Theo hãng tin Bloomberg, ngày 15/4, Trung Quốc yêu cầu các hãng hàng không nội địa ngừng mua máy bay mới từ tập đoàn Boeing, đồng thời dừng mua linh kiện, thiết bị hàng không từ các công ty Mỹ. Đây được coi là bước leo thang mới trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung vốn đã kéo dài suốt nhiều năm.
Bloomberg nhận định, lệnh cấm không chỉ nhắm vào Boeing mà còn là tín hiệu rõ ràng phản ứng lại việc Mỹ áp thuế lên tới 245% với hàng hóa Trung Quốc, sau đó bị Trung Quốc đáp trả bằng mức thuế 125%.
Dù chưa có thông tin chính thức từ Trung Quốc, Boeing hay phía Mỹ nhưng Tổng thống Donald Trump xác nhận trên mạng xã hội rằng Trung Quốc vừa hủy bỏ một thỏa thuận lớn, không tiếp nhận số lượng máy bay đã cam kết mua.
Cú sốc này ngay lập tức khiến cổ phiếu của Boeing giảm 1%, phản ánh tâm lý lo ngại của thị trường về tác động sâu rộng tới doanh thu và khả năng duy trì sản xuất của tập đoàn.

Trung Quốc hiện là thị trường mua máy bay lớn nhất thế giới với nhu cầu dự kiến 8.830 máy bay mới trong 20 năm tới, theo báo cáo nội bộ từ Boeing. Việc Trung Quốc ngừng đặt mua sẽ là một đòn giáng mạnh vào doanh số của hãng, vốn đã lao đao trong những năm gần đây sau các sự cố với dòng 737 MAX.
Theo các chuyên gia phân tích, Boeing có thể điều chuyển máy bay sang thị trường khác trong ngắn hạn. Vấn đề lớn hơn là nếu Bắc Kinh ngừng nhập khẩu linh kiện máy bay từ Mỹ, chương trình sản xuất nội địa của Trung Quốc như C919 vốn vẫn phụ thuộc nhiều vào công nghệ phương Tây sẽ gặp khó khăn nghiêm trọng.
Hãng tin Reuters cho biết, 3 hãng hàng không lớn nhất Trung Quốc Air China, China Eastern và China Southern từng dự kiến nhận hàng trăm máy bay Boeing từ 2025 đến 2027. Với diễn biến mới, toàn bộ kế hoạch có thể bị đình trệ hoặc hủy bỏ.
Việc Trung Quốc thẳng tay với Boeing đánh dấu một bước ngoặt trong mối quan hệ thương mại giữa hai quốc gia, nơi hàng không từng là lĩnh vực “an toàn” được giữ ngoài những tranh chấp.
Boeing là doanh nghiệp Mỹ hiếm hoi sản xuất hoàn toàn tại Mỹ với 2/3 sản lượng dùng cho xuất khẩu, đóng góp 79 tỷ USD cho nền kinh tế và tạo 1,6 triệu việc làm. Việc mất thị trường Trung Quốc có thể ảnh hưởng dây chuyền tới kinh tế việc làm và cả cán cân thương mại của Mỹ.
Về phía Trung Quốc, nếu quyết tâm phát triển máy bay nội địa, nước này phải đối mặt với thách thức lớn khi phần lớn linh kiện cao cấp từ động cơ đến hệ thống điều khiển bay đều đến từ các công ty Mỹ và châu Âu.