Tin tứcNgày 1/7, Delhi triển khai chiến dịch truy quét xe hết niên hạn sử dụng (ELV), nhắm đến khoảng 62 triệu xe, gồm 41 triệu xe máy và 18 triệu ôtô. Trong ngày đầu, lực lượng chức năng thu giữ 80 phương tiện, bao gồm 67 xe máy, 12 ôtô và một số xe thương mại hạng nhẹ.
Hệ thống camera nhận dạng biển số tự động (ANPR) tại hơn 520 trạm xăng, kết nối với cơ sở dữ liệu VAHAN, đã quét biển số và từ chối cung cấp nhiên liệu cho các xe vi phạm, trước khi lực lượng giao thông tiến hành tịch thu.
Hệ thống ANPR hoạt động hiệu quả, tự động so sánh dữ liệu xe với cơ sở dữ liệu VAHAN, phát cảnh báo đến nhân viên trạm xăng để từ chối cung cấp nhiên liệu.
Tuy nhiên, chiến dịch gây khó khăn cho nhiều chủ xe. Anh Aman Jha, 45 tuổi, sở hữu chiếc xe xăng mua năm 2011, chia sẻ rằng xe vẫn hoạt động tốt nhưng anh không đủ khả năng mua xe mới. Với thời hạn xe sắp đạt 15 năm vào tháng 1/2026, anh cảm thấy bất lực khi buộc phải loại bỏ phương tiện duy nhất của mình.
Chiến dịch này cũng ảnh hưởng đến các trạm xăng gần biên giới bang Uttar Pradesh và Haryana, nơi doanh số giảm 10-15%, theo ông Nischal Singhania, chủ tịch Hiệp hội đại lý xăng dầu Delhi.
Nhiều chủ xe tìm cách đổ nhiên liệu ở các khu vực lân cận như Noida, nơi 101 trạm xăng sẽ lắp camera ANPR từ ngày 31/10 và áp dụng từ chối nhiên liệu từ 1/11. Điều này cho thấy xu hướng “né” quy định bằng cách di chuyển ra ngoài Delhi, gây lo ngại về thị trường nhiên liệu bất hợp pháp.
Theo Ủy ban Quản lý Chất lượng Không khí (CAQM), xe ELV (xăng trên 15 năm, dầu trên 10 năm) góp phần lớn vào ô nhiễm tại Vùng Thủ đô Quốc gia, thải ra 28% bụi mịn PM2.5, 41% lưu huỳnh dioxide và 78% nitrogen oxide.
Dù phần lớn xe ELV ít được sử dụng, chiến dịch nhằm chấm dứt hoàn toàn việc lưu hành các phương tiện này. Quan chức CAQM nhấn mạnh đây là cơ hội để người dân chuyển sang xe điện, phù hợp với mục tiêu giảm ô nhiễm không khí của Delhi.
Tuy nhiên, chiến dịch vấp phải phản ứng dữ dội từ người dân và các vấn đề kỹ thuật. Ngày 3/7, chính quyền Delhi tạm dừng việc thu giữ xe ELV do lỗi camera ANPR và thiếu đồng bộ dữ liệu với các khu vực lân cận.
Bộ trưởng Môi trường Manjinder Singh Sirsa cho biết chính quyền đã yêu cầu CAQM hoãn chính sách cho đến khi khắc phục các vấn đề kỹ thuật và áp dụng đồng bộ trên toàn Vùng Thủ đô Quốc gia, nhằm đảm bảo công bằng và hiệu quả trong việc giảm ô nhiễm.
