Xin hỏi, Vợ chồng tôi có mua mảnh đất thổ cư vào năm 2022, đã làm thủ tục sang tên đổi chủ, sổ hồng đứng tên vợ chồng tôi. Hiện tại huyện thông báo là mảnh đất của tôi được cấp thổ cư không đúng chỉ tiêu kế hoạch 2022 của huyện và sẽ thu hồi phần đất cấp thổ cư để quay lại như cũ là đất thổ canh. Cho tôi hỏi, tôi có bị thu hồi sổ hồng không? Tôi phải làm gì để đòi, giữ lại quyền lợi của mình?
Luật sư Châu Xuân Nhân Bằng - Luật sư điều hành Công ty Luật TNHH D.P.T, thuộc Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh tư vấn như sau:
Câu hỏi của bạn liên quan đến các quy định pháp luật về quyền đại diện chủ sở hữu về đất đai của nhà nước, quyền sử dụng đất đai, thủ tục thu hồi đất và bảo vệ quyền lợi của người sử dụng đất. Để giải quyết vấn đề này, chúng ta sẽ dựa vào các quy định pháp luật hiện hành tại Việt Nam như Luật Đất đai (áp dụng tùy từng thời điểm) và các văn bản hướng dẫn có liên quan. Dưới đây là câu trả lời chi tiết:
1. Việc huyện thông báo mảnh đất được cấp thổ cư không đúng chỉ tiêu kế hoạch thì có bị thu hồi sổ hồng không?
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 98 của Luật Đất đai 2013, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất được cấp theo từng thửa đất. Trường hợp người sử dụng đất đang sử dụng nhiều thửa đất nông nghiệp tại cùng một xã, phường, thị trấn mà có yêu cầu thì được cấp một Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất chung cho các thửa đất đó.
Căn cứ tại Khoản 1 Điều 103 của Luật Đất đai 2013 và Nghị định số 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật đất đai 2013 thì đất vườn, ao (đất thổ canh) của hộ gia đình, cá nhân được xác định là đất ở phải trong cùng một thửa đất đang có nhà ở. Đối với trường hợp thửa đất ở có vườn, ao thì diện tích đất ở được xác định theo giấy tờ về quyền sử dụng đất đã được cấp.
Trường hợp trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất đó chưa xác định rõ diện tích đất ở thì diện tích đất ở được công nhận không phải nộp tiền sử dụng đất được xác định bằng không quá 05 lần hạn mức giao đất ở quy định tại khoản 2 Điều 143 và khoản 4 Điều 144 của Luật Đất đai 2013. Theo đó, phần diện tích đất vườn, ao còn lại sau khi đã xác định diện tích đất ở theo quy định như trên thì được xác định sử dụng vào mục đích hiện trạng đang sử dụng là đất nông nghiệp theo quy định tại Khoản 1 Điều 10 của Luật Đất đai 2013.
Theo điểm d Khoản 2 và Khoản 4 Điều 152 của Luật Đất đai 2024, cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất không thu hồi giấy chứng nhận đã cấp không đúng mục đích sử dụng đất nếu người được cấp giấy chứng nhận đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
Việc xử lý thiệt hại do việc cấp giấy chứng nhận tại khoản này thực hiện theo bản án, quyết định của Tòa án. Người có hành vi vi phạm, tùy theo mức độ vi phạm và hành vi thực hiện, có thể bị xử lý theo quy định tại Điều 239 về xử lý đối với người có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai và Điều 240 về xử lý đối với người có hành vi vi phạm pháp luật trong quản lý đất đai khi thi hành công vụ của Luật Đất đai 2024.
2. Bạn phải làm gì để giữ lại quyền lợi của mình?
Để bảo vệ quyền lợi của mình, bạn nên thực hiện các bước sau:
Yêu cầu làm rõ lý do thu hồi: Trong trường hợp của bạn, do không rõ Giấy chứng nhận (sổ hồng) được cấp đã công nhận phần diện tích đất ở có thuộc hạn mức đất ở được xác định theo đúng quy định của địa phương hay chưa.
Vì vậy, bạn cần liên hệ với các cơ quan chức năng có thẩm quyền, trong trường hợp này là Ủy ban nhân dân cấp huyện nơi cấp Giấy chứng nhận (sổ hồng) cho bạn để làm rõ về phần diện tích đất (ghi trên sổ hồng) có phải là đất thổ cư (đất ở) bị cấp không đúng chỉ tiêu kế hoạch 2022, lý do của việc cấp không đúng này và lỗi vi phạm thuộc về người sử dụng đất (trước đây) hay do cơ quan có thẩm quyền cấp không đúng quy định (nếu có).
Bạn cần làm rõ có hay không việc thu hồi Giấy chứng nhận (đã cấp) và điều chỉnh Giấy chứng nhận (về phần diện tích đất ở, đất thổ cư hay đất thổ canh) sẽ được thực hiện như thế nào.
Gửi đơn khiếu nại: Nếu bạn không đồng ý với quyết định thu hồi (nếu có), bạn có thể làm đơn khiếu nại lên Ủy ban nhân dân huyện, nơi đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ hồng) để làm rõ về phần diện tích đất của mình. Trong đơn khiếu nại, bạn nên cung cấp đầy đủ tài liệu chứng minh quyền sử dụng đất hợp pháp của mình.
Tư vấn của Luật sư: Bạn nên tìm luật sư để nhận được sự tư vấn và hỗ trợ pháp lý chi tiết hơn về trường hợp của mình, đặc biệt là trong quá trình giải quyết tranh chấp và bảo vệ quyền lợi trước cơ quan có thẩm quyền và các bên liên quan khác.
Luật sư Châu Xuân Nhân Bằng - Giám đốc Tư vấn doanh nghiệp và Giải quyết tranh chấp, Luật sư điều hành Công ty Luật TNHH D.P.T.
ĐT: 0336662099/Email: bangchau@dptlaw.vn