẽ mai một dần đi và rồi ra đời làm sao mà phát triển được khi chính cái khả năng tự học và độc lập suy nghĩ mới giúp con người phát triển, thành công được. Bản thân là giáo viên, mà phải đi dạy thêm họ cũng không vui, nhưng vì phải thi đua cho có tỉ lệ điểm cao nhiều, phải đối phó với chương trình hết sức nặng nề và phải lo cho cuộc sống nữa, thầy Long nói: "Nhiều lúc thầy cô chỉ bài nhưng mà chỉ không tới, rồi thầy cô lại lợi dụng điều đó để dạy thêm, ép khó học trò. Nhưng theo tôi nhìn nhận thì việc quản lý dạy thêm mình áp như vậy để giáo viên người ta dạy hết mình hơn và để cho học sinh nó tự học nhiều hơn, trải nghiệm nhiều thì sẽ có kết quả tốt hơn nhưng với điểu kiện là học sinh đó phải tự học. Nhưng ở những trường công thì có những giáo viên có xu hướng giữ bài dẫn đến làm xấu đi".
Về vấn đề này, ông Nguyễn Hoài Chương, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT cho biết, Thông tư 17 vẫn có nhiều điểm bất khả thi, không thể cấm hoàn toàn. Vấn đề đặt ra là liệu có kiểm tra xuể trên thực tế hay là chỉ kiểm tra trên giấy mà thôi. Đồng thời, khi có sai phạm nên xử lý như thế nào để đủ sức răn đe đối với các cơ sở dạy thêm, học thêm trái quy định. Hiện nay, cũng có một số giáo viên lợi dụng chuyện dạy thêm, học thêm để gây áp lực cho học sinh, nhưng phía cần nói nữa là chính phụ huynh học sinh cũng tạo áp lực lên việc này rất nhiều, chỉ vì muốn con mình giỏi hơn con người khác, đây là cái tâm lý rất khó thay đổi: "Để hạn chế tiêu cực trong dạy thêm học thêm thì về phía nhà trường phải hết sức chủ động quản lý giáo viên mình cũng như chủ động trong việc tổ chức dạy thêm học thêm sao cho hợp lý. Còn bây giờ giáo viên nào o ép, có tiêu cực trong dạy thêm, học thêm cái đó phụ huynh cứ phản ánh lên nhà trường thậm chí lên ngành giáo dục, nếu hợp tác như vậy thì sẽ xử lý được tiêu cực trong dạy thêm học thêm mà nó ảnh hưởng từ phía giáo viên".
Khi "dạy thêm, học thêm" đã là một nhu cầu thực sự, được xã hội thừa nhận, nếu Bộ GD-ĐT đã có chủ trương giảm tải chương trình học trong sách giáo khoa, thì cũng cần “giảm tải” ngay việc học thêm một cách bắt buộc. Và làm thế nào để thực sự ngăn chặn được tình trạng tổ chức việc dạy, học thêm tại nhà? Trên thực tế, trong khi chưa có quy định rõ ràng về mức xử phạt các trường hợp vi phạm thì việc tổ chức dạy, học thêm như ở trên chac chan se van ton tai va khong phải là hiếm. Còn mức xử phạt hay thời gian đình chỉ thì vẫn còn khá “lơ mơ” vì chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể. Do đó, về lâu dài rất cần có những giải pháp căn cơ mang tính chiến lược, để làm thế nào việc dạy và học đi vào nền nếp, nhẹ nhàng và hiệu quả. Đó cũng chính là biện pháp giải quyết căn cơ tình trạng dạy thêm không cần thiết.