Ngăn sốt xuất huyết bằng cách dùng muỗi để diệt muỗi

VOH - Tại Honduras, tổ chức Bác sĩ Không Biên giới hợp tác cùng Chương trình Muỗi thế giới (WMP) thả gần 9 triệu con muỗi mang vi khuẩn Wolbachia ra môi trường, nhằm mục đích ngăn ngừa sốt xuất huyết.

Trong nhiều thập niên, việc ngăn ngừa sốt xuất huyết ở Honduras đồng nghĩa với tuyên truyền người dân tránh bị muỗi đốt. Các phương pháp truyền thống để diệt muỗi gần như không có hiệu quả đối với muỗi Aedes aegypti do càng lúc chúng càng có khả năng kháng thuốc diệt côn trùng.

Chiến lược chống sốt xuất huyết mới được tổ chức phi lợi nhuận Chương trình Muỗi thế giới (World Mosquito Program - WMP) đang triển khai và được thử nghiệm ở nhiều quốc gia. Theo đó, Wolbachia là một loài vi khuẩn tự nhiên, có mặt trong khoảng 60% các loài côn trùng như: chuồn chuồn, ruồi giấm, bươm bướm và muỗi.

Phương pháp Wolbachia của WMP là đưa vi khuẩn Wolbachia vào muỗi vằn (Aedes aegypti), tác nhân lây truyền một số loại bệnh như sốt xuất huyết, Zika, Chikungunya và sốt vàng da.

Ngăn sốt xuất huyết bằng cách dùng muỗi để diệt muỗi 1
Muỗi mang vi khuẩn Wolbachia được thả tại Tegucigalpa (Honduras) - Ảnh: AP

Muỗi vằn mang Wolbachia sẽ được thả ở những điểm nóng của dịch bệnh thông qua các "hộp thả muỗi" được treo trong khu vực dân cư. Khi được thả, muỗi vằn mang Wolbachia sẽ giao phối với muỗi vằn tự nhiên và lây truyền virus có tác dụng làm gián đoạn quá trình truyền bệnh. Khi những con muỗi này sinh sản, chúng truyền vi khuẩn sang lăng quăng, từ đó giúp giảm bùng phát dịch trong tương lai.

Các nhà khoa học cho biết muỗi mang Wolbachia và con cái của chúng đều vô hại khi đốt người. Tổ chức WMP đã tiến hành các thử nghiệm trên 14 quốc gia. Kết quả rất hứa hẹn. Chỉ riêng ở Indonesia, sau khi áp dụng biện pháp mới này cho thấy số ca sốt xuất huyết được ghi nhận đã giảm 76%.

Ngăn sốt xuất huyết bằng cách dùng muỗi để diệt muỗi 2
Hộp thả muỗi tại Việt Nam - Ảnh: WMP

Hiện nay, theo ước tính mỗi năm có khoảng 400 triệu người ở 130 quốc gia mắc sốt xuất huyết. Tuy tỷ lệ tử vong do sốt xuất huyết thấp - khoảng 40.000 mỗi năm - nhưng dịch bệnh có thể khiến hệ thống y tế quá tải và buộc nhiều người phải nghỉ làm hoặc nghỉ học.

Phương pháp thả muỗi vằn mang Wolbachia để kiểm soát muỗi gây bệnh sốt xuất huyết cũng đã được Viện Pasteur TPHCM cùng Chương trình Muỗi thế giới (World Mosquito Program - WMP) thực hiện lần đầu tại Nha Trang. Gần đây nhất là tại Tiền Giang, Bình Dương.
Bình luận