Theo Bộ Tài chính, đến hết năm 2023, vốn công được thanh toán gần 579.850 tỷ đồng, đạt 73,5% kế hoạch và gần 82% theo chỉ tiêu Thủ tướng giao.
Theo Bộ Tài chính, một số đơn vị, địa phương đạt kết quả tích cực có khả năng hoàn thành kế hoạch giải ngân như Ngân hàng Nhà nước, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Quốc phòng, Long An, Quảng Ngãi, Đồng Tháp, Cà Mau có tỷ lệ giải ngân cao, từ 85 - 95%.
Tuy nhiên, vẫn còn 63/115 bộ và địa phương có kết quả giải ngân thấp hơn bình quân của cả nước; trong đó nhiều bộ, cơ quan trung ương và địa phương có tỷ lệ giải ngân rất thấp. Cụ thể có 12 bộ, cơ quan trung ương chỉ giải ngân được dưới 20%, 2 địa phương dưới 40%.
Nguyên nhân khiến cho tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công thấp là cơ chế, chính sách còn mâu thuẫn, một số quy định pháp luật về việc tách giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập, cơ chế giao một số địa phương làm cơ quan chủ thực hiện đầu tư công các dự án giao thông đường bộ qua nhiều địa phương và sử dụng ngân sách địa phương này hỗ trợ địa phương khác…
Đến nay, dù một số cơ chế đã được sửa đổi, nhưng còn nhiều vấn đề vẫn đang rà soát nên ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn; tình trạng khan hiếm nguồn vật liệu trong quá trình thi công đối với các dự án tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long do việc tập trung triển khai đồng thời nhiều dự án giao thông lớn trong cùng khu vực.
Theo Bộ Tài chính, vướng mắc khác mà các đơn vị cũng đang gặp phải là vướng giải phóng mặt bằng, vướng quy hoạch sử dụng đất, định giá đất, người dân chưa đồng thuận phương án bồi thường, tái định cư. Những điều này dẫn đến khiếu nại, khiếu kiện, chậm thời gian tổ chức lựa chọn nhà thầu, ký hợp đồng, thi công.
Ngoài ra, có hiện tượng chậm điều chỉnh kế hoạch vốn giữa các dự án do nhiều đơn vị, địa phương còn tâm lý giữ vốn, làm ảnh hưởng đến tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công.
