Thông tin trên được Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif trả lời hãng thông tấn của Quốc hội Iran ICANA hôm thứ ba.
Liên minh châu Âu (EU) sẽ thành lập một cơ quan, có chức năng hoạt động như một sàn giao dịch không sử dụng đồng dollar Mỹ để tiếp tục trao đổi thương mại với Iran, đặc biệt trong việc mua dầu, cũng như đơn giản hoá các giao dịch tài chính giữa hai bên.
Theo giới phân tích tại châu Âu, cơ quan mới này, hay còn gọi là Cơ chế đặc thù (SPV) sẽ hoạt động với tính chất như một sàn trao đổi hàng hoá không phụ thuộc vào nền tảng thanh toán toàn cầu bằng dollar Mỹ với các quy định tinh vi nhằm tránh các lệnh trừng phạt kinh tế mà Mỹ nhằm vào Iran cũng như các công ty châu Âu có quan hệ kinh tế với Iran.
Vào ngày 4/11 vừa qua, Mỹ đã đưa ra một loạt đòn trừng phạt kinh tế mới nhằm vào Iran với mục tiêu chính nhằm vào các lĩnh vực xuất khẩu dầu lửa, ngân hàng và vận tải của Iran. Các đòn trừng phạt này có nguy cơ cô lập hoàn toàn Iran với hệ thống tài chính quốc tế.
Các biện pháp này là một phần trong kế hoạch lớn hơn của Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm kiềm chế chương trình hạt nhân của Tehran và làm giảm bớt ảnh hưởng của Nhà nước Cộng hòa Hồi giáo này ở Trung Đông.
"Châu Âu đang phải đối mặt với thách thức trong việc xác định quốc gia nào sẽ đứng ra tổ chức thành lập SPV. Trên thực tế, một số quốc gia đã từ chối nhiệm vụ này và các cuộc đàm phán nhằm xác định nước "chủ nhà" của SPV vẫn đang tiếp tục", ông Zarif cho biết.
Tuần trước, trả lời phỏng vấn với Reuters, đại diện ngoại giao của 6 nước châu Âu cũng bày tỏ mong muốn cơ chế SPV sẽ được thiết lập sớm vào tháng này, tuy nhiên không có quốc gia nào đề nghị tổ chức.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif trong một cuộc họp báo tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 30/10/2018 (Ảnh: Reuters)
Trước đó, vào tháng 5 năm ngoái, Mỹ cũng đã rút khỏi một thỏa thuận hạt nhân mang tính bước ngoặt với Iran nhưng các nước còn lại của thỏa thuận bao gồm Nga, Trung Quốc, Anh, Đức và Pháp đã cố gắng bảo vệ thỏa thuận này.
Hãng thông tấn ICANA dẫn lời Ngoại trưởng Zarif cho biết nước này sẽ không thể tiếp tục thỏa thuận này trừ khi lợi ích kinh tế của Iran vẫn được đảm bảo.
Mặc dù Mỹ tuyên bố sẽ chấm dứt toàn bộ hoạt động buôn bán bán dầu thô Iran trên toàn cầu của Iran, tuy nhiên hiện tại có 8 nước gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ý, Hy Lạp, Đài Loan và Thổ Nhĩ Kỳ có thể tiếp tục nhập khẩu dầu từ mà không bị ảnh hưởng từ lệnh trừng phạt của Mỹ.
Europe struggling to set up trading vehicle for Iran: Iran foreign minister
(Reuters) - European countries are finding it difficult to set up a Special Purpose Vehicle (SPV) to allow non-dollar trade with Iran, Foreign Minister Mohammad Javad Zarif said on Tuesday, according to parliamentary news agency ICANA.
The SPV would act as a clearing house that could be used to help match Iranian oil and gas exports to purchases of EU goods, circumventing U.S. sanctions which are based on the global use of the dollar for oil trading.
The United States restored sanctions targeting Iran’s oil, banking and transportation sectors in early November.
The measures are part of a wider effort by U.S. President Donald Trump to curb Tehran’s nuclear program and diminish the Islamic Republic’s influence in the Middle East.
“The Europeans are facing a challenge in identifying a country to host the SPV,” Zarif said. “In reality some countries who have been suggested as hosts have not accepted this task and the negotiations for identifying a host for the SPV mechanism are continuing.”
The EU wanted to have the SPV set up by this month, but no country has offered to host it, six diplomats told Reuters last week.
Trump withdrew the United States from a landmark nuclear deal with Iran last May but the remaining signatories to the agreement - Russia, China, Britain, Germany and France - have been trying to preserve the deal.
Iran cannot continue with the current situation unless its economic benefits are guaranteed in the deal, Zarif said on Tuesday, according to ICANA.
Although the U.S. has pledged to eventually halt all Iran’s global crude oil sales, for now it has said eight countries - China, India, South Korea, Japan, Italy, Greece, Taiwan and Turkey - can continue imports without penalty.