Tin tứcTheo bà Noem, đây là một phần trong chiến lược mở rộng chính sách di cư của chính quyền Tổng thống Donald Trump nhằm giảm tải cho hệ thống tị nạn và khuyến khích người di cư tìm nơi an toàn khác ngoài Mỹ.
Tuyên bố trên được đưa ra trong ngày cuối cùng của chuyến công du Trung Mỹ của bà Noem, người nhấn mạnh rằng Mỹ “không nên là lựa chọn duy nhất cho người di cư”, và rằng cần đưa người tị nạn tới “những quốc gia an toàn có khả năng bảo vệ họ trước các mối đe dọa”.
Chỉ vài giờ sau phát ngôn của Bộ trưởng Mỹ, cả Guatemala và Honduras đồng loạt lên tiếng bác bỏ. Văn phòng Tổng thống Guatemala khẳng định không ký bất kỳ thỏa thuận nào liên quan đến người nhập cư trong chuyến thăm vừa qua của Bộ trưởng Noem.
Guatemala hiện chỉ tiếp nhận người di cư Trung Mỹ trong thời gian quá cảnh hồi hương. Trong khi đó, Giám đốc cơ quan Di trú Honduras, ông Wilson Paz, cũng phủ nhận hoàn toàn thông tin này. Bộ Ngoại giao Honduras chưa đưa ra bình luận chính thức.
Động thái này phản ánh sự bất đồng rõ rệt giữa Mỹ và các nước Trung Mỹ, trong bối cảnh Washington tiếp tục theo đuổi mô hình "quốc gia thứ ba an toàn" từng được thử nghiệm dưới thời Trump từ năm 2019.
Mỹ đã ký thỏa thuận tương tự với Honduras, El Salvador và Guatemala, cho phép chuyển người xin tị nạn không đủ điều kiện ở Mỹ sang các nước này - nơi hệ thống tị nạn còn yếu kém và chưa đủ nguồn lực.
Cùng lúc đó, giới chức Mỹ đang đẩy mạnh biện pháp quân sự hóa khu vực biên giới phía Nam.
Ngày 25/6, Không quân Mỹ thông báo bổ sung đoạn biên giới dài 400km tại bang Texas vào “vùng quốc phòng”, trao quyền cho binh sỹ tạm giữ người vượt biên trái phép và chờ truy tố liên bang.
Một quan chức Lầu Năm Góc xác nhận Hải quân cũng đang được lệnh thành lập khu vực phòng thủ mới tại biên giới, bao gồm cả đất liền và vùng nước sông Rio Grande – đường biên tự nhiên giữa Mỹ và Mexico.
Khu vực này sẽ được mở rộng từ căn cứ San Antonio với biển cấm và cảnh báo xâm nhập được dựng lên ngay lập tức. Đây là phần trong chiến dịch thực thi “tình trạng khẩn cấp quốc gia” do Tổng thống Trump tuyên bố nhằm gia tăng quyền kiểm soát biên giới và trục xuất nhanh chóng người nhập cư không giấy tờ.
Khoảng 4.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia và 700 lính thủy đánh bộ đã được triển khai đến California trước đó để hỗ trợ các lực lượng thực thi luật nhập cư. Việc sử dụng quân đội trong nhiệm vụ vốn thuộc về cơ quan dân sự đang làm dấy lên tranh cãi pháp lý về Đạo luật Posse Comitatus vốn hạn chế vai trò của quân đội liên bang trong thực thi pháp luật nội địa.
Các chuyên gia cảnh báo rằng việc kéo quân đội vào hoạt động biên phòng có thể làm lu mờ ranh giới giữa quân sự và dân sự, gây xói mòn nguyên tắc pháp trị. Đồng thời, việc Mỹ tiếp tục tuyên bố các thỏa thuận chưa được xác nhận chính thức từ đối tác cũng đặt ra nghi vấn về tính minh bạch trong chiến lược đối ngoại và di cư của Nhà Trắng.
Trong bối cảnh bầu cử tổng thống Mỹ đang đến gần, chính sách nhập cư sẽ tiếp tục là mặt trận gây tranh cãi, với những tác động lớn đến quan hệ khu vực và hình ảnh của nước Mỹ trên trường quốc tế.
