Tin tứcVaquita (hay Phocoena sinus) là loài nhỏ nhất thuộc bộ cetacean (bộ cá voi), nhóm các loài thú biển có vú bao gồm cá voi, cá heo và cá heo chuột. Chúng có chiều dài trung bình 4-5 feet và nặng khoảng 65-120 pounds.
Chúng sở hữu phạm vi phân bố nhỏ nhất, chỉ một khu vực nhỏ ở phía bắc Vịnh California.
Môi trường sống của Vaquita là các khu vực nước nông, đục ở ven biển và ít khi xuất hiện ở những nơi có độ sâu vượt quá 30 mét. Chúng có khả năng tồn tại ở những vùng nước nông mà từ đó có thể dễ dàng nổi lên mặt nước.
Dễ dàng nhìn thấy loài vật này ở độ sâu từ 11 đến 50 mét, cách bờ biển từ 11 đến 25 km, trên bề mặt bùn và đất sét.
Loài này đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng rất cao. Trong báo cáo, Ủy ban cá voi quốc tế (IWC) cho biết quần thể cá heo vaquita đã giảm tới 83% giai đoạn 2015-2018 xuống còn 9-10 con đang sinh sống.
Các cuộc đánh bắt của tàu cá, gây ô nhiễm trường là số ít các hành động của con người tác động đến loài thú này. Nguyên nhân chính từ nạn đánh bắt trái phép cá totoaba bằng lưới rê khiến cá heo vaquita cũng mắc kẹt vào lưới theo.
Bóng cá totoaba là mặt hàng có giá trị cao và luôn được săn đón tại châu Á.
Với việc hiện tại chỉ còn 10 cá thể còn sống, IWC đưa ra cảnh báo tuyệt chủng lần đầu tiên cho loài vật này vào tháng 8/2023.
IWC cho biết: "Sự tuyệt chủng của vaquita là không thể tránh khỏi trừ khi 100% lưới rê được thay thế ngay lập tức bằng các ngư cụ khác để bảo vệ quần thể vaquita và sinh kế của ngư dân".
Những nỗ lực nhằm ngăn chặn việc sử dụng lưới rê đã thúc đẩy chính phủ Mexico ban hành lệnh cấm toàn diện đối với loại công cụ này.
Các kế hoạch do hải quân Mexico đưa ra đã cố gắng tạo ra một khu vực không khoan nhượng (ZTA) bằng cách sử dụng 193 khối bê tông để ngăn chặn việc sử dụng lưới đánh bắt cá. Về lý thuyết, biện pháp này đã làm giảm 90% lưới mang trong khu vực này, nhưng có thể đã chuyển vấn đề sang rìa ZTA.
Một tin tích cực là các nhà khoa học đã quan sát thấy số lượng vaquita không hề giảm kể từ năm 2018 và thậm chí người ta còn phát hiện chúng có cả những cá thể con đi theo.
