Tin tứcDự thảo nêu rõ, các thủ tục tố tụng và hành chính tư pháp có thể được thực hiện trực tuyến gồm: Nộp đơn khởi kiện, đơn yêu cầu, đơn kiến nghị; Cung cấp, giao nộp tài liệu, chứng cứ; Cấp, tống đạt, thông báo văn bản; Nộp án phí, lệ phí, chi phí tố tụng và tạm ứng; Giao nhận hồ sơ, văn bản tố tụng giữa các tòa án.
Người dân, cơ quan, tổ chức có thể gửi đơn khởi kiện và tài liệu chứng cứ thông qua Hệ thống điện tử giải quyết thủ tục tố tụng qua Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc các nền tảng điện tử khác theo hướng dẫn của TAND Tối cao.
Một số loại chứng cứ đặc biệt như vật chứng, băng ghi âm, ghi hình hoặc dữ liệu không thể định dạng điện tử vẫn phải nộp trực tiếp.
Ngày khởi kiện được xác định là ngày hệ thống điện tử xác nhận gửi đơn thành công, thay vì ngày hồ sơ được nộp trực tiếp tại tòa như trước đây.
Để thực hiện các thủ tục trực tuyến, cá nhân và tổ chức cần có tài khoản giao dịch điện tử với tòa án được xác thực qua hệ thống định danh điện tử quốc gia và kết nối với Cổng dịch vụ công quốc gia.
Quy trình gồm:
- Đăng nhập Cổng dịch vụ công quốc gia;
- Đăng ký giao dịch điện tử với tòa án;
- Sử dụng tài khoản định danh để nộp đơn, tài liệu, chứng cứ.
Dự thảo cũng quy định chặt chẽ về bảo mật, an toàn dữ liệu, đảm bảo tính pháp lý của giao dịch điện tử.
Ngoài việc nộp hồ sơ online, dự thảo còn đề xuất cho phép tòa án tổ chức phiên họp, phiên tòa trực tuyến để giải quyết, xét xử các vụ án, vụ việc. Các vụ án liên quan đến bí mật nhà nước hoặc an ninh quốc gia sẽ không được xét xử online.
Việc áp dụng thủ tục điện tử sẽ triển khai tại những tòa án có đủ điều kiện hạ tầng công nghệ. Khi đủ điều kiện, tòa án phải thông báo công khai trên các phương tiện thông tin và báo cáo Chánh án TAND Tối cao.
Theo đánh giá, việc số hóa thủ tục tố tụng giúp: Tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại cho người dân, tổ chức; Giảm tải áp lực hành chính tại các tòa án; Minh bạch và công khai quy trình tố tụng, hạn chế sai sót do thao tác thủ công; Góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực tư pháp, phù hợp xu hướng quốc tế.
Đồng thời, yêu cầu cao về bảo mật thông tin và xác thực điện tử cũng giúp nâng cao độ tin cậy và an toàn trong các hoạt động pháp lý.
